Безансон: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 65: Радок 65:
|add3 =
|add3 =
}}
}}
'''Безансон''' ({{lang-fr|Besançon}}, класіч. лац. ''Bysantium'', сярэд.-веч.лац. ''Vesuntio'', ''Vesontio'') — [[горад]] на ўсходзе [[Францыя|Францыі]], у меандры [[рака Ду|ракі Ду]], адміністрацыйны цэнтр дэпартамента [[Ду (дэпартамент)|Ду]] і рэгіёна [[Бургундыя — Франш-Кантэ]]. Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць. У 2005 годзе колькасць насельніцтва склала 114,9 тыс. жыхароў.
'''Безансон''' ({{lang-fr|Besançon}}, класіч. лац. ''Bysantium'', сярэд.-веч.лац. ''Vesuntio'', ''Vesontio'') — [[горад]] на ўсходзе [[Францыя|Францыі]], у выгібе [[рака Ду|ракі Ду]], адміністрацыйны цэнтр дэпартамента [[Ду (дэпартамент)|Ду]] і рэгіёна [[Бургундыя — Франш-Кантэ]].
Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць.
У 2005 годзе колькасць насельніцтва склала 114,9 тыс. жыхароў.
[[Image:0 Besançon - Doubs - Quai Vauban (3).JPG|thumb|left|]]
[[Image:0 Besançon - Doubs - Quai Vauban (3).JPG|thumb|left|]]


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені [[секваны|секванаў]]. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. [[Юлій Цэзар|Юліем Цэзарам]]. З [[IV стагоддзе|IV стагоддзя]] вядомыя безансонскія [[біскуп]]ы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Аж да [[1654]] года ён заставаўся [[вольны горад|вольным горадам]] у складзе [[Свяшчэнная Рымская імперыя|Свяшчэннай Рымскай імперыі]].
* У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені [[секваны|секванаў]]. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. [[Юлій Цэзар|Юліем Цэзарам]].
* З [[IV стагоддзе|IV стагоддзя]] вядомыя безансонскія [[біскуп]]ы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Аж да [[1654]] года ён заставаўся [[вольны горад|вольным горадам]] у складзе [[Свяшчэнная Рымская імперыя|Свяшчэннай Рымскай імперыі]].
* Безансон квітнеў пад валадарствам [[Габсбургі|Габсбургаў]], у той час, калі адзін з мясцовых жыхароў, [[Антуан Перэна дэ Гранвела]], кіраваў знешняй палітыкай імперыі.

Безансон квітнеў пад валадарствам [[Габсбургі|Габсбургаў]], калі адзін з мясцовых жыхароў, [[кардынал Гранвела]], запраўляў знешняй палітыкай імперыі. Паводле вынікаў [[Трыццацігадовая вайна|Трыццацігадовай вайны]] перайшоў да французаў і быў па загаду [[Людовік XIV|Людовіка XIV]] грунтоўна ўмацаваны [[Вабан]]ам. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; ў [[1814]] годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак у цэлым тварэнне Вабана дайшло да нашых дзён ў добрыі стане.
* Паводле вынікаў [[Трыццацігадовая вайна|Трыццацігадовай вайны]] перайшоў да французаў і быў па загаду [[Людовік XIV|Людовіка XIV]] грунтоўна ўмацаваны [[Себасцьен Ле Прэтр дэ Вабан|Себасцьенам Ле Прэтрам]]. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; ў [[1814]] годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак у цэлым тварэнне Ле Прэтра дайшло да нашых дзён ў добрыі стане.
* У [[1671]] годзе ў Безансон пераехаў з горада [[Доль]] [[Універсітэт Франш-Кантэ]], адкрыты яшчэ ў [[XV]] стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».

У [[1676]] годзе сюды былі пераведзены з [[Доль (Юра)|Доля]] органы кіравання [[Франш-Кантэ]]. У [[1671]] годзе ў Безансон пераехаў з Доля [[універсітэт Франш-Кантэ|ўніверсітэт Франш-Кантэ]], адкрыты яшчэ ў [[XV]] стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».
* У [[1676]] годзе сюды былі пераведзены з Доля органы кіравання [[Франш-Кантэ]].
* У канцы [[XVIII]] стагоддзя ўцекачы з [[Швейцарыя|Швейцарыі]] заклалі асновы прамысловасці Безансона. У [[XIX]] стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам.

У канцы [[XVIII]] стагоддзя ўцекачы з [[Швейцарыя|Швейцарыі]] заклалі асновы прамысловасці Безансона. У [[XIX]] стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам. Тут нарадзіліся паэт [[Віктор Гюго]], сацыялісты [[Шарль Фур’е]] і [[П’ер Жазеф Прудон]], а таксама [[браты Люм’ер]]. [[Стэндаль]] змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «[[Чырвонае і чорнае]]».
* Тут нарадзіліся: паэт [[Віктор Гюго]], сацыялісты [[Шарль Фур’е]] і [[П’ер Жазеф Прудон]], а таксама [[браты Люм’ер]]. [[Стэндаль]] змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «[[Чырвонае і чорнае]]».
* У [[1960-я]] гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — [[Плануаз]].

У [[1960-я]] гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — [[Плануаз]].


== Славутасці ==
== Славутасці ==
* [[Безансонская крэпасць]] — спраектаваная Сэбастыянам Вабаном. Уключае ў сябе цытадэль, гарадскія сцены і [[форт Грыфон]]. У [[2008]] годзе гэтыя ўмацаванні былі абвешчаныя [[ЮНЕСКА]] помнікамі [[Сусветная спадчына|Сусветнай спадчыны]] ў ліку 13 іншых умацаванняў Вабана.
* [[Безансонская крэпасць]] — уключае ў сябе цытадэль, гарадскія сцены і [[форт Грыфон]]. У [[2008]] годзе гэтыя ўмацаванні былі абвешчаныя [[ЮНЕСКА]] помнікамі [[Сусветная спадчына|Сусветнай спадчыны]] ў ліку 13 іншых умацаванняў Вабана.


== Вядомыя ўраджэнцы ==
== Вядомыя ўраджэнцы ==

Версія ад 20:48, 25 чэрвеня 2022

Горад
Безансон
фр.: Besançon
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Рэгіён
Каардынаты
Кіраўнік
Плошча
65,05 км²
Вышыня цэнтра
281 м
Водныя аб’екты
Ду[d][1]
Насельніцтва
122 308 чалавек (2005)
Шчыльнасць
1810 чал./км²
Часавы пояс
Паштовыя індэксы
25000
Афіцыйны сайт
besancon.fr (фр.)
Безансон на карце Францыі
Безансон (Францыя)
Безансон

Безансон (фр.: Besançon, класіч. лац. Bysantium, сярэд.-веч.лац. Vesuntio, Vesontio) — горад на ўсходзе Францыі, у выгібе ракі Ду, адміністрацыйны цэнтр дэпартамента Ду і рэгіёна Бургундыя — Франш-Кантэ.

Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць.

У 2005 годзе колькасць насельніцтва склала 114,9 тыс. жыхароў.

Гісторыя

Славутасці

Вядомыя ўраджэнцы

Зноскі

Спасылкі