Аляксей Мікалаевіч Северцаў

Аляксей Мікалаевіч Северцаў
руск.: Алексей Николаевич Северцов
Дата нараджэння	11 (23) верасня 1866
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	19 снежня 1936(1936-12-19) (70 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР  РСФСР
Бацька	Мікалай Аляксеевіч Северцаў
Жонка	Maria Severtsova[d]
Дзеці	Sergey Severtsov[d]
Род дзейнасці	палеантолаг, заолаг, выкладчык універсітэта, біёлаг, навуковец
Навуковая сфера	марфалогія і эвалюцыйная біялогія
Месца працы	Тартускі ўніверсітэт Інстытут праблем экалогіі і эвалюцыі імя А. М. Северцава РАН[d] Кіеўскі нацыянальны ўніверсітэт імя Тараса Шаўчэнкі МДУ
Навуковая ступень	доктар прыродазнаўчых навук[d]
Альма-матар	фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта[d]
Член у	Paläontologische Gesellschaft[d] Нацыянальная акадэмія навук Украіны Расійская акадэмія навук Акадэмія навук СССР
Узнагароды	медаль імя Бэра[d] (1919)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксей Мікалаевіч Се́верцаў (руск.: Алексей Николаевич Северцов; 23 верасня 1866 — 19 снежня 1936) — рускі і савецкі біёлаг, заснавальнік эвалюцыйнай марфалогіі жывёл. Акадэмік Акадэміі навук СССР (1920), Акадэміі навук Украінскай ССР (1925). Сын М. А. Северцава, бацька С. А. Северцава.

Біяграфія

М. А. Северцаў нарадзіўся ў Маскве. У 1890 годзе скончыў фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта. Вучань М. А. Мензбіра. Застаўся ва ўніверсітэце і ў 1895 годзе атрымаў званне магістра заалогіі, у 1898 годзе — доктара заалогіі. Працаваў за мяжой у Францыі, Іспаніі, Італіі. З 1899 года прафесар Юр’еўскага ўніверсітэта, з 1902 года — прафесар Кіеўскага ўніверсітэта. У 1911—1930 гадах А. М. Северцаў у Маскоўскім універсітэце — ардынарны прафесар кафедры заалогіі, параўнальнай анатоміі і фізіялогіі фізіка-матэматычнага факультэта, правадзейны член Навукова-даследчага інстытута заалогіі пры ім у 1922—1930 гадах і член універсітэцкай камісіі дапамогі галадаючым (1922). З 1930 года дырэктар Лабараторыі эвалюцыйнай марфалогіі Акадэміі навук СССР.

Памёр А. М. Северцаў 19 снежня 1936 года. Пахаваны на Новадзявочых могілках у Маскве.

Навуковая дзейнасць

Аўтар навуковых прац па параўнальнай анатоміі і эмбрыялогіі пазваночных жывёл, заканамернасцях эвалюцыйнага працэсу. Аднавіў філагенетычнае дрэва ніжэйшых пазваночных, распрацаваў вучэнне пра біялагічны прагрэс, тыпы філагенетычных змен органаў і функцый. Высунуў тэорыю паходжання пяціпальцавай канечнасці з 7—10-прамянёвай канечнасці продкаў, якая адбылася, у сваю чаргу, ад шматпрпрамянёвага плаўніка старажытных рыбападобных форм. Распрацаваў тэорыю філэмбрыягенезу. Займаўся праблемамі ўзаемаадносін індывідуальнага і гістарычнага развіцця і інш. Адкрыў закон змены фаз (напрамкаў) эвалюцыі, правіла чаргавання галоўных напрамкаў эвалюцыі (Северцава закон).

Літаратура

• Северцаў Аляксей Мікалаевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 290. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
• Се́верцов Алексей Николаевич / Матвеев Б. С. // Т. 23. Сафлор — Соан. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 157. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

Спасылкі

• Профіль Аляксея Мікалаевіча Северцава на афіцыйным сайце РАН (руск.)
• Северцов Алексей Николаевич (руск.). Летопись Московского университета. Праверана 2021-9-24. // Летопись Московского университета