Гама (літара): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др арфаграфія, replaced: сыстэ → сістэ, вэрсі → версі using AWB (7794)
др r2.7.1) (робат дадаў: vi:Gamma
Радок 88: Радок 88:
[[tr:Gama (harf)]]
[[tr:Gama (harf)]]
[[uk:Гамма (літера)]]
[[uk:Гамма (літера)]]
[[vi:Gamma]]
[[war:Gamma]]
[[war:Gamma]]
[[wuu:Γ]]
[[wuu:Γ]]

Версія ад 20:51, 24 снежня 2011

Грэчаскі алфавіт
Α α — альфа Β β — бэта
Γ γ — гама Δ δ — дэльта
Ε ε — эпсілон Ζ ζ — дзэта
Η η — эта Θ θ — тэта
Ι ι — іота Κ κ — капа
Λ λ — лямбда Μ μ — мю (мі)
Ν ν — ню (ні) Ξ ξ — ксі
Ο ο — амікрон Π π — пі
Ρ ρ — ро Σ σ ς — сігма
Τ τ — тау Υ υ — іпсілон
Φ φ — фі Χ χ — хі
Ψ ψ — псі Ω ω — амега
Выйшлі з ужывання
Ϝϝ,Ͷͷ — дыгама
(вав)
Ϛϛ — стыгма
Ͱͱ — гета Ϻϻ — сан
Ϟϟ, Ϙϙ — копа Ϡϡ,Ͳͳ — сампі
Ϸϸ — шо

Γ, γ (грэч. Γάμμα: Гамма, Гама [1]; лат. Gamma: Кгамма, Ґамма) — 3-я літара грэчэскага алфавіту. У сістэме грэчэскага алфавітнага запісу лікаў мае лікавае значэнне 3. Паходзіць ад фінікійскае літары - гімел. Ад літары «гама» паходзяць кірылічныя літары Г, Ґ і лацінскія C, G.

Назва і транскрыпцыя ў беларускай мове

Гамма, транскрипцыя: Г. Назва у Цэркоўнаславянскай мове Дадзены вар'янт назвы з'яўляець ся транслітэрацыяй першага узроўню конверсіи з грэчэскай мовы.

Гама, транскрипцыя: Г. Дадзены вар'янт назвы з'яўляець ся фонэтичнай транскрипцыяй вышай прыведзенай транслітэрацыи Гамма. Назва Гама замацована, па апошніх звестках [1], як правільная у правапісе сучаснай беларускай мовы.

Транскрипцыя Г дакладна перадае гучанне літэры Γ, γ у сучаснай грэчэскай мове і адпавядае традицыйнаму беларускаму вымаўленню.

Кгамма, транскрипцыя: Кг. Транслітэрацыя традицыйнага латинскага напісання назвы літэры Γ, γ - Gamma. Дадзены вар'янт назвы уяўляе сабой традицыйную для старабеларускай мовы транслітэрацыю латинскае літэры G у двузнак Кг.

Ґамма, транскрипцыя: Ґ. Транслітэрацыя традицыйнага латинскага напісання назвы літэры Γ, γ - Gamma. Дадзены вар'янт назвы уяўляе сабой сучасны вар'янт транслітэрацыи латинскае літэры G у літэру Ґ у сучаснай "Тарашкевіцы".

Вар'янты транскрипцыи Кг і Ґ дакладна перадаюць гучанне літэры Γ, γ у займаннях з грэцкай мовы у большасці моваў, якія выкарыстоўваюць латинскі алфавіт, а таксама у сучаснай рускай мове, у якой прыняцце заходнеэўропэйскага стандарту привяло да скасавання спрадвечнага славянскага фрикатиўнага гука "Г" [Gh] з нормы літэратурнага вымаўлення. Гэткі ж процэсс, звязаны з приняццем транскрипцыи Ґамма, зараз назіраець ся у сучаснай русінскай мове ва Украині. Транскрипцыя літэры Γ, γ як Кг або Ґ з'яўляець ся цалкам нетрадицыйнай для беларускай мовы, і не адпавядае нормам грэчэскай мовы.

Зноскі

  1. а б У адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.5., Мн., 1997, С.510: Грэчаскае пісьмо