Алешавічы

Вёска Алешавічы Краіна Беларусь Вобласць Гродзенская Раён Мастоўскі Сельсавет Мастоўскі Каардынаты 53°30′34″ пн. ш. 24°36′57″ у. д. Насельніцтва ▼34 чал. (2009) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1515 Аўтамабільны код 4 Алешавічы на карце Беларусі ±

Алешавічы на Вікісховішчы

Але́шавічы (трансліт.: Aliešavičy, руск.: Алешевичи) — вёска ў Мастоўскім раёне Гродзенскай вобласці. Уваходзіць у склад Мастоўскага сельсавета.

Гісторыя

Сядзіба Незабытоўскіх у Алешкавічах на малюнку Н. Орды, XIX ст.

Алешавічы вядомы прынамсі з канца XV ст., калі разам з Кулешавічамі і дзвюма пустаўшчанымі Талюцеўшчына і Барсуноўшчына належалі нейкаму Луку Бранцу. На пачатку XVI ст. гаспадарскі дваранін Івашка Дзевачка атрымаў іх пасля Лукі ад гаспадара. У 1519 годзе віцебскі баярын Пётр Грынькавіч, разам з дзядзькамі Васькам і Занькам Янкавічамі, атрымаў маёнтак ад іх брата Івашкі Дзевачкі. Пазней маёнтак трымаў сын Пятра—Міхайла, болей вядомы як мітрапаліт кіеўскі Анісіфар Дзевачка, а затым яго спадкаемцы.

У канцы XVIII ст. Ян Незабытоўскі купіў маёнтак у сям’і Барановічаў. Сядзіба Незабытоўскіх у Алешавічах з’явілася ў XIX ст.

З канца верасня 1939 года Алешавічы ў складзе БССР. У 1941 годзе савецкія вайскоўцы перад адступленнем узарвалі снарады, якія былі ў складзе (лямусе). Згарэў маёнтак, ад гарачых асколкаў загарэлася вёска і амаль уся згарэла. Людзі хаваліся ў лесе, а калі вярнуліся, то знайшлі толькі папялішча.

Да 18 сакавіка 1960 года вёска ўваходзіла ў склад Скоржыцкага сельсавета Шчучынскага раёна, да 28 жніўня 2013 года — у склад Мікелеўшчынскага сельсавета.

Славутасці

• Гаспадарчы двор Незабытоўскіх

Страчаная спадчына

• Сядзіба Незабытоўскіх

Вядомыя асобы

• Анісіфар (Дзевачка) (пам. 1592) — мітрапаліт кіеўскі, галіцкі і ўсёй Русі (1579—1589).
• Караль Незабытоўскі (1865—1952) — палітычны і дзяржаўны дзеяч Расійскай імперыі і Польшчы, міністр земляробства Другой Рэчы Паспалітай (1926-29).
• Хведар Нюнька (1928—2018) — беларускі грамадска-культурны дзеяч у Літве.
• Юрый Яцэнтавіч Раманоўскі (нар. 1974) — беларускі вучоны, кандыдат фізіка-матэматычных навук, рэктар Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта (з 2022 года).

Літаратура

• Хведар Нюнька. Мае ўспаміны. — Вільня: Jusida, 2000. — 20 с. — 300 экз.(недаступная спасылка)
• Лісейчыкаў Д. В., Бобер І. М. «Варуючы и милуючы малъжонку мою законную веньчалъную…»: жыццё і смерць мітрапаліта-«дваяжэнца» Анісіфара Дзевачкі // Беларускі гістарычны часопіс. — 2018. — № 5. — С. 11-23.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Алешавічы
• Алешавічы на сайце Radzima.org