Нобелеўская прэмія міру: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 20:48, 27 лістапада 2010

Файл:Nobel Prize Medal.jpg

Медаль, які ўручаюць лаўрэату Нобелеўскай прэміі

Нобелеўская прэмія міру — вышэйшая ўзнагарода за дасягненні ў галіне ўмацавання міру, штогод прысуджаецца Нобелеўскім камітэтам ў Осла.

Патрабаванні да кандыдатаў

Згодна са статутам Нобелеўскага фонду, вылучаць кандыдатаў могуць наступныя асобы:

1) дзеючыя і былыя члены нарвежскага Нобелеўскага камітэта, а таксама дарадцы, прызначаныя Нобелеўскім інстытутам;
2) члены нацыянальных парламентаў і ўрадаў розных краін, а таксама члены Міжпарламенцкага саюза;
3) члены Міжнароднага арбітражнага суда ў Гаазе;
4) члены камісіі пастаяннага міжнароднага бюро па пытаннях свету;
5) члены і асацыяваныя члены Інстытута міжнароднага права;
6) прафесары ўніверсітэтаў у галіне палітычных навук і юрыспрудэнцыі, гісторыі і філасофіі;
7) лаўрэаты Нобелеўскіх прэмій міру.

Пералік лаўрэатаў

1900-я

(1901) Жан Анры Дзюнан - швейцарскі прадпрымальнік, Фрэдэрык Пасі - французскі эканаміст
(1902) Элі Дзюкамен - швейцарскі журналіст, Шарль Альбер Гоба - швейцарскі правазнаўца
(1903) Уільям Рандал Крымер - брытанскі палітык
(1904) Інстытут міжнароднага права (Гент, Бельгія)
(1905) Берта фон Зутнер - аўстрыйская пісьменніца
(1906) Тэадор Рузвельт - 26-ы прэзідэнт ЗША
(1907) Луі Рэно - французскі юрыст, Эрнеста Тэадора Манета - італьянскі журналіст
(1908) Клас Понтус Арнальдсан - шведскі пісьменнік, журналіст. Фрэдрык Баер - дацкі пісьменнік, палітык
(1909) Агюст Беернарт - бельгійскі палітык, Поль Анры Бенжамен д'Этурнель дэ Канстан - францзускі дыпламат
(1910) Міжнароднае бюро міру

1910-я

(1911) Тобіас Асер - галандскі палітычны дзеяч, Альфрэд Герман Фрыд - аўстрыйскі журналіст
(1912) Эліу Рут - амерыканскі палітык, дзяржаўны дзеяч
(1913) Анры Лафантэн - бельгійскі юрыст
(1914) прэмія не прысуджалася
(1915) прэмія не прысуджалася
(1916) прэмія не прысуджалася
(1917) Міжнародны камітэт Чырвонага Крыжа
(1918) прэмія не прысуджалася
(1919) Томас Вудра Вільсан - 28-ы прэзідэнт ЗША
(1920) Леон Буржуа - французскі палітык

1920-я

(1921) Карл Яльмар Бранцінг - першы прэм'ер-міністр Швецыі, Крысціян Ланге - нарвежскі палітык
(1922) Фрыцьёф Нансен - нарвежскі палярны даследчык
(1923) прэмія не прысуджалася
(1924) прэмія не прысуджалася
(1925) Чарлз Гейтс Даўэс - дзяржаўны, ваенны дзеяч ЗША, Джозеф Осцін Чэмберлен - англійскі дзяржаўны і палітычны дзеяч
(1926) Густаў Штрэземан - нямецкі палітык, рэйхсканцлер Веймарская рэспублікі, Арыстыд Брыян - французскі дзяржаўны дзеяч
(1927) Людвіг Квідэ - доктар філасофскіх навук, Фердынанд Эдуард Бюісон - французскі педагог
(1928) прэмія не прысуджалася
(1929) Фрэнк Білінгс Келаг - амерыканскі дзяржаўны дзеяч. (Прысуджана ў 1930 годзе).
(1930) Натан Сёдэрблюм - шведскі святар, экуменіст

1930-я

(1931) Джэйн Адамс - амерыканскі сацыёлаг, філосаф. Нікалас Мюрэй Батлер - амерыканскі педагог, палітычны дзеяч
(1932) прэмія не прысуджалася
(1933) Ральф Норман Энджэл - амерыканскі журналіст
(1934) Артур Хендэрсан - брытанскі палітык
(1935) Карл фон Асецкі - нямецкі антыфашыст
(1936) Карлас Сааведра Ламас - аргентынскі вучоны-правазнавец
(1937) Роберт Сесіл - брытанскі юрыст
(1938) Нансенаўская міжнародная арганізацыя па справах бежанцаў
(1939) прэмія не прысуджалася
(1940) прэмія не прысуджалася

1940-я

(1941) прэмія не прысуджалася
(1942) прэмія не прысуджалася
(1943) прэмія не прысуджалася
(1944) Міжнародны камітэт Чырвонага Крыжа
(1945) Кордэл Хал - амерыканскі дзяржаўны дзеяч
(1946) Эмілі Грын Болч - амерыканскі эканаміст, Джон Рэлей Мот - дзеяч пратэстантызма
(1947) Савет Сяброў на службе грамадству (квакеры), Амерыканскі камітэт Сяброў на службе грамадству (квакеры)
(1948) прэмія не прысуджалася
(1949) Джон Бойд Ор - англійскі педагог, урач
(1950) Ральф Банч - амерыканскі дыпламат

1950-я

(1951) Ліён Жуо - рэфармісцкі лідэр прафсаюзнага руху
(1952) Альберт Швейцэр - нямецкі філосаф, урач
(1953) Джордж Маршал - амерыканскі ваенны дзеяч
(1954) Упраўленне Вярхоўнага камісара Арганізацыі Аб'яднаных Нацый па справах бежанцаў
(1955) прэмія не прысуджалася
(1956) прэмія не прысуджалася
(1957) Лестэр Боўлс Пірсан - прэм'ер-міністр Канады
(1958) Жорж Пір - бельгійскі дамініканец
(1959) Філіп Ноэль-Бэйкер - англійскі дыпламат, пацыфіст
(1960) Альберт Лутулі - паўднёваафрыканскі палітык

1960-я

(1961) Даг Хамаршэльд - Генеральны сакратар ААН (пасмяротна)
(1962) Лайнус Карл Полінг - амерыканскі хімік
(1963) Міжнародны камітэт Чырвонага Крыжа
(1964) Марцін Лютэр Кінг - афраамерыканскі прапаведнік, лідэр негвалтоўнага змагання з расізмам
(1965) Дзіцячы фонд ААН
(1966) прэмія не прысуджалася
(1967) прэмія не прысуджалася
(1968) Рэнэ Касэн - французскі юрыст
(1969) Міжнародная арганізацыя працы
(1970) Норман Эрнэст Барлоўг - амерыканскі аграном

1970-я

(1971) Вілі Брандт - канцлер Германіі
(1972) прэмія не прысуджалася
(1973) Генры Кісінджэр - дзяржаўны дзеяч, дыпламат ЗША
(1974) Шон Макбрайд - палітычны дзеяч Ірландыі, Эйсаку Сато - прэм'ер-міністр Японіі
(1975) Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў - савецкі фізік, праваабаронца
(1976) Бэці Уільямс, Мэйрыд Карыган - сузаснавальніцы Супольнасці мірных людзей
(1977) Міжнародная Амністыя
(1978) Анвар Садат - прэзідэнт Егіпта, Менахем Бегін - прэм'ер-міністр Ізраіля
(1979) Маці Тэрэза
(1980) Адольфа Перэс Эсківель - аргентынскі пісьменнік, архітэктар

1980-я

(1981) Упраўленне Вярхоўнага камісара Арганізацыі Аб'яднаных Нацый па справах бежанцаў
(1982) Альва Мюрдаль - шведскі сацыёлаг, Альфонса Гарсія Роблес - міністр замежных спраў Мексікі
(1983) Лех Валенса - прэзідэнт Польшчы, стваральнік незалежнага прафсаюза "Салідарнасць"
(1984) Дэсмонд Туту - англіканскі прапаведнік, барацьбіт за апартэідам
(1985) Бернард Лаўн - амерыканскі ўрач, Урачы свету за прадухіленне ядзернай вайны
(1986) Элі Візель - пісьменнік, грамадскі дзеяч
(1987) Оскар Арыяс Санчэс - прэзідэнт Коста-Рыкі
(1988) Міратворчыя сілы ААН
(1989) Далай-лама XIV
(1990) Міхаіл Сяргеевіч Гарбачоў - прэзідэнт СССР

1990-я

(1991) Аун Сан Су Чжы — м'янмскі палітычны дзеяч
(1992) Рыгаберта Менчу — праваабаронца
(1993) Нельсан Мандэла — прэзідэнт ПАР, Фрэдэрык Вілем дэ Клерк — прэзідэнт ПАР (1989—1994)
(1994) Ясір Арафат, Шымон Перэс, Іцхак Рабін
(1995) Джозеф Ротблат — радыёбіёлаг, Пагуошскі рух навукоўцаў
(1996) Карлуш Белу — біскуп рымска-каталіцкай царквы, Жазэ Рамуш-Орта — други прэзидэнт Усходняга Тымора
(1997) Джодзі Уільямс — амерыканская актывістка, выкладчыца. Міжнародны рух за забарону супрацьпяхотных мін
(1998) Дэвід Трымбл — паўночнаірландскі палітык, Джон Х'юм — паўночнаірландскі палітык
(1999) Урачы без межаў
(2000) Кім Дэ Джун — прэзідэнт Рэспублікі Карэя

2000-я

(2001) ААН і Кофі Анан
(2002) Джэймс Эрл Картэр — 39-ы прэзідэнт ЗША
(2003) Шырын Эбадзі — іранская праваабаронца, юрыст
(2004) Вангары Маатаі — кенійскі грамадскі дзеяч
(2005) Махамед аль-Барадэі і МАГАТЭ
(2006) Мухамад Юнус і Grameen Bank
(2007) Альберт Гор — віцэ-прэзідэнт ЗША, МГЭІК
(2008) Марці Ахцісаары — прэзідэнт Фінляндыі
(2009) Барак Абама — 44-ы прэзідэнт ЗША
(2010) Лю Сяабо — кітайскі дысідэнт

@@ Радок 82: / Радок 82: @@
 * (1955) ''прэмія не прысуджалася''
 * (1956) ''прэмія не прысуджалася''
-* (1957) {{Сцяг Канады, стары}} [[Лестэр Боўлс Пірсан]] - прэм'ер-міністр Канады
+* (1957) {{Сцяг Канады (1921-1957)}} [[Лестэр Боўлс Пірсан]] - прэм'ер-міністр Канады
 * (1958) {{Сцяг Бельгіі}} [[Жорж Пір]] - бельгійскі дамініканец
 * (1959) {{Сцяг Вялікабрытаніі}} [[Філіп Ноэль-Бэйкер]] - англійскі дыпламат, пацыфіст

Нобелеўская прэмія міру
1901—1925	Жан Анры Дзюнан / Фрэдэрык Пасі (1901) Элі Дзюкамен / Шарль Альбер Гоба (1902) Уільям Рэндал Крымер (1903) ІМП (1904) Берта фон Зутнер (1905) Тэадор Рузвельт (1906) Эрнеста Тэадора Манета / Луі Рэно (1907) Клас Понтус Арнальдсан / Фрэдрык Баер (1908) Агюст Беернарт / Поль Анры Бенжамен д’Этурнель дэ Канстан (1909) МБМ (1910) Тобіас Асер / Альфрэд Герман Фрыд (1911) Эліу Рут (1912) Анры Лафантэн (1913) МКЧК (1917) Томас Вудра Вільсан (1919) Леон Буржуа (1920) Карл Яльмар Брантынг / Крысціян Ланге (1921) Фрыцьёф Нансен (1922) Осцін Чэмберлен / Чарлз Гейтс Даўэс (1925)
1926—1950	Арыстыд Брыян / Густаў Штрэземан (1926) Фердынанд Эдуард Бюісон / Людвіг Квідэ (1927) Фрэнк Білінгс Келаг (1929) Натан Сёдэрблюм (1930) Джэйн Адамс / Нікалас Мюрэй Батлер (1931) Ральф Норман Энджэл (1933) Артур Хендэрсан (1934) Карл фон Асецкі (1935) Карлас Сааведра Ламас (1936) Роберт Сэсіл (1937) Арганізацыя Нансена (1938) МКЧК (1944) Кордэл Хал (1945) Эмілі Грын Болч / Джон Рэлей Мот (1946) СССГ / АКССГ (1947) Джон Бойд Ор (1949) Ральф Банч (1950)
1951—1975	Ліён Жуо (1951) Альберт Швейцэр (1952) Джордж Маршал (1953) УВКААНСБ (1954) Лестэр Боўлс Пірсан (1957) Жорж Пір (1958) Філіп Ноэль-Бэйкер (1959) Альберт Лутулі (1960) Даг Хамаршэльд (1961) Лайнус Полінг (1962) МКЧК (1963) Марцін Лютэр Кінг (1964) ЮНІСЕФ (1965) Рэнэ Касэн (1968) МАП (1969) Норман Эрнэст Барлоўг (1970) Вілі Брант (1971) Генры Кісінджэр / Ле Дык Тхо (1973) Шон Мак-Брайд / Эйсаку Сато (1974) Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў (1975)
1976—2000	Бэці Уільямс / Мэйрыд Карыган (1976) Amnesty International (1977) Анвар Садат / Менахем Бегін (1978) Маці Тэрэза (1979) Адольфа Перэс Эсківель (1980) УВКААНСБ (1981) Альва Мюрдаль / Альфонса Гарсія Роблес (1982) Лех Валенса (1983) Дэсманд Туту (1984) УСПЯВ (1985) Элі Візель (1986) Оскар Арыяс Санчэс (1987) МС ААН (1988) Далай-лама (1989) Міхаіл Сяргеевіч Гарбачоў (1990) Аун Сан Су Чжы (1991) Рыгаберта Менчу (1992) Нельсан Мандэла / Фрэдэрык Вілем дэ Клерк (1993) Ясір Арафат / Шымон Перэс / Іцхак Рабін (1994) Пагуошскія канферэнцыі / Джозеф Ротблат (1995) Карлуш Белу / Жазэ Рамуш-Орта (1996) МРСПМ / Джодзі Уільямс (1997) Джон Х’юм / Дэвід Трымбл (1998) Урачы без межаў (1999) Кім Дэ Джун (2000)
з 2001	ААН / Кофі Анан (2001) Джымі Картэр (2002) Шырын Эбадзі (2003) Вангары Маатаі (2004) МАГАТЭ / Махамед аль-Барадэі (2005) Мухамад Юнус / Грэмін-Банк (2006) Альберт Гор / IPCC (2007) Марці Ахцісаары (2008) Барак Абама (2009) Лю Сяабо (2010) Элен Джонсан-Серліф / Лейма Гбові / Тавакуль Карман (2011) Еўрапейскі Саюз (2012) Арганізацыя па забароне хімічнай зброі (2013) Кайлаш Сацьяртхі / Малала Юсуфзай (2014) Квартэт нацыянальнага дыялогу ў Тунісе (2015) Хуан Мануэль Сантас (2016) Міжнародная кампанія за забарону ядзернай зброі (2017) Дэніс Муквегэ / Надзя Мурад (2018) Абій Ахмед Алі (2019) Сусветная харчовая праграма (2020) Дзмітрый Муратаў / Марыя Рэса (2021) Алесь Бяляцкі / «Мемарыял» / «Цэнтр грамадзянскіх свабод» (2022) Наргіз Махамадзі (2023)