Камуністычная партыя: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Artsiom91Bot (размовы | уклад) др вікіфікацыя, перанесена: → [[Камуністычная партыя Беларусі (1918)| (2) з дапамогай [[Project:AWB|AWB |
др афармленне |
||
Радок 7: | Радок 7: | ||
* {{Сцяг СССР (1955-1980)}}[[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]] — [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|Камуністычная Партыя Савецкага Саюза]] |
* {{Сцяг СССР (1955-1980)}}[[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]] — [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|Камуністычная Партыя Савецкага Саюза]] |
||
* {{Сцяг Югаславіі (1946-1992)}}[[Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія]] — [[Саюз камуністаў Югаславіі]] |
* {{Сцяг Югаславіі (1946-1992)}}[[Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія]] — [[Саюз камуністаў Югаславіі]] |
||
* {{Сцяг Албаніі (1946-1992)}}[[Албанія|Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія]] — Албанская партыя працы |
* {{Сцяг Албаніі (1946-1992)}}[[Албанія|Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія]] — [[Албанская партыя працы]] |
||
* {{Сцяг Балгарыі (1971-1990)}}[[Народная Рэспубліка Балгарыя]] — [[Балгарская |
* {{Сцяг Балгарыі (1971-1990)}}[[Народная Рэспубліка Балгарыя]] — [[Балгарская камуністычная партыя]] |
||
* {{Сцяг Румыніі (1965-1989)}}[[Сацыялістычная Рэспубліка Румынія]] — [[Румынская камуністычная партыя|Румынская Камуністычная Партыя]] |
* {{Сцяг Румыніі (1965-1989)}}[[Сацыялістычная Рэспубліка Румынія]] — [[Румынская камуністычная партыя|Румынская Камуністычная Партыя]] |
||
* {{Сцяг Польшчы}}[[Польская Народная Рэспубліка]] — [[Польская |
* {{Сцяг Польшчы}}[[Польская Народная Рэспубліка]] — [[Польская аб'яднаная рабочая партыя]] |
||
* {{Сцяг Чэхаславакіі}}[[Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка]] — [[Камуністычная |
* {{Сцяг Чэхаславакіі}}[[Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка]] — [[Камуністычная партыя Чэхаславакіі]] |
||
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] — [[Венгерская сацыялістычная |
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] — [[Венгерская сацыялістычная рабочая партыя]] |
||
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] — Сацыялістычная |
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] — [[Сацыялістычная адзіная партыя Германіі]] |
||
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана |
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] — [[Народна-дэмакратычная партыя Афганістана]] |
||
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах: |
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах: |
||
* {{Сцяг КНР}}[[Кітайская Народная Рэспубліка]] — [[Камуністычная партыя Кітая|Камуністычная Партыя Кітая]] |
* {{Сцяг КНР}}[[Кітайская Народная Рэспубліка]] — [[Камуністычная партыя Кітая|Камуністычная Партыя Кітая]] |
||
* {{Сцяг КНДР}}[[КНДР|Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка]] — [[Працоўная партыя Карэі|Працоўная Партыя Карэі]] |
* {{Сцяг КНДР}}[[КНДР|Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка]] — [[Працоўная партыя Карэі|Працоўная Партыя Карэі]] |
||
* {{Сцяг Кубы}}[[Куба|Рэспубліка Куба]] — [[Камуністычная партыя Кубы|Камуністычная Партыя Кубы]] |
* {{Сцяг Кубы}}[[Куба|Рэспубліка Куба]] — [[Камуністычная партыя Кубы|Камуністычная Партыя Кубы]] |
||
* {{Сцяг В'етнама}}[[В'етнам|Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам]] — [[Камуністычная |
* {{Сцяг В'етнама}}[[В'етнам|Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам]] — [[Камуністычная партыя В'етнама]] |
||
* {{Сцяг Непала}}[[Непал|Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал]] — [[ |
* {{Сцяг Непала}}[[Непал|Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал]] — [[Непальская камуністычная партыя]] |
||
== Камуністычныя партыі ў Беларусі == |
== Камуністычныя партыі ў Беларусі == |
Версія ад 21:52, 10 ліпеня 2022
Канцэпцыя
Ідэалогіі
Інтэрнацыяналы
Асобы
Іншае
|
Камуністычная партыя — палітычная партыя, асноўнай ідэалогіяй якой з'яўляецца марксізм і камунізм, а асноўнай мэтай — звяржэнне кіруючага класа буржуазіі шляхам рэвалюцыі і ўсталяванне дыктатуры пралетарыяту. Мэты, задачы і метады барацьбы камуністычных арганізацый і партый супраць буржуазіі апісаны ў працы Маркса і Энгельса «Маніфест камуністычнай партыі».
У сярэдзіне ХХ ст. шмат з камуністычных партый краін свету перайшла да больш умераных пазіцый, такіх як еўракамунізм.
Камуністычныя партыі ва ўладзе
У свой час камуністычныя партыі былі кіруючымі ў наступных краінах:
- Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік — Камуністычная Партыя Савецкага Саюза
- Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія — Саюз камуністаў Югаславіі
- Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія — Албанская партыя працы
- Народная Рэспубліка Балгарыя — Балгарская камуністычная партыя
- Сацыялістычная Рэспубліка Румынія — Румынская Камуністычная Партыя
- Польская Народная Рэспубліка — Польская аб'яднаная рабочая партыя
- Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка — Камуністычная партыя Чэхаславакіі
- Венгерская Народная Рэспубліка — Венгерская сацыялістычная рабочая партыя
- Германская Дэмакратычная Рэспубліка — Сацыялістычная адзіная партыя Германіі
- Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:
- Кітайская Народная Рэспубліка — Камуністычная Партыя Кітая
- Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка — Працоўная Партыя Карэі
- Рэспубліка Куба — Камуністычная Партыя Кубы
- Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам — Камуністычная партыя В'етнама
- Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал — Непальская камуністычная партыя
Камуністычныя партыі ў Беларусі
Першая камуністычная партыя ў Беларусі з’явілася 30 снежня 1918 года ў Смаленску на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі РКП (б). Створаная партыя называлася Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З’езд выбраў Цэнтральнае бюро КП (б) Беларусі (старшыня А. Мяснікоў), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь.
З сакавіка 1919 да лістапада 1920 г. КП(б)Б была аб’яднана з Кампартыяй Літвы ў Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі на ўвазе ўтварэння ЛітБела. Аб стварэнні адзінай кампартыі Літвы і Беларусі было вырашана на аб’яднаўчым з’ездзе КП(б)Б і КП(б)Л, які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел). З’езд абраў Цэнтральны Камітэт КП(б) ЛіБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі Вінцас Міцкявічус-Капсукас — старшыня, З. Ангарэціс, В. Багуцкі, Я. Далецкі, С. Іваноў, М. Калмановіч, В. Кнорыньш (сакратар), А. Мяснікоў, І. Уншліхт, К. Цыхоўскі, В. Яркін і інш.[1] У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі Літвы і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 года Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 года Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы.
Падчас акупацыі польскімі вайскамі Заходняй Беларусі існавала Камуністычная Партыя Заходняй Беларусі
З 1922 па 1991 гады Камуністычная партыя Беларусі з’яўлялася кіруючай у БССР, але, калі Беларусь атрымала незалежнасць, дзейнасць кампартыі была забаронена да 1993 года, як і у іншых краінах СНД. У 1993 годзе была створана Партыя камуністаў Беларусі, якая ў 1994 годзе перайшла ў апазіцыю прэзыденту Рэспублікі Беларусь А. Р. Лукашэнка. У 1996 годзе частка сяброў ПКБ, якія падтрымлівалі палітыку А. Лукашэнкі, аддзяліліся ад партыі і ўтварылі прапрэзідэнцкую Камуністычную партыю Беларусі. Сітуацыя, калі ў краіне было 2 кампартыі, працягвалася 13 гадоў, але, у 2009 годзе ПКБ змяніла назву на Беларускую партыю аб’яднаных левых «Справядлівы свет», і ў краіне засталася адна камуністычная партыя.