Безансон: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
др у тэксце маркіраваны спіс неапраўданы, змяніў на абзацаў
 
Радок 65: Радок 65:
|add3 =
|add3 =
}}
}}
'''Безансон''' ({{lang-fr|Besançon}}, класіч. лац. ''Bysantium'', сярэд.-веч.лац. ''Vesuntio'', ''Vesontio'') — [[горад]] на ўсходзе [[Францыя|Францыі]], у выгібе [[рака Ду|ракі Ду]], адміністрацыйны цэнтр дэпартамента [[Ду (дэпартамент)|Ду]] і рэгіёна [[Бургундыя — Франш-Кантэ]].
'''Безансон''' ({{lang-fr|Besançon}}, класіч. лац. ''Bysantium'', сярэд.-веч.лац. ''Vesuntio'', ''Vesontio'') — [[горад]] на ўсходзе [[Францыя|Францыі]], у выгіне ракі [[Ду (рака)|Ду]], адміністрацыйны цэнтр дэпартамента [[Ду (дэпартамент)|Ду]] і рэгіёна [[Бургундыя — Франш-Кантэ]].


Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць.
Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць.
Радок 73: Радок 73:


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
* У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені [[секваны|секванаў]]. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. [[Юлій Цэзар|Юліем Цэзарам]].
У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені [[секваны|секванаў]]. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. [[Юлій Цэзар|Юліем Цэзарам]].

* З [[IV стагоддзе|IV стагоддзя]] вядомыя безансонскія [[біскуп]]ы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Аж да [[1654]] года ён заставаўся [[вольны горад|вольным горадам]] у складзе [[Свяшчэнная Рымская імперыя|Свяшчэннай Рымскай імперыі]].
З IV стагоддзя вядомыя безансонскія [[біскуп]]ы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Да 1654 года заставаўся [[вольны горад|вольным горадам]] у складзе [[Свяшчэнная Рымская імперыя|Свяшчэннай Рымскай імперыі]].
* Безансон квітнеў пад валадарствам [[Габсбургі|Габсбургаў]], у той час, калі адзін з мясцовых жыхароў, [[Антуан Перэна дэ Гранвела]], кіраваў знешняй палітыкай імперыі.

* Паводле вынікаў [[Трыццацігадовая вайна|Трыццацігадовай вайны]] перайшоў да французаў і быў па загаду [[Людовік XIV|Людовіка XIV]] грунтоўна ўмацаваны [[Себасцьен Ле Прэтр дэ Вабан|Себасцьенам Ле Прэтрам]]. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; ў [[1814]] годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак у цэлым тварэнне Ле Прэтра дайшло да нашых дзён ў добрыі стане.
Безансон квітнеў пад валадарствам [[Габсбургі|Габсбургаў]], у той час, калі адзін з мясцовых жыхароў, [[Антуан Перэна дэ Гранвела]], кіраваў знешняй палітыкай імперыі.
* У [[1671]] годзе ў Безансон пераехаў з горада [[Доль]] [[Універсітэт Франш-Кантэ]], адкрыты яшчэ ў [[XV]] стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».

* У [[1676]] годзе сюды былі пераведзены з Доля органы кіравання [[Франш-Кантэ]].
Паводле вынікаў [[Трыццацігадовая вайна|Трыццацігадовай вайны]] перайшоў да французаў і быў па загаду [[Людовік XIV|Людовіка XIV]] грунтоўна ўмацаваны [[Себасцьен Ле Прэтр дэ Вабан|Себасцьенам Ле Прэтрам]]. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; у 1814 годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак агулам твор Ле Прэтра дайшоў да цяперашняга часу ў добрым стане.
* У канцы [[XVIII]] стагоддзя ўцекачы з [[Швейцарыя|Швейцарыі]] заклалі асновы прамысловасці Безансона. У [[XIX]] стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам.

* Тут нарадзіліся: паэт [[Віктор Гюго]], сацыялісты [[Шарль Фур’е]] і [[П’ер Жазеф Прудон]], а таксама [[браты Люм’ер]]. [[Стэндаль]] змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «[[Чырвонае і чорнае]]».
У 1671 годзе ў Безансон пераехаў з горада [[Доль]] [[Універсітэт Франш-Кантэ]], адкрыты яшчэ ў XV стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».
* У [[1960-я]] гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — [[Плануаз]].

У 1676 годзе сюды былі пераведзены з Доля органы кіравання [[Франш-Кантэ]].

У канцы XVIII стагоддзя ўцекачы з [[Швейцарыя|Швейцарыі]] заклалі асновы прамысловасці Безансона. У XIX стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам.

Тут нарадзіліся: паэт [[Віктор Гюго]], сацыялісты [[Шарль Фур’е]] і [[П’ер Жазеф Прудон]], а таксама [[браты Люм’ер]]. [[Стэндаль]] змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «[[Чырвонае і чорнае]]».

У 1960-я гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — [[Плануаз]].


== Славутасці ==
== Славутасці ==
* [[Безансонская крэпасць]] — уключае ў сябе цытадэль, гарадскія сцены і [[форт Грыфон]]. У [[2008]] годзе гэтыя ўмацаванні былі абвешчаныя [[ЮНЕСКА]] помнікамі [[Сусветная спадчына|Сусветнай спадчыны]] ў ліку 13 іншых умацаванняў Вабана.
* [[Безансонская крэпасць]] — уключае ў сябе цытадэль, гарадскія сцены і [[форт Грыфон]]. У 2008 годзе абвешчана [[ЮНЕСКА]] помнікамі [[Сусветная спадчына|Сусветнай спадчыны]] ў ліку 13 іншых умацаванняў [[Себасцьен Ле Прэтр дэ Вабан|Вабана]].


== Вядомыя ўраджэнцы ==
== Вядомыя асобы ==
* [[Віктор Гюго]] — французскі пісьменнік
* [[Віктор Гюго]] — французскі пісьменнік
* [[браты Люм’ер]] — вынаходнікі кінематографа
* [[браты Люм’ер]] — вынаходнікі кінематографа

Актуальная версія на 10:55, 27 чэрвеня 2022

Горад
Безансон
фр.: Besançon
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Рэгіён
Каардынаты
Кіраўнік
Плошча
65,05 км²
Вышыня цэнтра
281 м
Водныя аб’екты
Ду[d][1]
Насельніцтва
122 308 чалавек (2005)
Шчыльнасць
1810 чал./км²
Часавы пояс
Паштовыя індэксы
25000
Афіцыйны сайт
besancon.fr (фр.)
Безансон на карце Францыі
Безансон (Францыя)
Безансон

Безансон (фр.: Besançon, класіч. лац. Bysantium, сярэд.-веч.лац. Vesuntio, Vesontio) — горад на ўсходзе Францыі, у выгіне ракі Ду, адміністрацыйны цэнтр дэпартамента Ду і рэгіёна Бургундыя — Франш-Кантэ.

Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць.

У 2005 годзе колькасць насельніцтва склала 114,9 тыс. жыхароў.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені секванаў. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. Юліем Цэзарам.

З IV стагоддзя вядомыя безансонскія біскупы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Да 1654 года заставаўся вольным горадам у складзе Свяшчэннай Рымскай імперыі.

Безансон квітнеў пад валадарствам Габсбургаў, у той час, калі адзін з мясцовых жыхароў, Антуан Перэна дэ Гранвела, кіраваў знешняй палітыкай імперыі.

Паводле вынікаў Трыццацігадовай вайны перайшоў да французаў і быў па загаду Людовіка XIV грунтоўна ўмацаваны Себасцьенам Ле Прэтрам. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; у 1814 годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак агулам твор Ле Прэтра дайшоў да цяперашняга часу ў добрым стане.

У 1671 годзе ў Безансон пераехаў з горада Доль Універсітэт Франш-Кантэ, адкрыты яшчэ ў XV стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».

У 1676 годзе сюды былі пераведзены з Доля органы кіравання Франш-Кантэ.

У канцы XVIII стагоддзя ўцекачы з Швейцарыі заклалі асновы прамысловасці Безансона. У XIX стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам.

Тут нарадзіліся: паэт Віктор Гюго, сацыялісты Шарль Фур’е і П’ер Жазеф Прудон, а таксама браты Люм’ер. Стэндаль змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «Чырвонае і чорнае».

У 1960-я гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — Плануаз.

Славутасці[правіць | правіць зыходнік]

Вядомыя асобы[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]