Аляксандр Часлававіч Трыпуць

Аляксандр Трыпуць
Аляксандр Трыпуць
Агульная інфармацыя
Пол	мужчынскі
Поўнае імя	Аляксандр Часлававіч Трыпуць
Клуб	РЦАП па паралімпійскіх і дэфлімпійскіх відах спорту
Нарадзіўся	21 мая 1982 (41 год); Гродна, Гродзенская вобласць, Беларуская ССР, СССР
Памёр	3 кастрычніка 2022 (40 гадоў)
Грамадзянства	Беларусь;
Альма-матар	БДУФК;
Гады кар’еры	1997 — 2022
Трэнер	Аляксандр Баркун
Рост	180 см
Вага	96 кг
Спартыўнае званне
Асабістыя рэкорды
Дзіда	27,79 м (2017)
	Летнія Паралімпійскія гульні
	Чэмпіянаты свету
	Чэмпіянаты Еўропы
Медаль «За працоўныя заслугі»
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Алякса́ндр Часла́вавіч Тры́пуць (21 мая 1982, Гродна — 3 кастрычніка 2022) — беларускі лёгкаатлет-паралімпіец, які спецыялізаваўся ў кіданні дзіды і пяцібор’і. Трохразовы прызёр летніх Паралімпійскіх гульняў і паралімпійскі чэмпіён 2004 года. Заслужаны майстар спорту Рэспублікі Беларусь (2004).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 21 мая 1982 года ў Гродне. Бацька працаваў на Гродзенскім вытворчым аб’яднанні «Азот», маці — на швейнай фабрыцы «Элод».

З дзяцінства хварэў на блізарукасць^[2]. Вучыўся ў Гродзенскай спецыялізаванай школе-інтэрнаце для сляпых і слабавідушчых дзяцей, дзе займаўся футболам, баскетболам, піянерболам, захапляўся танцамі і спяваў. Паралельна з вучобай трэніраваўся ў групе для слабавідушчых дзяцей у Гродзенскай спецыялізаванай дзіцяча-юнацкай школе алімпійскага рэзерву № 2 пад кіраўніцтвам трэнера Я. І. Цупрановіча. Спецыялізаваўся ў бегу на 400 м і мнагабор’і, але ў выніку спыніўся на кіданні дзіды^[2].

Да першых у кар’еры летніх Паралімпійскіх гульняў 2000 года ў Сіднеі рыхтаваўся пад настаўніцтвам Тадэвуша Юрэвіча. Па выніках выступленняў на Паралімпіядзе заваяваў срэбны медаль у кіданні дзіды і заняў чацвёртае месца ў шматбор’і^[2].

У працэсе падрыхтоўкі да Паралімпійскіх гульняў 2004 года ў Афінах з-за траўмы на абодвух вачах адслаiлася сятчатка i левае вока канчаткова перастала бачыць^[2]. Пры тым ён паказваў добрыя вынікі не толькі ў кіданні дзіды, але і ў бегу на 1500 м. Выступаючы на гульнях, з першай спробы ўсталяваў рэкорд Паралімпіяды ў кіданні дзіды (56 м 64 см) і заваяваў залаты медаль. У спаборніцтвах па пяцібор’і нягледзячы на траўму нагі выйграў срэбны медаль. Дадому Аляксандр Трыпуць вяртаўся на мыліцах^[2].

Удзельнічаў у летніх Паралімпійскіх гульнях 2008 года ў Пекіне, аднак значных поспехаў не дасягнуў, заняўшы пятае месца ў кіданні дзіды.

У 2013 годзе пры рэгуляванні тэлевізійнай антэны за вакном сваёй кватэры Аляксандр Трыпуць зваліўся з чацвёртага паверха шматкватэрнага дома і атрымаў цяжкую траўму пазваночніка. Пасля траўмы ён жыве з нейрастымулятарам спінога мозгу і перасоўваецца на інваліднай калясцы^[3].

У 2014 годзе аб’явіў аб вяртанні ў прафесійны спорт. Трэніруецца ў В. А. Арлова і А. Баркуна (з 2017 года) ў РЦАП па паралімпійскіх і дэфлімпійскіх відах спорту.

На XV летніх Паралімпійскіх гульнях 2016 года ў Рыа-дэ-Жанейра быў сцяганосцам нацыянальнай каманды Беларусі на цырымоніі адкрыцця і закрыцця гульняў^[4]. У спаборніцтвах па кіданні дзіды Аляксандр Трыпуць заняў трэцяе месца з вынікам 23,56 м.

У 2016 годзе на Чэмпіянаце Еўропы па лёгкай атлетыцы сярод атлетаў з парушэннямі апорна-рухальнага апарату ў Грасета стаў бронзавым прызёрам у кіданні дзіды. Рэдакцыя газеты «Прессбол» прызнала Аляксандра Трыпуця «Чалавекам года ў беларускім спорце» 2016 года.

У ліпені 2017 года на Чэмпіянаце свету сярод інвалідаў па зроку і з парушэннямі апорна-рухальнага апарата ў Лондане Аляксандр Трыпуць усталяваў асабісты рэкорд у кіданні дзіды — 27,79 м. Гэты вынік дазволіў спартсмену заваяваць бронзавы медаль.

У жніўні 2018 года на Чэмпіянаце Еўропы сярод атлетаў з парушэннямі апорна-рухальнага апарата ў Берліне стаў уладальнікам залатога медаля з вынікам 29 м 48 см. У лютым 2019 года на Сусветных гульнях сярод людзей з абмежаванымi магчымасцямi ў ААЭ перамог у кіданні дзіды з рэкордам Еўропы^[2].

Памёр 3 кастрычніка 2022 года.

Статыстыка выступленняў[правіць | правіць зыходнік]

Год	Назва спаборніцтва	Месца правядзення	Дысцыпліна	Катэгорыя	Вынік	Месца
Міжнародныя спаборніцтвы
2000	Летнія Паралімпійскія гульні	Сідней, Аўстралія	кіданне дзіды	F12	47.76 м	2 Срэбра
2000	Летнія Паралімпійскія гульні	Сідней, Аўстралія	пяцібор’е	P12	2771	4
2004	Летнія Паралімпійскія гульні	Афіны, Грэцыя	кіданне дзіды	F12	56.63 м	1 Золата
2004	Летнія Паралімпійскія гульні	Афіны, Грэцыя	пяцібор’е	P13	2939	2 Срэбра
2006	Чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Асен, Нідэрланды	кіданне дзіды	F12	51.05 м	6
2006	Чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Асен, Нідэрланды	пяцібор’е	P12	2139	10
2008	Летнія Паралімпійскія гульні	Пекін, Кітай	кіданне дзіды	F11—12	52.40 м	5
2008	Летнія Паралімпійскія гульні	Пекін, Кітай	пяцібор’е	P12	DNS
2011	Чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Крайстчэрч, Новая Зеландыя	кіданне дзіды	F13	47.84 м	9
2015	Чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Доха, Катар	штурханне ядра	F55	Н/Д
2016	Чэмпіянат Еўропы па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Грасета, Італія	кіданне дзіды	F54	25.47 м	3 Бронза
2016	Летнія Паралімпійскія гульні	Рыа-дэ-Жанэйра, Бразілія	кіданне дзіды	F54	23.56 м	3 Бронза
2017	Чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Лондан, Вялікабрытанія	кіданне дзіды	F54	27.78 м	3 Бронза
2018	Чэмпіянат Еўропы па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Берлін, Германія	кіданне дзіды	F54	29.48 м	1 Золата
2019	Чэмпіянат свету па лёгкай атлетыцы сярод інвалідаў	Дубай, Аб’яднаныя Арабскія Эміраты	кіданне дзіды	F54	28.73 м	5

Узнагароды і званні[правіць | правіць зыходнік]

Узнагароджаны дзяржаўнымі ўзнагародамі Рэспублікі Беларусь:

ганаровым званнем «Заслужаны майстар спорту Рэспублікі Беларусь» (11 кастрычніка 2004) — за дасягненне выдатных спартыўных вынікаў на XII летніх Паралімпійскіх гульнях 2004 года ў г. Афіны (Грэцыя)^[5];
медалём «За працоўныя заслугі» (13 снежня 2016) — за дасягненне высокіх спартыўных вынікаў на ХV летніх Паралімпійскіх гульнях 2016 года ў г. Рыа-дэ-Жанэйра і вялікі асабісты ўклад у развіццё фізічнай культуры і спорту^[6].

Удастоены звання «Чалавек года Гродзеншчыны» (2017). У 2018 годзе занесены ў Кнігу славы горада Гродна, у 2019 годзе — ў Кнігу славы Гродзенскай вобласці.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Козловский, Руслан. Александр Трипуть: через тернии к звёздам / Р. Козловский // Гродно. — 2018. — № 8. — С. 26—29.
Трипуть Александр Чеславович // Спортивная энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков (гл. ред.) [и др.]. — Мн.: «Беларуская Энцыклапедыя» имени Петруся Бровки, 2005. — 504 с. — 3 000 экз. — ISBN 985-11-0309-8. (руск.) — С. 440

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Аляксандр Часлававіч Трыпуць на сайце «Кнігі славы г. Гродна» (руск.)
Аляксандр Часлававіч Трыпуць на сайце Міжнароднага паралімпійскага камітэта (англ.)
Статыстыка выступленняў Архівавана 4 кастрычніка 2021. на сайце http://ipc.infostradasports.com (англ.)

[_60835d0458001934-1] ttp://www.oblsport.grodno.by/ru/press/news/segodnya-v-grodno-prostyatsya-so-znamenitym-paralimpijcem-aleksandrom-triputem.html Праверана 19 кастрычніка 2022.

[zviazda.by-2] а ^б ^в ^г ^д ^е Паралiмпiец Аляксандр Трыпуць. Чалавек, якога баяцца цяжкасцi

[3] Александр Трипуть: «Любое падение может дать энергию для прыжка вверх»

[4] Сцяганосцам беларускай зборнай на Паралімпійскіх гульнях у Рыа будзе лёгкаатлет Аляксандр Трыпуць

[5] Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь 11 кастрычніка 2004 г. № 494 «Аб узнагароджанні групы спартсменаў, трэнераў, работнікаў фізічнай культуры і спорту дзяржаўнымі ўзнагародамі Рэспублікі Беларусь»

[6] Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь 13 снежня 2016 г. № 450 «Аб узнагароджанні»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Фота, відэа і аўдыё	Instagram
Тэматычныя сайты	Gracenote · МПК