Аперацыя ААН у Кот-д’Івуары

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Канадскія міратворцы, якія ўдзельнічалі ў аперацыі.

Аперацыя ААН у Кот-д’Івуары (АААНКІ) — міратворчая аперацыя ААН на тэрыторыі Рэспублікі Кот-д’Івуар. Увод замежных войск адбыўся на падставе рэзалюцыі 1528 СБ ААН ад 27 лютага 2004. Аснову кантынгенту склалі сілавікі краін ЭКАВАС і Францыі.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

19 верасня 2002 года на поўначы Кот-д’Івуара ўспыхвае ўзброенае паўстанне. Касцяком мяцежнікаў стала групоўка «Новая сіла». Прэзідэнт краіны Ларан Гбагбо запытаў ваенную дапамогу ў Францыі. Ужо 22 верасня французскія войскі ўваходзяць у Кот-д’Івуар у рамках аперацыі «Аднарог». Замежнікі прыпынілі прасоўванне паўстанцаў, размясціўшыся ўздоўж лініі фронту паміж варагуючымі бакамі.

Праз год і шэсць месяцаў пасля пачатку ваеннага канфлікту СБ ААН прымае рэзалюцыі, у рамках якой у краіне павінна размясціцца міратворчая місія[1]. Першапачатковы перыяд аперацыі зацверджаны на дванаццаць месяцаў, але пасля мандат міратворцаў рэгулярна падаўжаўся. Афіцыйна аперацыя пачалася 4 красавіка 2004 года. Было адпраўлена 6240 супрацоўнікаў ААН, уключаючы 200 ваенных назіральнікаў і 320 паліцыянтаў[2][3].

Мандат аперацыі уключаў: назіранне за ўзброенымі групамі і спыненнем агню; праграму раззбраення, дэмабілізацыі, рэінтэграцыі, рэпатрыяцыі і рассялення; абарону персаналу Арганізацыі Аб’яднаных Нацый і грамадзянскага насельніцтва; падтрымку ажыццяўлення мірнага працэсу; прасоўванне правоў чалавека; выкарыстанне патэнцыялу грамадскай інфармацыі і падтрыманне правапарадку. Акрамя таго, міратворцам было дазволена выкарыстоўваць усе неабходныя сродкі для выканання свайго мандата.

АААНКІ завяршыла сваю дзейнасць 30 чэрвеня 2017 года[4][5].

Камандуючыя[правіць | правіць зыходнік]

  • Абдулае Фол (Самалі): красавік 2004 г. — красавік 2006 г.
  • Фернанд Марсэль Амусу (Бенін): красавік 2006 г. — сакавік 2010 г.
  • Абдул Хафіз (Бангладэш): красавік 2010 г. — сакавік 2011 г.
  • Гнакудэ Берэна (Тога): сакавік 2011 г. — май 2012 г.
  • Мухамад Ікбал Асі (Пакістан): май 2012 г. — 19 мая 2014 г.
  • Хафіз Масура Ахмед (Пакістан): 19 мая 2014 г. — 30 чэрвеня 2015 г.[6]
  • Дыд’е Л’От (Францыя): 1 ліпеня 2015 г. — 30 чэрвеня 2017 г.[7]

Кантынгент[правіць | правіць зыходнік]

На канец дзейнасці ў аперацыі было задзейнічана 5437 вайскоўцаў, 195 ваенных назіральнікаў і 1500 паліцыянтаў, а таксама грамадзянскі персанал[8][9][10]. Станам на 20 кастрычніка 2011 года кантынгент АААНКІ уключаў[10]:

  • Сцяг ПАР ПАР: 4 ваенных назіральніка і 6 паліцэйскіх;
  • Сцяг Алжыра Алжыр: 76 ваенных назіральнікаў і 2 паліцэйскіх;
  • Сцяг Аргенціны Аргенціна: 3 паліцэйскіх;
  • Сцяг Бангладэш Бангладэш: 2170 вайскоўцаў, 13 ваенных назіральнікаў і 358 паліцэйскіх;
  • Сцяг Беніна Бенін: 426 вайскоўцаў, 8 ваенных назіральнікаў і 42 паліцэйскіх;
  • Сцяг Балівіі Балівія: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Бразіліі Бразілія: 3 вайскоўцаў і 4 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Бурундзі Бурундзі: 40 паліцэйскіх;
  • Сцяг Камеруна Камерун: 27 паліцэйскіх;
  • Сцяг Канады Канада: 4 паліцэйскіх;
  • Сцяг Цэнтральна-Афрыканскай Рэспублікі Цэнтральнаафрыканская Рэспубліка: 17 паліцэйскіх;
  • Сцяг Кітая Кітай: 6 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Калумбіі Калумбія: 7 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Дэмакратычнай Рэспублікі Конга Дэмакратычная Рэспубліка Конга: 30 паліцэйскіх;
  • Сцяг Джыбуці Джыбуці: 40 паліцэйскіх;
  • Сцяг Дамініканскай Рэспублікі Дамініканская Рэспубліка: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Егіпта Егіпет: 176 вайскоўцаў і 2 паліцэйскіх;
  • Сцяг Эквадора Эквадор: 1 ваенны назіральнік;
  • Сцяг Замбіі Эфіопія: 1 ваенны назіральнік;
  • Сцяг Францыі Францыя: 6 вайскоўцаў і 13 паліцэйскіх (яшчэ 700 вайскоўцаў задзейнічаны ў рамках аперацыі «Аднарог»);
  • Сцяг Габона Габон: 2 ваенных назіральніка і 1 паліцэйскі;
  • Сцяг Гамбіі Гамбія: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Ганы Гана: 535 вайскоўцаў і 6 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Гватэмалы Гватэмала: 5 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Гвінеі Гвінея: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Індыі Індыя: 8 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Ірландыі Ірландыя: 2 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Іарданіі Іарданія: 1068 вайскоўцаў, 8 ваенных назіральнікаў і 461 паліцэйскі;
  • Сцяг Малаві Малаві: 853 вайскоўцаў і 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Марока Марока: 726 вайскоўцаў;
  • Сцяг Малдовы Малдова: 4 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Намібіі Намібія: 2 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Непала Непал: 1 вайсковец і 3 вайсковых назіральніка;
  • Сцяг Нігера Нігер: 934 вайскоўцаў, 7 ваенных назіральнікаў і 34 паліцэйскіх;
  • Сцяг Нігерыі Нігерыя: 1 вайсковец і 6 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Амана Аман: 5 ваенных назіральнікаў і 1 паліцэйскі;
  • Сцяг Уганды Уганда: 1 салдат і 5 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Пакістана Пакістан: 1187 вайскоўцаў, 11 ваенных назіральнікаў і 150 паліцэйскіх;
  • Сцяг Парагвая Парагвай: 2 вайскоўцаў і 7 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Перу Перу: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Філіпін Філіпіны: 3 вайскоўцаў і 4 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Польшчы Польшча: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Румыніі Румынія: 6 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Расіі Расія: 11 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Сальвадора Сальвадор: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Сенегала Сенегал: 527 вайскоўцаў, 13 ваенных назіральнікаў і 13 паліцэйскіх;
  • Сцяг Сербіі Сербія: 3 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Танзаніі Танзанія: 2 вайскоўцаў і 1 Ваенны назіральнік;
  • Сцяг Чада Чад: 1 ваеннаслужачых, 3 ваенных назіральніка і 23 паліцэйскіх;
  • Сцяг Тога Тога: 524 вайскоўцаў, 7 ваенных назіральнікаў і 7 паліцэйскіх;
  • Сцяг Туніса Туніс: 3 вайскоўцаў і 5 ваенных назіральнікаў;
  • Сцяг Турцыі Турцыя: 15 паліцэйскіх;
  • Сцяг Украіны Украіна: 7 паліцэйскіх;
  • Сцяг Уругвая Уругвай: 2 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Емена Емен: 1 вайсковец, 7 ваенных назіральнікаў і 18 паліцэйскіх;
  • Сцяг Замбіі Замбія: 2 ваенных назіральніка;
  • Сцяг Зімбабве Зімбабвэ: 3 ваенных назіральніка.

Страты[правіць | правіць зыходнік]

На 31 сакавіка 2017 года АААНКІ страціла 140 чалавек загінулымі[11]. Самым кровапралітным перыядам для міратворцаў стаў кастрычнік 2011-га, калі загінула 53 члены місіі[12].

Злоўжыванні[правіць | правіць зыходнік]

У ходзе Другой Івуарыйскай вайны 2010—2011 гадоў войскі місіі ў адкрытую выступілі на баку сіл Аласана Уатара супраць прыхільнікаў Ларана Гбагбо. 5 красавіка 2011 г. расійскі міністр замежных спраў Сяргей Лаўроў заявіў, што Расія хоча атрымаць тлумачэнні, чаму міратворцы ААН у Кот д’Івуары ўступілі ў баявыя дзеянні ў гэтай краіне. Як заявіў дыпламат, яны спрабавалі разабрацца ў прававым баку справы, таму што міратворцы мелі мандат, які абавязваў іх быць нейтральнымі і бесстароннімі[13].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. "Security Council establishes peacekeeping operation in Côte d'Ivoire". 27 February 2004.
  2. Dolgopol, Ustinia; Gardam, Judith Gail (2006). Martinus Nijhoff Publishers. ISBN 978-90-04-14599-3 https://archive.org/details/challengeconflic00dolg. {{cite book}}: Адсутнічае або пусты |title= (даведка); Невядомы параметр |заглавие= ігнараваны (даведка); Невядомы параметр |страницы= ігнараваны (даведка)
  3. "Security Council authorizes full peacekeeping operation in Côte d'Ivoire". 27 February 2004.
  4. "UN press releases". June 2017.
  5. U.N. wraps up 13-year peacekeeping mission in Ivory Coast. Africanews (30 чэрвеня 2017).
  6. Secretary-General Appoints Major General Hafiz Masroor Ahmed of Pakistan. United Nations (19 мая 2014). Праверана 26 May 2014.
  7. Secretary-General Appoints Major General Didier L'Hôte of France Force Commander for United Nations Operation in Côte d'Ivoire. United Nations (8 чэрвеня 2015). Праверана 22 November 2016.
  8. AFP, « Côte d'Ivoire : L'ONU va poursuivre la réduction de sa mission », Soirinfo, no 6379,‎ 14 janvier 2016, p. 6
  9. http://www.un.org/fr/peacekeeping/missions/onuci/facts.html
  10. а б Site de l'UdM sur les opérations de paix Архівавана 22 верасня 2011.
  11. www.un.org. UN. Праверана 15 May 2017.
  12. En Côte d’Ivoire, neuf casques bleus tués lors d’accidents de la circulation en une semaine
  13. Россия возмущается участием миротворцев и французов в боях в Кот-д'Ивуаре и требует объяснений от ООН

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]