Андрэй Мікалаевіч Янушкевіч
| Андрэй Мікалаевіч Янушкевіч | |
|---|---|
 Андрэй Янушкевіч на ўручэнні Прэміі імя Карласа Шэрмана ў Мінску 17 кастрычніка 2020 года | |
| Дата нараджэння | 29 красавіка 1976 (46 гадоў) |
| Месца нараджэння | |
| Род дзейнасці | гісторык, выдавец |
| Навуковая сфера | гісторыя |
| Месца працы | |
| Навуковая ступень | кандыдат гістарычных навук |
| Альма-матар | |
Андрэй Мікалаевіч Янушкевіч (нар. 29 красавіка 1976, Вялікая Бераставіца, Гродзенская вобласць) — беларускі гісторык, выдавец, дырэктар выдавецтва «Янушкевіч». Кандыдат гістарычных навук (2002).
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
У 1993 годзе скончыў Абухаўскую сярэднюю школу (Гродзенскі раён). У 1998 годзе скончыў факультэт гісторыі і сацыялогіі Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Я. Купалы. У 2002 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Першая Інфлянцкая вайна (1558 — 1570 гг.) і яе ўплыў на развіццё сацыяльна-палітычных працэсаў у Вялікім Княстве Літоўскім». З 2001 да 2003 года працаваў малодшым навуковым супрацоўнікам Аддзела гісторыі Беларусі XIII — XVIII стст. Інстытута гісторыі НАН Беларусі. У 2007 годзе выйшла яго манаграфія «Вялікае княства Літоўскае і Інфлянцкая вайна 1558 — 1570 гг.». Працаваў дацэнтам кафедры філасофіі і паліталогіі БІП — Інстытута правазнаўства.
У 2014 годзе заснаваў выдавецтва «Янушкевіч». З пачаткам палітычнага крызісу 2020 года ў Беларусі, пачаўся пераслед беларускай культуры рэжымам Лукашэнкі, пад які патрапіла таксама і выдавецтва «Янушкевіч». 16 траўня 2022 года выдавецтва «Янушкевіч» адкрыла ўласную кнігарню «Кнігаўка» ў Мінску па вуліцы Змітрака Бядулі, 6. У гэты ж дзень у кнігарню прыйшлі прапагандысты рэжыму Лукашэнкі Рыгор Азаронак і Людміла Гладкая, якія спрабавалі правакаваць Андрэя Янушкевіча абсурднымі пытаннямі пра змест кніг, а таксама скардзіліся на пераважную беларускамоўнасць асартыменту[1]. Сярод іншых правакацый, Азаронак назваў савецкага і літоўскага генерал-лейтэнанта Вінцаса Віткаўскаса, выяўленага ў адной з кніг выдавецтва, ветэранам СС[2]. Увечары таго ж дня ў кнігарню прыйшлі з ператрусам сілавікі рэжыму Лукашэнкі, былі затрыманыя дырэктар Андрэй Янушкевіч і супрацоўніца кнігарні, кніжная блогерка Настасся Карнацкая[3]. 17 траўня стала вядома, што сілавікамі былі канфіскаваныя 200 кніг, 15 выданняў нібыта «будуць аддадзеныя на экспертызу»[4]. Андрэй Янушкевіч быў асуджаны на 10 сутак адміністрацыйнага арышту[5]. Па заканчэнні тэрміна не выйшаў з ізалятара Акрэсціна і быў ізноў затрыманы[6], ізноў асуджаны на 10 сутак. Пасля заканчэння другога адміністрацыйнага тэрміна быў перазатрыманы, асуджаны на 8 сутак[7]. 7 чэрвеня юрысты праваабарончага цэнтра «Вясна» сумесна з Беларускім ПЭН-цэнтрам накіравалі зварот да Адмысловых дакладчыкаў і ў Працоўныя групы ААН у сувязі з пераследам выдаўца[8]. Па заканчэнні 8-суткавага арышту быў адпушчаны, з’ехаў у Польшчу.
Навуковыя інтарэсы[правіць | правіць зыходнік]
У сферы навуковых інтарэсаў — ваенная і сацыяльна-палітычная гісторыя Вялікага Княства Літоўскага сярэдзіны XVI ст.
Творы[правіць | правіць зыходнік]
Кнігі[правіць | правіць зыходнік]
- Вялікае Княства Літоўскае і Інфлянцкая вайна 1558 — 1570 гг.: манаграфія / А. М. Янушкевіч. — Мн.: Медисонт, 2007. — 353 с. — ISBN 978-985-6530-49-7.
- Ливонская война. Вильно против Москвы, 1558 — 1570 / А. Н. Янушкевич. — М.: Квадрига — Русская панорама, 2013. — 381, [2] с. — (Забытые войны России). — ISBN 978-5-91791-110-6 (в пер.). — ISBN 978-5-93165-332-7.
- Ливонская война. Вильно против Москвы, 1558 — 1570 / А. Н. Янушкевич. — М.: Квадрига, 2015. — 381, [2] с. — (Забытые войны России). — ISBN 978-5-91791-177-9.
- Ливонская война 1558 — 1570 гг. и Великое княжество Литовское / Андрей Янушкевич. — Мн.: Медисонт, 2013. — 361 с. — ISBN 978-985-7085-04-0.
- Ула: Гістарычны нарыс / Андрэй Янушкевіч; [прадмова У. Арлова]. — Мн.: А. М. Вараксін, 2015. — 55 с. — (Серыя «Славутыя бітвы»). — ISBN 978-985-7128-29-7.
Артыкулы[правіць | правіць зыходнік]
- Да праблемы нефармальных кантактаў магнатаў Вялікага княства Літоўскага ў дыпламатычных зносінах з Маскоўскай дзяржавай у другой палове XVI ст. / Андрэй Янушкевіч // Магнацкі двор і сацыяльнае ўзаемадзеянне (XV — XVIII стст.): зборнік навуковых прац / [пад рэд. А. М. Янушкевіча]. — Мн.: Медысонт, 2014. — 441 с. — С. 181 — 196. — ISBN 978-985-7085-26-2.
- Пачатак пералому: Віленскі вальны сойм 1563 г. на фоне Інфлянцкай вайны і ўнутраных рэформаў у Вялікім княстве Літоўскім / Андрэй Янушкевіч // Парламенцкія структуры ўлады ў сістэме дзяржаўнага кіравання Вялікага княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай у XV — XVIII стагоддзях = The parliamentary structures of authority in the state administration system of the Grand Duchy of Lithuania and Polish-Lithuanian Commonwelth in the fifteenth — eighteenth centuries: матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі (Мінск ― Наваградак, 23 — 24 лістапада 2007 г.). — Мн.: БІП-С Плюс, 2008. — 356, [16] с. — С. . — ISBN 978-985-6836-81-0
Зноскі
- ↑ У першы ж дзень працы «Кнігаўкі» ў Мінску прыйшлі прапагандысты і сілавікі. budzma.org (17 мая 2022).
- ↑ Михаил Полозняков. «Вы еще не читали эту книгу, а уже делаете оценки». Перед обыском в книжном магазине туда пришли Азаренок и Гладкая(руск.) . mediazona.by (16 мая 2022).
- ↑ Анна Колмач. Гарри Поттер и «фашистская клоака». Как власти ищут экстремизм на книжных полках(руск.) . mediazona.by (17 мая 2022).
- ↑ Пасля ператрусу сілавікі затрымалі выдаўца Янушкевіча і супрацоўніцу кнігарні «Кнігаўка», забралі 200 кніг. nashaniva.com (17 мая 2022).
- ↑ Выдаўцу Андрэю Янушкевічу далі 10 сутак. nashaniva.com (17 мая 2022).
- ↑ Выдавец Андрэй Янушкевіч не выйшаў з ізалятара на Акрэсціна. polskieradio.pl (27 траўня 2022).
- ↑ Беларуская Рада Культуры. Беларуская Рада Культуры. Telegram (6 чэрвеня 2022).
- ↑ Спецдакладчыкаў ААН праінфармавалі пра адвольнае затрыманне выдаўца Янушкевіча. spring96.org (7 чэрвеня 2022).
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Институт истории НАН Беларуси в лицах, 1929 — 2008: биобиблиографический справочник / [Г. В. Корзенко и др.]; НАН Беларуси, Ин-т истории; ред. совет: А. А. Коваленя (председатель) и др.]. — Мн.: Белорусская наука, 2008. — 421, [2] с. — С. 365. — ISBN 978-985-08-0855-4.
