Анансі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Анансі (у перакладзе з мовы ашанці — «павук»). Адзін з самых важных герояў міфаў заходнеафрыканскіх краін, такіх народаў як ашанці з групы народаў аканы.

Вобраз Анансі ў міфалогіі і фальклоры[правіць | правіць зыходнік]

У міфалогіі ён часцей за ўсё дэміург. З ім звязаны з’яўленне сонейка, дажджу, паходжанне мудрасці і казак. Часам ён можа быць намеснікам бога неба Н’яме, а ў некаторых міфах ён сын Бога неба, і выконвае яго заданні. Нягледзячы на тое, што гэта зааморфны герой (прымае вобраз павука), але ж часам ён з’яўляецца ў абліччы чалавека (антрапаморфны герой) і ў яго нават ёсць сям’я. Часцей за ўсё ён вельмі хітры, не адносіцца ні к адной з апазіцый: ні к дабру, ні к злу. Ён робіць нешта нядобрае толькі дзеля самой хітрасці.

Для заходнеафрыканских плямён Анансі мае вельмі важную ролю. У іх нават ёсць такая прыказка: «Няма казкі без Анансі». Такім чынам ён становіцца цэнтральным вобразам цэлых цыклаў казак. Не толькі ён з’яўляецца ў розных міфалагічных творах, а таксама і яго сям’я адыгрывае важную ролю ў казках народаў Афрыкі. У іх з’яўляюцца жанчына — часцей за ўсё яе імя Асасе Я, сын Анансі, а таксама Бог Н’яме, розныя звяры, людзі і г.д. Міфы пра Анансі і яго сям’ю таксама адрозніваюцца па форме. Гэта могуць быць міфы, казкі пра жывёл, жарты, а таксама побытавыя апавяданні.

Імёны Анансі[правіць | правіць зыходнік]

Ашанці часта называюць Анансі — Кваку Анансі, што перакладаецца «павук Анансі».

У Амерыцы імя таксама можа быць зусім розным: ад Анансі на Ямайцы, да Нансі на Антылах і ў Сурынаме.

Вобраз Анансі ў масавай культуры[правіць | правіць зыходнік]

Вобраз Анансі даволі часта выкарыстоўвываюць у масавай культуры.

  • Ён адзін з герояў у мультфільмах Уолта Дыснея.
  • Рок-група з Вялікабрытаніі Skunk Anansie назвалася імем Анансі.
  • «Кароль павукоў» Анансі — гэта адзін з галоўных герояў рамана Чайна М’евіля «Пацучыны кароль».
  • Анансі — адзін з герояў рамана Ніла Геймана «Амерыканскія богі» (а таксама экранізацыі гэтага рамана) і рамана «Дзеці Анансі».