Аляксандр Рыгоравіч Аруцюнян

Аляксандр Рыгоравіч Аруцюнян
арм.: Ալեքսանդր Գրիգորի Հարությունյան
Аляксандр Рыгоравіч Аруцюнян; арм.: Ալեքսանդր Գրիգորի Հարությունյան
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	23 верасня 1920
Месца нараджэння	Ерэван, Эрыванскі павет[d], Рэспубліка Арменіі;
Дата смерці	28 сакавіка 2012[…] (91 год)
Месца смерці	Ерэван, Арменія;
Месца пахавання	Пантэон імя Камітаса[d];
Краіна	СССР > Арменія
Альма-матар	Ерэванская спецыяльная музычная школа імя А. Спендыярана[d]; Ерэванская дзяржаўная кансерваторыя імя Камітаса (1941);
Месца працы	Армфілармонія[d]; Ерэванская дзяржаўная кансерваторыя імя Камітаса;
Музычная дзейнасць
Прафесіі	кампазітар, піяніст, кінакампазітар, музычны педагог
Інструменты	фартэпіяна
Жанры	опера і класічная музыка
Грамадская дзейнасць
Партыя	КПСС;
Член у	Саюз кампазітараў СССР[d]; Саюз кампазітараў Арменіі[d];
Прэміі
alexanderarutiunian.com
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Алякса́ндр Рыго́равіч Аруцюня́н (арм.: Ալեքսանդր Գրիգորի Հարությունյան; 1920—2012)^[7] — армянскі савецкі кампазітар, кінакампазітар, піяніст і педагог. Народны артыст СССР (1970)^[8]. Лаўрэат Сталінскай прэміі першай ступені (1949).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 23 верасня 1920 года ў Эрывані (цяпер Ерэван).

У 1934—1941 гадах навучаўся ў Ерэванскай кансерваторыі імя Камітаса па класах кампазіцыі ў С. В. Бархударана і В. Г. Тальяна, фартэпіяна — у А. А. Бабаян.

У 1942—1943 гадах дасканаліўся ў класе фартэпіяна ў К. М. Ігумнава, у 1944—1946 гадах — у кампазіцыі і паліфоніі пад кіраўніцтвам Х. С. Кушнарова ў Ерэванскай кансерваторыі імя Камітаса.

У 1946—1948 гадах удасканальваў навыкі ў студыі пры Доме культуры Арменіі ў Маскве па класе кампазіцыі і паліфоніі ў Г. І. Ліцінскага, класа інструментоўкі — у М. І. Пяйко, класа аналізу — у В. А. Цукермана, класа аркестроўкі — у Д. Р. Рагач-Лявіцкага і А. М. Вепрык, класа фартэпіяна — у Берліна Б. М.^[9].

Выступаў як піяніст-саліст, выканавец уласных твораў.

З 1954 па 1990 год — нязменны кіраўнік Армянскай філармоніі.

З 1965 па 2008 год выкладаў кампазіцыю ў Ерэванскай кансерваторыі, з 1977 — прафесар.

Адзін з членаў «Армянскай магутнай купкі».

Член Саюза кампазітараў СССР з 1939 года, член кіраўніцтва Саюза кампазітараў Арменіі, член Саюза кінематаграфістаў Армянскай ССР з 1975 года.

А. Аруцюнян — член журы Міжнароднага конкурсу выканаўцаў на духавых прыладах (Масква, 1957), член журы конкурсу кампазітараў на лепшы абавязковы твор да Міжнароднаму конкурсу скрыпачоў імя Г. Веняўскага (Познань, Польшча, 1967), старшыня журы Міжнароднага конкурсу медзяных духавых квінтэтаў (Нарбона, Францыя, 1990), старшыня журы Міжнароднага конкурсу трубачоў (Масква, 1997).

Член КПСС з 1952 года.

Памёр 28 сакавіка 2012 года. Пахаваны ў Ерэване ў Пантэоне парка імя Камітаса.

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Еолян И. Р. Александр Арутюнян. — М.: Музыка, 1962.
Кокжаев М. Инструментальные концерты Александра Арутюняна : Автореф. дис. … канд. — М., 2007.
Кокжаев М. Александр Арутюнян — особенности композиторского стиля. — М., 2006.
Арутюнян А. Г. Воспоминания. — Ереван, 2000.
Едигарян В. Фортепианное творчество Александра Арутюняна. — Ереван, 2011.

Зноскі

↑ Арутюнян Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б Alexander Arutiunian // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Alexander Arutiunian // Musicalics
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a>
↑ Armenian composer Alexander Harutyunyan dies at 92 Праверана 14 жніўня 2012.
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #103848622 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 29 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Арутюнян Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Скончался известный композитор, народный артист СССР Александр Арутюнян
↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 2. Анкилоз — Банка. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
↑ Арутюнян Александр — Классическая музыка — каталог ссылок Архівавана 17 студзеня 2014.

[_90a84de6cc73b36c-1] Арутюнян Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_64a1bb01a82ca8d9-2] а ^б Alexander Arutiunian // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_1b62d4f18c959a7d-3] Alexander Arutiunian // Musicalics
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a>

[_34ecf20d5c0be413-4] Armenian composer Alexander Harutyunyan dies at 92 Праверана 14 жніўня 2012.

[_60e919750de8e43d-5] Deutsche Nationalbibliothek Record #103848622 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 29 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_0c92545d715a3691-6] Арутюнян Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[7] Скончался известный композитор, народный артист СССР Александр Арутюнян

[bre2-8] Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 2. Анкилоз — Банка. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.

[9] Арутюнян Александр — Классическая музыка — каталог ссылок Архівавана 17 студзеня 2014.

[1]

[2]

[3]

[6]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]