Аперацыя «Кішэнныя грошы»

Аперацыя «Кішэнныя грошы»
Асноўны канфлікт: Вайна ў В’етнаме
Дата	8—12 мая 1972
Месца	Паўночны В’етнам
Вынік	перамога ЗША і страты в’етнамскай эканомікі
Праціўнікі
ЗША Паўночны В’етнам

«Кішэнныя грошы» (англ.: Pocket Money) — назва аперацыі ВМС ЗША па мініраванні партоў Паўночнага В’етнама ў 1972 годзе падчас В’етнамскай вайны.

Перадгісторыя

Мініраванне партоў Паўночнага В’етнама было ўпершыню прапанавана амерыканскімі ваеннымі прэзідэнту ЗША Ліндану Джонсану ў 1964 годзе. Ажыццяўленне гэтага плана дазволіла б пазбавіць Паўночны В’етнам 85—90% імпарту, а яго ўласная эканоміка была не ў стане падтрымліваць вядзенне вайны ў Паўднёвым В’етнаме. Аднак план мініравання быў адхілены Джонсанам па палітычных прычынах, у першую чаргу — з-за боязі рэзкай рэакцыі СССР, асабліва калі ў партах пацерпяць савецкія гандлёвыя суда.

Вясной 1972 года Паўночны В’етнам пачаў самае буйнае наступленне на поўдні з пачатку вайны. Пасля яго першапачатковых поспехаў і ўзяцця паўночнав’етнамскімі войскамі горада Куангчы (сталіцы аднайменнай правінцыі) прэзідэнт Рычард Ніксан аддаў распараджэнне замінаваць гавані Паўночнага В’етнама.

Ход аперацыі

Аперацыя «Кішэнныя грошы» пачалася раніцай 8 мая 1972 гады. Самалёты A-6 і A-7 пад прыкрыццём знішчальнікаў і двух крэйсераў выканалі мініраванне з паветра галоўнага паўночнав’етнамскага порта Хайфон. Міны былі пастаўлены на актывацыю праз пяць дзён, што дазваляла замежным судам бяспечна пакінуць гавань. Да 12 мая ў партах Хайфон, Камфен, Хонган, Вінь, Дангхой, Тханьхоа і іншых амерыканскай авіяцыяй было выстаўлена 11 тысяч марскіх мін.

Вынік

Аперацыя «Кішэнныя грошы» дасягнула сваіх мэтаў. Мініраванне партоў прывяло да значных цяжкасцей у дастаўцы ў Паўночны В’етнам ваенных і грамадзянскіх грузаў, у выніку чаго в’етнамскі бок быў вымушаны сесці за стол перамоваў. В’етнамцы не здолелі знайсці эфектыўныя спосабы размініравання, і таму дамагліся ўключэння ў Парыжскага пагаднення аб спыненні агню і аднаўленні міру ў В’етнаме (1973) пункта аб тым, што размініраванне павінна быць выканана амерыканскай бокам. СССР і Кітай выказалі фармальны пратэст у сувязі з мінаваннем, аднак аперацыя ніяк не адбілася на візіце Ніксана ў СССР у канцы мая таго ж года.

Гл. таксама

• Каардынаты смерці

Літаратура

• Доценко В. Флоты в локальных конфликтах второй половины XX века. — Москва, Санкт-Петербург: АСТ, Terra Fantastica, 2001. — С. 512.