Перайсці да зместу

Армянская сакрэтная армія вызвалення Арменіі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Армянская сакрэтная армія вызвалення Арменіі (АСАЛА)
арм.: Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակ
Выява лагатыпа
Ідэалогія Марксізм-ленінізм
Этнічная прыналежнасць Армяне
Дэвіз «Узброенае змаганне і слушная палітычная лінія — шлях да Арменіі» і «Жыве рэвалюцыйная салідарнасць прыгнечаных народаў»[1].
Лідары Акоп Акапян, Геворк Ачэмян
Штаб-кватэра Бейрут, Ліван
Актыўная ў Еўропа, Блізкі Усход
Сфарміравана 1975[3]
Расфарміравана 1988
Саюзнікі Падазраваліся ў сувязях з палестынскай групоўкай Абу Нідаля, курдскімі сепаратыстамі і Сірыяй[2]
Колькасць членаў Хаваецца
Буйныя акцыі Аперацыя ВАН,
выбух у аэрапорце Арлі, іншыя…
Гісторыя Арменіі
Дагістарычны перыяд на тэрыторыі Арменіі
Дзяржавы і ўтварэнні
Войны і бітвы
Царскія дынастыі
Нацыянальна-вызваленчы рух

Армянская сакрэтная армія вызвалення Арменіі (АСАЛА) (англ.: Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA), арм.: Հայաստանի Ազատագրութեան Հայ Գաղտնի Բանակ, ՀԱՀԳԲ) — армянская ваенізаваная арганізацыя, што існавала з 1975 года[4] да пачатку 1990-х[5].

У некаторых крыніцах завецца тэрарыстычнай[6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18], у іншых — партызанскай[19][20][21][22] або ўзброенай[23] арганізацыяй. АСЕЛА была ўлучана ў спіс тэрарыстычных арганізацый дзярждэпартаментам ЗША ў 1980-х, але пасля са спіса была выключана[24].

У выніку нападаў і забойстваў АСАЛА загінула 46 і было паранена 299 чалавек. Заяўленыя мэты АСАЛА былі «вымусіць урад Турцыі публічна прызнаць сваю адказнасць за гібель 1,5 мільёна армян, выплаціць рэпарацыі і саступіць тэрыторыі гістарычнай Арменіі»[25]. Асноўнай мэтай было аднаўленне гістарычнай Арменіі, якая ўлучала б у сябе тэрыторыі ўсходняй Турцыі і Армянскай ССР[26]. Гэтыя землі, Вільсанаўскую Арменію, абяцаў армянам у 1920 годзе прэзідэнт ЗША Вудра Вільсан па нератыфікаванаму Сеўрскаму мірнаму дагавору[27]. Група дэкларавала марксісцка-ленінскія пагляды, кіраўніком групы быў Акоп Акапян (Аруцюн Тагушан), які быў забіты на парозе ўласнага дома ў Афінах у 1988 годзе.

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ газета «Азг» (Ереван), 20 янв., 2005
  2. ↑ Terrorist Group Profiles. DIANE Publishing, 1989. ISBN 1-56806-864-6, 9781568068640, стр. 32
  3. ↑ https://www.trackingterrorism.org/group/armenian-secret-army-liberation-armenia-asala Праверана 23 верасня 2021.
  4. ↑ Hunsicker (2006). Understanding International Counter Terrorism. Universal-Publishers. p. 431. ISBN 1-58112-905-X.
  5. ↑ Roy, Olivier. Turkey Today: A European Nation? p. 170. Roy suggests that the Orly incident led to «dissension end[ing] in the settling of scores in which ASALA militants killed each other in their camp at Bekaa (Al-Biqa, Lebanon)… (It) practically disappeared. It resurfaced once again, however, to assassinate important members of the Lebanese section of the Dashnak Party (March 1985 — May 1986).»
  6. ↑ John E. Jessup. An encyclopedic dictionary of conflict and conflict resolution, 1945—1996. Greenwood Publishing Group, 1998. ISBN 0-313-28112-2, ISBN 978-0-313-28112-9, p. 39
  7. ↑ Michel Wieviorka, David Gordon White. The making of terrorism. University of Chicago Press, 1993. ISBN 0-226-89650-1, ISBN 978-0-226-89650-2, p. 256
  8. ↑ Bruce Hoffman. Inside terrorism. Columbia University Press, 2006. ISBN 0-231-12699-9, ISBN 978-0-231-12699-1, p. 71
  9. ↑ Arthur E. Gerringer. Terrorism: From One Millennium to the Next. — 2002. — С. 239. — 548 с. — ISBN 0595242863, 9780595242863.

    ASALA is an ethnic terrorist organization founded in 1975 on Marxist-Leninist ideology and has generated associations with leftist and separatists groups worldwide, to include the Abu Nidal Organization and the Red Army Faction
  10. ↑ Rouben Paul Adalian. Historical Dictionary of Armenia. — Scarecrow Press, 2010. — С. 169. — 750 с. — ISBN 9780810874503.

    Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA). Clandestine terrorist organization.
  11. ↑ Terrorist Group Profiles. — DIANE Publishing, 1989. — С. 32. — 131 с. — ISBN 9781568068640.
  12. ↑ Gérard Chaliand and Arnaud Blin. The History of Terrorism from Antiquity to Al Qaeda. — University of California Press, 2007. — С. 38. — ISBN 978-0-520-24533-4.
  13. ↑ Harvey W. Kushner. Encyclopedia of Terrorism. — Sage Publications, 2003. — С. 46. — ISBN 0-7619-2408-6.
  14. ↑ Sean K. Anderson, Stephen Sloan. Historical Dictionary of Terrorism. — The Scarecrow Press, Inc., 2009. — С. 48. — ISBN 978-0-8108-5764-3, 978-0-8108-6311-8.
  15. ↑ Thomas de Waal. Great Catastrophe: Armenians and Turks in the Shadow of Genocide. — Oxford University Press. — С. 265.
  16. ↑ Laura Dugana, Julie Y.Huang, Gary LaFree, Clark McCauley. Sudden desistance from terrorism: The Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia and the Justice Commandos of the Armenian Genocide. — Taylor & Francis, 2008. — С. 231-249.
  17. ↑ Anthony Kellett, Bruce Beanlands, James Deacon. Terrorism in Canada 1960-1989. — С. 65-66. — ISBN 0-662-18303-7.
  18. ↑ Political dissent: an international guide to dissident, extra-parliamentary, guerrilla, and illegal political movements, by Henry W. Degenhardt, Alan John Day, Gale Research Company, 1983, p. 489
  19. ↑ Remembring with Vengeance, by Pico Iyer // Time magazine, № 32, 8 Aug, 1983
  20. ↑ The Caucasus: an introduction, by Frederik Coene, 2009—238 pages, p. 221
  21. ↑ The history of Turkey, by Douglas Arthur Howard — 2001—241 pages, p. 161
  22. ↑ Untold Histories of the Middle East, by Amy Singer, Christoph Neumann, Selcuk Somel — 2010—240 pages, p. 27
  23. ↑ United States Department of State. Patterns of Global Terrorism Report: 1989 Архівавана 19 лютага 2014., p 57
  24. ↑ U.S. Department of State. "Appendix B". Patterns of Global Terrorism Report - 1996 . {{cite book}}: |access-date= патрабуе |url= (даведка)
  25. ↑ Terrorist Group Profiles. DIANE Publishing, 1989. p. 32
  26. ↑ Pitman, Paul M. Turkey: A Country Study. Washington, D.C.: The Federal Research Division of the Library of Congress, 283, 354—355

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Армянская_сакрэтная_армія_вызвалення_Арменіі&oldid=4843785"