Камуністычная партыя: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др афармленне
Радок 7: Радок 7:
* {{Сцяг СССР (1955-1980)}}[[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]] — [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|Камуністычная Партыя Савецкага Саюза]]
* {{Сцяг СССР (1955-1980)}}[[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]] — [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|Камуністычная Партыя Савецкага Саюза]]
* {{Сцяг Югаславіі (1946-1992)}}[[Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія]] — [[Саюз камуністаў Югаславіі]]
* {{Сцяг Югаславіі (1946-1992)}}[[Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія]] — [[Саюз камуністаў Югаславіі]]
* {{Сцяг Албаніі (1946-1992)}}[[Албанія|Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія]] — Албанская партыя працы
* {{Сцяг Албаніі (1946-1992)}}[[Албанія|Народная Сацыяцілстычная Рэспубліка Албанія]] — [[Албанская партыя працы]]
* {{Сцяг Балгарыі (1971-1990)}}[[Народная Рэспубліка Балгарыя]] — [[Балгарская Камуністычная Партыя]]
* {{Сцяг Балгарыі (1971-1990)}}[[Народная Рэспубліка Балгарыя]] — [[Балгарская камуністычная партыя]]
* {{Сцяг Румыніі (1965-1989)}}[[Сацыялістычная Рэспубліка Румынія]] — [[Румынская камуністычная партыя|Румынская Камуністычная Партыя]]
* {{Сцяг Румыніі (1965-1989)}}[[Сацыялістычная Рэспубліка Румынія]] — [[Румынская камуністычная партыя|Румынская Камуністычная Партыя]]
* {{Сцяг Польшчы}}[[Польская Народная Рэспубліка]] — [[Польская Аб'яднаная Працоўная Партыя]]
* {{Сцяг Польшчы}}[[Польская Народная Рэспубліка]] — [[Польская аб'яднаная рабочая партыя]]
* {{Сцяг Чэхаславакіі}}[[Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка]] — [[Камуністычная Партыя Чэхаславакіі]]
* {{Сцяг Чэхаславакіі}}[[Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка]] — [[Камуністычная партыя Чэхаславакіі]]
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] — [[Венгерская сацыялістычная працоўная партыя]]
* {{Сцяг Венгрыі (1957-1989)}}[[Венгерская Народная Рэспубліка]] — [[Венгерская сацыялістычная рабочая партыя]]
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] — Сацыялістычная Адзіная Партыя Германіі
* {{Сцяг ГДР}}[[Германская Дэмакратычная Рэспубліка]] — [[Сацыялістычная адзіная партыя Германіі]]
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] — Народна-дэмакратычная партыя Афганістана
* {{Сцяг Афганістана, 1979—1987}}[[Афганістан|Дэмакратычная Рэспубліка Афганістан]] — [[Народна-дэмакратычная партыя Афганістана]]
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:
На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:
* {{Сцяг КНР}}[[Кітайская Народная Рэспубліка]] — [[Камуністычная партыя Кітая|Камуністычная Партыя Кітая]]
* {{Сцяг КНР}}[[Кітайская Народная Рэспубліка]] — [[Камуністычная партыя Кітая|Камуністычная Партыя Кітая]]
* {{Сцяг КНДР}}[[КНДР|Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка]] — [[Працоўная партыя Карэі|Працоўная Партыя Карэі]]
* {{Сцяг КНДР}}[[КНДР|Карэйская Народна-Дэмаркатычная Рэспубліка]] — [[Працоўная партыя Карэі|Працоўная Партыя Карэі]]
* {{Сцяг Кубы}}[[Куба|Рэспубліка Куба]] — [[Камуністычная партыя Кубы|Камуністычная Партыя Кубы]]
* {{Сцяг Кубы}}[[Куба|Рэспубліка Куба]] — [[Камуністычная партыя Кубы|Камуністычная Партыя Кубы]]
* {{Сцяг В'етнама}}[[В'етнам|Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам]] — [[Камуністычная Партыя В'етнама]]
* {{Сцяг В'етнама}}[[В'етнам|Сацыялістычная Рэспубліка В'етнам]] — [[Камуністычная партыя В'етнама]]
* {{Сцяг Непала}}[[Непал|Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал]] — [[Камуністычная партыя Непала(мааісцкі цэнтр)]]
* {{Сцяг Непала}}[[Непал|Федэратыўная Дэмакратычная Рэспубліка Непал]] — [[Непальская камуністычная партыя]]


== Камуністычныя партыі ў Беларусі ==
== Камуністычныя партыі ў Беларусі ==

Версія ад 21:52, 10 ліпеня 2022

Камуністычная партыя — палітычная партыя, асноўнай ідэалогіяй якой з'яўляецца марксізм і камунізм, а асноўнай мэтай — звяржэнне кіруючага класа буржуазіі шляхам рэвалюцыі і ўсталяванне дыктатуры пралетарыяту. Мэты, задачы і метады барацьбы камуністычных арганізацый і партый супраць буржуазіі апісаны ў працы Маркса і Энгельса «Маніфест камуністычнай партыі».
У сярэдзіне ХХ ст. шмат з камуністычных партый краін свету перайшла да больш умераных пазіцый, такіх як еўракамунізм.

Камуністычныя партыі ва ўладзе

У свой час камуністычныя партыі былі кіруючымі ў наступных краінах:

На сённяшні момант камуністычныя партыі кіруюць у наступных краінах:

Камуністычныя партыі ў Беларусі

Першая камуністычная партыя ў Беларусі з’явілася 30 снежня 1918 года ў Смаленску на VI Паўночна-Заходняй абласной канферэнцыі РКП (б). Створаная партыя называлася Камуністычнай партыяй (бальшавікоў) Беларусі і была складовай часткай Расійскай Кампартыі (бальшавікоў). З’езд выбраў Цэнтральнае бюро КП (б) Беларусі (старшыня А. Мяснікоў), а таксама прыняў рашэнне аб стварэнні Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь.

З сакавіка 1919 да лістапада 1920 г. КП(б)Б была аб’яднана з Кампартыяй Літвы ў Камуністычную партыю (бальшавікоў) Літвы і Беларусі на ўвазе ўтварэння ЛітБела. Аб стварэнні адзінай кампартыі Літвы і Беларусі было вырашана на аб’яднаўчым з’ездзе КП(б)Б і КП(б)Л, які праходзіў 4-6 сакавіка 1919 года, які таксама ўхваліў стварэнне Савецкай сацыялістычнай рэспублікі Літвы і Беларусі (ЛітБел). З’езд абраў Цэнтральны Камітэт КП(б) ЛіБ, у Прэзідыум якога ўвайшлі Вінцас Міцкявічус-Капсукас — старшыня, З. Ангарэціс, В. Багуцкі, Я. Далецкі, С. Іваноў, М. Калмановіч, В. Кнорыньш (сакратар), А. Мяснікоў, І. Уншліхт, К. Цыхоўскі, В. Яркін і інш.[1] У сувязі з акупацыяй польскімі войскамі большай частцы тэрыторыі Літвы і Беларусі, 6 чэрвеня 1920 года Літоўска-Беларуская рэспубліка была распушчаная. У верасні 1920 года Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі зноў была падзелена на КП Беларусі і КП Літвы.

Падчас акупацыі польскімі вайскамі Заходняй Беларусі існавала Камуністычная Партыя Заходняй Беларусі

З 1922 па 1991 гады Камуністычная партыя Беларусі з’яўлялася кіруючай у БССР, але, калі Беларусь атрымала незалежнасць, дзейнасць кампартыі была забаронена да 1993 года, як і у іншых краінах СНД. У 1993 годзе была створана Партыя камуністаў Беларусі, якая ў 1994 годзе перайшла ў апазіцыю прэзыденту Рэспублікі Беларусь А. Р. Лукашэнка. У 1996 годзе частка сяброў ПКБ, якія падтрымлівалі палітыку А. Лукашэнкі, аддзяліліся ад партыі і ўтварылі прапрэзідэнцкую Камуністычную партыю Беларусі. Сітуацыя, калі ў краіне было 2 кампартыі, працягвалася 13 гадоў, але, у 2009 годзе ПКБ змяніла назву на Беларускую партыю аб’яднаных левых «Справядлівы свет», і ў краіне засталася адна камуністычная партыя.

Зноскі