Альбрэхт Радзівіл (1558—1592)

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Альбрэхт Радзівіл
Albrecht Radziwiłł.PNG
Альбрэхт Радзівіл. Невядомы мастак, XVIII ст.
POL COA Radziwiłł Książę Ia.svg
Герб «Трубы»
Вялікі маршалак літоўскі
1586 — 1592
Папярэднік: Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка
Пераемнік: Станіслаў Радзівіл
 
Дзейнасць: палітык
Нараджэнне: 8 сакавіка 1558
Смерць: 13 чэрвеня 1592(1592-06-13)[1] (34 гады)
Пахаванне:
Дынастыя: Радзівілы
Бацька: Мікалай Радзівіл Чорны
Маці: Альжбета Шыдлавецкая
Жонка: Ганна Кетлер
Дзеці: Ян Альбрэхт Радзівіл[d] і Барбара Радзівіл[d]

Альбрэхт Радзівіл (8 сакавіка 1558, Вільня — 13 чэрвеня 1592, Кракаў) — дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага. Маршалак надворны (1579—1586) і вялікі літоўскі (з 1586).

Валодаў Клецкім і Давыд-Гарадоцкім княствамі, маёнткамі Лебедзева, Хажова, Геранёны і Лаздуны ў Ашмянскім павеце[2]. Трымаў Ковенскае староства (з 1579). I ардынат клецкі (з 1586).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Альбрэхт Радзівіл. З альбома «Выявы роду Радзівілаў». Нясвіж, 1758

З нясвіжскай лініі роду Радзівілаў герба «Трубы», сын Мікалая Чорнага, канцлера вялікага літоўскага, і Альжбеты з Шыдлавецкіх. Меў братоў Станіслава, Юрыя, Мікалая.

Навучаўся ў Лейпцыгскім універсітэце (1570—1573) і ў Рыме (1575—1576). У 1574 годзе ў Вільні перайшоў з кальвінізму ў каталіцтва.

У 1579—1581 удзельнічаў у Інфлянцкай вайне (1558—1582), за ўдзел у вызваленні Полацку атрымаў пасаду надворнага маршалка.

Браў удзел у складанні Ям-Запольскага міру (1582). У Клецку збудаваў мураваны касцёл, фундаваў шпіталь[3].

Ажаніўся з Ганнай Кетлер, герцагіняй курляндскай. У гонар гэтага шлюбу Гальяш Пельгрымоўскі напісаў панегірык «На шлюб найсвятлейшага князя і гаспадара Альберта Радзівіла» (Вільня, 1585)[4]. Меў дачок Ганну, Кацярыну і Барбару; сына Яна Альбрэхта (1591—1626), II ардыната клецкага.

Зноскі

  1. ↑ Lundy D. R. Albrycht Radziwill // The Peerage — 717826 экз. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ Радзівіл Альбрыхт // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. С. 486.
  3. ↑ Радзівіл Альбрыхт // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. С. 52.
  4. ↑ Гісторыя беларускай літаратуры XI—XIX стагоддзяў у двух тамах. Том 1. Даўняя літаратура XI — першай паловы XVIII стагоддзя. — Мінск. Беларуская навука. 2006. С. 482

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Станіслаў Чупурна (?—1411) · Румбольд Валімонтавіч (1411—1432) · Пётр Мантыгірдавіч (1434—1459) · Радзівіл Осцікавіч (1463—1477) · Марцін Гаштольд (1477—1483) · Багдан Саковіч (1483—1491) · Пётр Мантыгірдавіч Белы (1491—1497) · Ян Забярэзінскі (1498—1505) · Мікалай Радзівіл (1505—1510) · Мікалай Кезгайла (1510—1512) · Станіслаў Кішка (1512—1513) · Ян Радзівіл Барадаты (1514—1522) · Ян Забярэзінскі (1522—1538) · ✰ Мікалай Радзівіл «Чорны» (1544—1565) · Ян Хадкевіч (1566—1579) · Мікалай Радзівіл «Сіротка» (1579—1586) · Альбрэхт Радзівіл (1586—1592) · Станіслаў Радзівіл (1592—1595)  · Крыштаф Дарагастайскі (1597—1615) · Пётр Весялоўскі (1615—1621) · Ян Станіслаў Сапега (1621—1635) · Крыштаф Весялоўскі (1635—1637) · Аляксандр Людвік Радзівіл (1637—1654) · Крыштаф Завіша (1654—1669) · Аляксандр Гіларый Палубінскі (1669—1679) · Станіслаў Казімір Радзівіл (1679—1690) · Ян Караль Дольскі (1691—1695) · Аляксандр Павел Сапега (1699—1703) · Марцыян Дамінік Валовіч (1704—1712) · Аляксандр Павел Сапега (другі раз, 1713—1734) · Павел Караль Сангушка (1734—1750) · Ігнацы Агінскі (1750—1768) · Юзаф Сангушка (1768—1781) · Уладзіслаў Гуроўскі (1781—1790) · Ігнацы Патоцкі (1791—1793) · Людвік Тышкевіч (1793—1795)

Laski.gif
Рыгор Осцік (1494–1500) · Міхаіл Глінскі (1500–1506) · Юрый Ільініч (1518–1526) · Юрый Радзівіл (1528–1541) · Іван Гарнастай (1542–1551) · Астафій Валовіч (1552–1561) · Мікалай Радзівіл Сіротка (1569–1579) · Альбрэхт Радзівіл (1579–1586) · Мікалай Тальваш (1586–1596) · Крыштаф Дарагастайскі (1596–1597) · Пётр Весялоўскі (1597–1615) · Ян Станіслаў Сапега (1617–1621) · Крыштаф Весялоўскі (1622–1635) · Аляксандр Людвік Радзівіл (1635–1637) · Казімір Леў Сапега (1637–1645) · Антоні Ян Тышкевіч (1645–1649) · Крыштаф Завіша (1649–1654) · Тэадор Аляксандр Ляцкі (1654–1683) · Юзаф Багуслаў Слушка (1683–1685) · Ян Караль Дольскі (1685–1691) · Аляксандр Павел Сапега (1692–1699) · Януш Антоні Вішнявецкі (1699–1702) · Казімір Антоні Сангушка (1702–1706) · Юзаф Мнішак (1706–1713) · Казімір Міхал Пац (1708–1709) · Павел Караль Сангушка (1713–1734) · Міхал Казімір Радзівіл (1734–1735) · Ігнацы Завіша (1736–1738) · Фердынанд Плятэр (1739) · Юзаф Сцыпіён (1739–1743) · Ігнацы Агінскі (1744–1750) · Януш Аляксандр Сангушка (1750–1760) · Юзаф Сангушка (1760–1768) · Уладзіслаў Гуроўскі (1768–1781) · Міхал Ежы Мнішак (1781–1783) · Ігнацы Патоцкі (1783–1791) · Станіслаў Солтан (1791–1792) · Міхал Гелгуд (1792–1795)
Laski.gif
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Альбрэхт_Радзівіл_(1558—1592)&oldid=3428531"