Гана: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.1) (робат дадаў: su:Ghana
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Краіна
|назва па-свойму=Republic of Ghana
|назва па-беларуску=Рэспубліка Гана
|герб=Alexander Liptak—Arms of Ghana 1957.png
|сцяг=Flag_of_Ghana.svg
|дэвіз="Freedom and Justice"
|месца=LocationGhana.png
|мова=[[Англійская мова|Англійская]]
|сталіца=[[Акра]]
|прадстаўнік=[[Джон Ата-Мілз]]
|кіраўнік дзяржавы=
|плошча=238,534
|насельніцтва=22,113,000
|год=2005
|шчыльнасць насельніцтва=93
|грашовая адзінка=[[Седзі|Седзі]]
|часавы пояс=
|гімн=«[[God Bless Our Homeland Ghana]]»
|нумарныя знакі=
|TLD=[[.gh]]
|міжнародны тэлефонны код=+233
|схем.карта=Gh-map.png
|}}


{{Дзяржава
|Беларуская назва = Рэспубліка Гана
|Арыгінальная назва = {{lang-en|Republic of Ghana}}
|Родны склон = Ганы
|Герб = Staatswappen Ghana 001.gif
|Сцяг = Flag of Ghana.svg
|Дэвіз = Freedom and Justice ({{lang-en|Свабода і справядлівасць}})
|Назва гімна = God Bless Our Homeland Ghana
<!--|Аўдыё=-->
|Форма кіравання = [[Прэзідэнцкая рэспубліка]]
|На карце = Location Ghana AU Africa.svg
|lat_dir = N|lat_deg = 7|lat_min = 41|lat_sec = 0
|lon_dir = W|lon_deg = 0|lon_min = 59|lon_sec = 0
|region = GH
|CoordScale =
|Мовы = [[Англійская мова|англійская]]
|Дата незалежнасці = [[6 сакавіка]] [[1957]]
|Незалежнасць ад = [[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]]
|Сталіца = [[Акра]]
|Найбуйнейшы горад = Акра, [[Тамале]], Кумасі, Балгатанга.
|Пасады кіраўнікоў = [[Прэзідэнт Ганы|Прэзідэнт]]
|Кіраўнікі = [[Джон Эванс Ата Мілз]]<br />(John Evans Atta Mills)
|Месца па тэрыторыі=77
|Тэрыторыя=238 540
|Працэнт вады=3,5
|Месца па насельніцтву=50 месца
|Насельніцтва=23 837 000<ref name=unpop>{{cite paper | url=http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2008/wpp2008_text_tables.pdf | title=World Population Prospects, Table A.1| version=2008 revision | format=.PDF | publisher=United Nations | author=Department of Economic and Social Affairs
Population Division | year=2009 | accessdate= 2009-03-12}}</ref>
|Год перапісу=2009
|Шчыльнасць насельніцтва=88
|ВУП=31,331 млрд.
|Год разліку ВУП=2007
|Месца па ВУП=73
|ВУП на душу насельніцтва=1 489
|ІРЧП= {{падзенне}} 0.526
|Год разліку ІРЧП=2007
|Месца па ІРЧП=152
|Валюта=[[седзі]]
|Дамен=[[.gh]]
|Тэлефонны код=233
|Часавы пояс=
<!--|Заўвагі=-->
}}
'''Гана''' — краіна ў [[Заходняя Афрыка|Заходняй Афрыцы]]. Ранейшая назва — Залаты бераг.
'''Гана''' — краіна ў [[Заходняя Афрыка|Заходняй Афрыцы]]. Ранейшая назва — Залаты бераг.


Радок 37: Радок 57:


== Геаграфія Ганы==
== Геаграфія Ганы==

* {{main|Геаграфія Ганы}}
* {{main|Геаграфія Ганы}}


== Сімволіка ==
== Сімволіка ==

* [[Сцяг Ганы]]
* [[Сцяг Ганы]]
* [[Герб Ганы]]
* [[Герб Ганы]]


== Вядомыя асобы ==
== Вядомыя асобы ==

* [[Кваме Нкрума]]
* [[Кваме Нкрума]]


{{зноскі}}
{{зноскі}}

== Спасылкі ==
* [http://www.ghana-pedia.org/ Свабодная энцыклапедыя, прысвечаная Гане (англ.)]

{{краіна ў тэмах
{{краіна ў тэмах
|краіна = Гана
|краіна = Гана
Радок 57: Радок 78:
|колер = {{колер|Гана}}
|колер = {{колер|Гана}}
}}
}}
{{Афрыка}}
{{Афрыканскі саюз}}
{{Афрыканскі саюз}}
{{Садружнасць нацый}}
{{Франкафонія}}
{{Франкафонія}}


[[Катэгорыя:Гана| ]]
[[Катэгорыя:Гана|*]]
[[Катэгорыя:Краіны|Гана]]
[[Катэгорыя:Унітарныя дзяржавы]]
[[Катэгорыя:Краіны Афрыкі|Гана]]
[[Катэгорыя:Англамоўныя краіны і тэрыторыі]]
[[Катэгорыя:Заходняя Афрыка]]


{{Link FA|de}}
{{Link FA|de}}

Версія ад 10:46, 14 снежня 2011

Рэспубліка Гана
англ.: Republic of Ghana
Герб Ганы
Сцяг Ганы Герб Ганы
Дэвіз: «Freedom and Justice (англ.: Свабода і справядлівасць
Гімн: «God Bless Our Homeland Ghana»
Дата незалежнасці 6 сакавіка 1957 (ад Вялікабрытаніі)
Афіцыйныя мовы англійская
Сталіца Акра
Найбуйнейшы горад Акра, Тамале, Кумасі, Балгатанга.
Форма кіравання Прэзідэнцкая рэспубліка
Прэзідэнт Джон Эванс Ата Мілз
(John Evans Atta Mills)
Плошча
• Усяго
• % воднай паверхні
77-я ў свеце
238 540 км²
3,5
Насельніцтва
• Ацэнка (2009)
Шчыльнасць

23 837 000[1] чал. (50 месца-я)
88 чал./км²
ВУП
  • Разам (2007)
  • На душу насельніцтва

$31,331 млрд.  (73-ы)
$1 489
ІРЧП (2007) 0.526 (152-ы)
Валюта седзі
Інтэрнэт-дамен .gh
Код ISO (Alpha-2) GH
Код ISO (Alpha-3) GHA
Код МАК GHA
Тэлефонны код +233
Часавыя паясы UTC+0 і Africa/Accra[d][2]

Гана — краіна ў Заходняй Афрыцы. Ранейшая назва — Залаты бераг.

Гісторыя

У 16 стагоддзі на Залаты бераг прыходзілася 10 % здабычы золата ў свеце, таму за валоданне ім ішло змаганне між еўрапейскімі каланіяльнымі дзяржавамі, чые купцы таксама набывалі ў краі нявольнікаў. У выніку працяглага змагання ў 1874 годзе Англія ўсталявала пратэктарат над гэтай тэрыторыяй.

У 1957 годзе краіна атрымала незалежнасць. Першы яе незалежны ўрад узначаліў Квамэ Нкрума. У 1960 годзе сп. Нкруму абралі прэзыдэнтам. У 1961 годзе Квамэ Нкрума абвясціў сябе генеральным сакратаром і пажыццёвым старшынём «Народнай партыі Канвенту». У 1964 годзе ў краіне ўсталяваўся аднапартыйны дзяржаўны лад, а Квамэ Нкруму абвесцілі пажыццёвым прэзідэнтам. У 1966 годзе, калі Квамэ Нкрума быў з візітам у Пекіне, у Гане адбыўся вайсковы пераварот.

Да 1967 краінай кіраваў генерал-маёр Артур Анкра. Яго змяніў Аманкваа Афрыфа, які кіраваў краінай, пакуль не быў абвінавачаны ў карупцыі і зняты з пасады ў 1970. У 1979 годзе яго расстралялі разам з яшчэ двума былымі кіраўнікамі краіны: шостым — генералам Ачымпонгам і сёмым — генералам Квазі Акуфа.

У 1979 г. адбыўся чарговы вайсковы пераварот, які прывёў да ўлады Джэры Джона Роўлінгса. Роўлінгс за арганізацыю няўдалага перавароту быў прыгаворны да сьмяротнага пакараньня. Але быў вызвалены сваімі прыхільнікамі. Агулам Джэры Роўлінгс удзельнічаў у 3 вайсковых пераваротах, два з якіх былі накіраваныя супраць дэмакратычна абранага кіраўніцтва краіны. Роўлінгс тройчы станавіўся прэзідэнтам. У 1981 годзе Джэры Роўлінгс прыйшоў да ўлады надоўга й заставаўся на пасадзе кіраўніка краіны да 2001 году.

Апошніх двух прэзідэнтаў абралі дэмакратычна. У студзені 2009 года прэзідэнтам стаў Джон Ата-Мілз[3].

Геаграфія Ганы

Сімволіка

Вядомыя асобы

Зноскі

  1. Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009)."World Population Prospects, Table A.1" (.PDF). 2008 revision. United Nations. Праверана 12 сакавіка 2009.
  2. а б в https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2020f/africa
  3. Павал Усаў. Гана: золата й дыктатура// Польскае радыё для замежжа. 20 траўня 2009

Спасылкі

Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA ak:Gaana