Янка Чарапук: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Картка:Асоба
|імя =Янка Чарапук
|арыгінал_імя =Іван Антонавіч Чарапук
|партрэт =
|памер =
|подпіс =
|апісанне =
|імя пры нараджэнні=
|род дзейнасці =
|дата нараджэння =24 жніўня
|год нараджэння =1896
|месца нараджэння =[[Вёска Новы Двор|Новы Двор]], [[Сакольскі павет|Сакольскі пав.]], [[Гродзенская губерня|Гродзенская губ.]], [[Расійская імперыя]]
|грамадзянства =
|падданства =
|дата смерці =16 лістапада
|год смерці =1957
|месца смерці =
|бацька =
|маці =
|муж =
|жонка =
|дзеці =
|узнагароды і прэміі=
|сайт =
|Commons =
|Rodovid =
}}
'''Янка ЧАРАПУК''' (Іван Антонавіч Чарапук, псеўд. Янка Змагар; [[24 жніўня|12(24).8]].[[1896]], мяст. Новы Двор Сакольскага пав. Гродзенскай губ., цяпер [[Падляскае ваяводства]], [[Польшча]] — [[16.11]].[[1957]]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч.
'''Янка ЧАРАПУК''' (Іван Антонавіч Чарапук, псеўд. Янка Змагар; [[24 жніўня|12(24).8]].[[1896]], мяст. Новы Двор Сакольскага пав. Гродзенскай губ., цяпер [[Падляскае ваяводства]], [[Польшча]] — [[16.11]].[[1957]]) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч.



Версія ад 01:01, 22 сакавіка 2011

Янка Чарапук
Род дзейнасці пісьменнік
Дата нараджэння 24 жніўня
Месца нараджэння Новы Двор, Сакольскі пав., Гродзенская губ., Расійская імперыя
Дата смерці 16 лістапада
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Альма-матар
Партыя
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Янка ЧАРАПУК (Іван Антонавіч Чарапук, псеўд. Янка Змагар; 12(24).8.1896, мяст. Новы Двор Сакольскага пав. Гродзенскай губ., цяпер Падляскае ваяводства, Польшча16.11.1957) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч.

Біяграфічны нарыс

Скончыў прыватную мужчынскую гімназію Відэмана ў Пецярбургу (1914), вучыўся на юрыдычным факультэце Пецярбургскага універсітэта. Пасля Лютаўскай рэвалцыі 1917 ініцыятар стварэння ў Пецярбургу грамадскай культурна-асветнай арганізацыі "Вольныя беларусы", супрацоўнічаў з украінскімі нацыянальнымі дзеячамі, сакратар пецярбургскага прадстаўніцтва (місіі) Цэнтральнай украінскай рады. Пазней у Кіеве, супрацоўнік Міністэрства замежных спраў УНР, член Беларускай рады на Украіне, ініцыятар стварэння партыі беларускіх незалежных рэвалюцыянераў. З канца 1918 на Гродзеншчыне, член БПС-Р. Удзельнік Беларускага з'езда Віленшчыны і Гродзеншчыны (ліпень 1919), сакратар Цэнтральнай беларускай рады Выеншчыны і Гродзеншчыны. Друкаваўся ў газетах "Беларусь" і "Родны край" (Гродна), "Наша думка". 3 канца 1919 у Рызе, сакратар Вайскова-дытаматычнай місіі БНР у Латвіі і Эстоніі, член Беларускай калоніі ў Латвіі, адначасова дыпламат. кур'ер пры ўрадзе БНР на чале з А. Луцкевічам. У снежні 1919 кааптаваны ў склад Рады БНР, пасля яе палітычнага расколу прыхільнік урада В. Ластоўскага. 21.12.1919 у час транзітнага праезду з Берліна ў Латвію арыштаваны літоўскімі ўладамі і на месяц зняволены ў турму. Як паўнамоцны прадстаўнік БПС-Р і прадстаўнік урада БНР удзельнічаў у канферэнцыі беларускіх сацыялістычных партый (красавік 1920) і канферэнцыі беларускіх дзяржаўных і грамадскіх дзеячаў (чэрвень 1920) у Рызе. У жніўні 1920 узначальваў дэлегацыю БНР на міждзяржаўнай канферэнцыі балтыйскіх дзяржаў. У 1921 прызначаны сакратаром Дыпламатычнай місіі БНР у Каўнасе. У лютым 1921 на ковенскай нарадзе прадстаўнікоў БПС-Р увайшоў у ініцыятыўную "тройку" па стварэнні Загранічнага камітэта партыі. Удзельнік Першай Усебеларускай канферэнцыі ў Празе (1921). 3 1922 у эміграцыі ў Амерыцы, жыў у Чыкага. Ініцыятар стварэння Беларускага народнага камітэта ў штаце Ілінойс (пазней Беларускі народны саюз), адзін са стваральнікаў Беларуска-Амерыканскага нацыянальнага клуба. Падтрымліваў цесныя сувязі з В. Ластоўскім і К. Душэўскім у Каўнасе, Т. Грыбам у Празе, з грамадскімі і маладзёжнымі арганізацыямі Заходняй Беларусі і Чэхаславакіі, збіраў грошы для матэрыяльнай падтрымкі беларускага студэнцтва і школьнінтва Заходняй Беларусі. У 1935 ініцыіраваў стварэнне Беларуска-Амерыканскага грамадзянскага задзіночання. У кастрычніку 1941 адзін з арганізатараў Беларуска-Амерыканскай нацыянальнай рады, якая ставіла за мэту дабрачынную дапамогу ахвярам вайны ў Беларусі (існавала да сярэдзіны 1990-х г.). Уваходзіў у міжнародную каталіцкую арганізацыю "Рыцары Калумба" (меў вышэйшую 4-ю рыцарскую ступень). У пасляваенны час удзельнічаў у грамадска-палітычным жыцці беларускай дыяспары ЗША.

Бібліяграфія

  • Лісты Янкі Чарапука з Амэрыкі (1922-1923) // Запісы Бел. ін-та навукі і мастацтва. 1994. № 21.

Літаратура

  • Архівы БНР. Т. 1, кн. 1-2. Вільня і інш., 1998;
  • Кіпель В. Беларусы ў ЗША Мн., 1993;
  • Юрэвіч Л. Сьвет эміграцыйнага эпісталярыю // ARCHE=Скарына. 2001.