Аляксандр Максімавіч Семянтоўскі-Курыла

Аляксандр Максімавіч Семянтоўскі-Курыла
Дата нараджэння	1821
Месца нараджэння	Семенагорка[d], Залатаношскі павет[d], Палтаўская губерня, Маларасійскае ваеннае губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	1893
Месца смерці	Лепельскі павет, Віцебская губерня, Расійская імперыя
Грамадзянства	Расійская імперыя
Род дзейнасці	этнограф, археолаг, статыстык, гісторык
Навуковая сфера	гісторыя, этнаграфія, статыстыка і археалогія
Альма-матар	Нежынскі дзяржаўны ўніверсітэт
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Максімавіч Семянтоўскі-Курыла (1821 — 1893, маёнтак Ражаншчына, Лепельскі павет) — беларускі і ўкраінскі гісторык украінскага паходжання.

Біяграфія

Сярэдні сын памешчыка Палтаўскай губерні Максіма Піліпавіча С.-К. Скончыў Нежынскі ліцэй. На ваеннай, потым на дзяржаўнай службе. Губернскі ляснічы ў Віцебску (1860). Сакратар Віцебскага статкамітэта (1863).

Аўтар 159 прац і публікацый, з іх 33 былі прысвечаны пераважна ўкраінскай, 126 — пераважна беларускай тэматыцы, найбольш Віцебшчыне (1862—1891). Першае даследаванне — «Статыстычнае апісанне Віцебскай губерні ў лясных адносінах» («Труды вольного экономического общества», 1862). У кола тэм уваходзілі гісторыя Віцебскай губерні, яе археалогія, статыстыка тагачаснай Віцебшчыны і статыстыка мінулых гадоў, развіццё народнай адукацыі ў краі, фабрычна-заводскай прамысловасці, клімат, геалогія і карысныя выкапні, этнаграфія, статыстыка здарэнняў на Віцебшчыне за розныя гады і пад.

Даследчык апісаў многія старажытнасці Віцебшчыны, напр., рэшткі крэпасці ля Азярышча, сабраў цікавую ўласную калекцыю. Апублікаваў апісанне археалагічных помнікаў Гарадоцкага павета, кнігу пра археалагічныя старажытнасці Віцебскага края (1867, упершыню ў Беларусі). Сабраў і сістэматызаваў вялікую колькасць матэрыялу па Віцебскім краі ў грунтоўнай кнізе «Беларускія старажытнасці» (СПб., 1890), вельмі станоўча адзначанай на 9 археалагічным з’ездзе А. П. Смародскім (Вільня, 1893).

Укладальнік і рэдактар 8 тамоў памятных кніжак Віцебскай губерні (1863—1867, 1869, 1878, 1881), памятнай кніжкі Віленскага генерал-губернатарства і адрас-каляндар на 1868 год, зборнік «У памяць першага рускага статыстычнага з’езда 1870 г.».

• 
  Этнаграфічная карта Віцебскай губерні, складзеная Аляксандрам Семянтоўскім у 1871 г. Размешчана ў яго кнізе «Этнографический обзор Витебской губернии» (1872 г.)

Гл. таксама

• Канстанцін Максімавіч Семянтоўскі-Курыла
• Мікалай Максімавіч Семянтоўскі-Курыла

Літаратура

• Л. В. Аляксееў. Таленавіты даследчык Беларусі // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. — № 1. — Мн.: Полымя, 1980. — ISSN 0131-2669. С.12—14.
• Семянтоўскі (Семянтоўскі-Курыла) Аляксандр Максімавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 323. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).