Архіў Інтэрнэту

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Не блытаць з arXiv.org — найбуйнейшым архівам электронных публікацый па дакладных і прыродазнаўчым навукам.
Internet Archive
Выява лагатыпа
URL archive.org
Камерцыйны не
Тып сайта універсальная электронная бібліятэка
Мова(-ы) англійская
Размяшчэнне сервера  ЗША
 Егіпет
 Нідэрланды
Уладальнік Internet Archive
Аўтар Брустэр Кейл[d][1]
Пачатак працы 24 студзеня 1996 года
Бягучы статус працуе
Абарот
  • ▼29,4 млн $ (2021)[2]
Чысты прыбытак
  • 4,09 млн $ (2021)[2]
Колькасць супрацоўнікаў
  • 122 чал. (2021)[2]
Слоган universal access to all knowledge[3]
Рэйтынг Alexa 199[4]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Архіў Інтэрнэту (АІ, англ.: Internet Archive) — некамерцыйная арганізацыя, заснаваная ў 1996 годзе ў Сан-Францыска амерыканскім праграмістам Брустэрам Кейлам. Галоўнай заяўленай мэтай Архіва з’яўляецца прадастаўленне ўсеагульнага доступу да накопленай у Інтэрнэце інфармацыі. Калекцыя АІ складаецца са мноства падкалекцый архіваваных вэб-сайтаў, аблічбаваных кніг, аўдыё- і відэафайлаў, гульняў, праграмнага забеспячэння.

Да найбуйнейшых праектаў Архіва адносяць запушчаны ў 2001 годзе сэрвіс Wayback Machine, які архівуе і дае доступ да большай часткі «адкрытага» інтэрнэту. Карыстальнікі Wayback Machine могуць адсачыць змены, якія адбываюцца на выбраных сайтах, і параўноўваць розныя версіі правак[5]. Іншай буйной ініцыятывай АІ з’яўляецца Open Library — адкрытая анлайн-бібліятэка, праз якую карыстальнікі могуць браць на 2 тыдні аблічбаваныя версіі кніг[6]. Таксама па ініцыятыве Архіва быў створаны сэрвіс Archive It — служба вэб-архівавання, якая дапамагае арганізацыям і прыватным асобам збіраць, ствараць і захоўваць калекцыі лічбавага кантэнту. На пачатак мая 2022 года калекцыя Архіва Інтэрнэту складалася з больш як 35 млн кніг, 7,9 млн фільмаў, відэа і тэлеперадач, 842 тыс. праграм, 14 млн аўдыёфайлаў, 4 млн выяў, 2,4 млн тэлекліпаў, 237 тыс. канцэртаў і звыш 682 млрд вэб-старонак у Wayback Machine.

Для доўгатэрміновага захоўвання даных «Архіў» выкарыстоўвае сістэму люстраных сайтаў, размешчаных у геаграфічна аддаленых адно ад аднаго месцах[7]. Копіі Wayback Machine існуюць у Сан-Францыска, Рычмандзе, Александрыі, Амстэрдаме. Для эфектыўнага захоўвання файлаў «Архіў» выкарыстоўвае фармат файла (ARC), які дазваляе захоўваць файлы без страт пры архіваванні[7].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ Internet Archive: Bios
  2. ↑ а б в https://projects.propublica.org/nonprofits/organizations/943242767/202233199349312193/full
  3. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=8YYJPtCXf4I Праверана 30 лістапада 2022.
  4. ↑ https://www.alexa.com/siteinfo/archive.org
  5. ↑ Wayback Machine. Wayback Machine. Праверана 7 чэрвеня 2021.
  6. ↑ eBooks and Texts. Internet Archive. Праверана 16 мая 2022.
  7. ↑ а б Rackley 2010, с. 2966—2976.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Acker, A., & Chaiet, M. The weaponization of web archives: Data craft and COVID-19 publics. // Harvard Kennedy School (HKS) Misinformation Review. — 2020. — DOI:10.37016/mr-2020-41
  • Arora S., Li Y., Youtie J., Shapira P. Using the wayback machine to mine websites in the social sciences: A methodological resource. — 2015. — В. 8. — Т. 67. — С. 1904—1915. — DOI:10.1002/asi.23503
  • AlNoamany Y., AlSum A., Weigle M., Nelson M. Who and what links to the Internet Archive // Int J Digit Libr. — 2014. — В. 14. — С. 101—115. — DOI:10.1007/s00799-014-0111-5
  • Berčič B. Protection of Personal Data and Copyrighted Material on the Web: The Cases of Google and Internet Archive // Communications Technology Law. — 2005. — В. 1. — Т. 14. — С. 17—24. — DOI:10.1080/1360083042000325283
  • Bowyer S. The Wayback Machine: notes on a re‑enchantment // Archival Science. — 2021. — Т. 21. — С. 43—57.
  • Fernando Z., Marenzi I., Nejdl W., Kalyani R. ArchiveWeb: Collaboratively Extending and Exploring Web Archive Collections // Research and Advanced Technology for Digital Libraries. — 2016. — С. 107—121.
  • Harrison T. The Internet Archive and Content Analysis // Qualitative Social Research on ICT. — 2005.
  • Graham P. Guest Editorial: Reflections on the Ethics of Web Archiving // Journal of Archival Organization. — 2019. — С. 103—110. — DOI:10.1080/15332748.2018.1517589
  • Jaffe E., Kirkpatrick S. Architecture of The Internet Archive // Proceedings of of SYSTOR 2009: The Israeli Experimental Systems Conference 2009, Haifa, Israel, May 4-6, 2009. — 2009. — DOI:10.1145/1534530.1534545
  • Kahle B. Brewster Kahle. Founder,WAIS, Internet Archive, Alexa Internet // Founders at Work. Stories of Startups' Early Days. — 2008. — С. 265—280.
  • Karolina Holub Croatian Web Archive: An Overview // Преглед НЦД. — 2014. — В. 25. — С. 11—16.
  • Kimpton M., Ubois J. Year-by-Year: From an Archive of the Internet to an Archive on the Internet // Web Archiving. — 2006. — С. 201—212.
  • Lischer-Katz Z. Conceptualizing emergent archival forms: A case study of the occupy wall street “archive” // Association for Information Science & Technology. — 2013. — DOI:10.1002/meet.14504901275
  • Lerner A., Kohno T., Roesner F. Rewriting History: Changing the Archived Web from the Present // Association for Computing Machinery. — 2017. — DOI:10.1145/3133956.3134042
  • Maemura E., Worby N., Milligan I., Becker C. If These Crawls Could Talk: Studying and Documenting Web Archives Provenance // Journal of the association for information science and technology. — 2018. — В. 10. — Т. 69. — С. 1223—1233.
  • Milligan I. Lost in the Infinite Archive: The Promise and Pitfalls of Web Archives // International Journal of Humanities and Arts Computing. — 2016.
  • Mohr G., Stack M.,Ranitovic I.,Avery D., Kimpton M. An Introduction to Heritrix // 4th International Web Archiving Workshop (2004). — 2004.
  • Murphy J., Hashim N., O’Connor P. Take Me Back: Validating the Wayback Machine // Journal of Computer-Mediated Communication. — 2008. — В. 13. — С. 60—75.
  • Niels Brügger, Ditte Laursen. The Historical Web and Digital Humanities. The Case of National Web Domain. — Routledge. — 2019. — 206 с. — ISBN 9780367671181.
  • Notess G. The Wayback Machine: The Web's Archive // Online. — 2002. — В. 2. — Т. 26.
  • Ojala M. Controlled Digital Lending: Legal Lending or Piracy? // Information Today. — 2021. — В. 1. — Т. 45.
  • Pearce D., Charlton B. Plagiarism of online material may be proven using the Internet Archive Wayback Machine (archive.org) // Medical Hypothesis. — 2009. — С. 875.
  • Rackley M. Internet Archive // Encyclopedia of Library and Information Sciences. — 2010. — В. 1. — Т. 1. — С. 2966—2976.
  • Rogers R. Doing Web history with the Internet Archive: screencast documentaries // Internet Histories. — 2017. — В. 1—2. — Т. 1. — С. 160—172. — DOI:10.1080/24701475.2017.1307542
  • Simon J. Center for Research Libraries Middle Eastern Political Parties Web Harvesting and other efforts // "International Collections Development Workshop". — 2006.
  • Shawn M. Jones, Michele C. Weigle, Alexander Nwala, Michael L. Nelson The Many Shapes of Archive-It. Characteristics of Archive-It Collections // ArXiv.org. — 2018.
  • Schwarz T., Baker M., Bassi S., Baumgart B., Flagg W., Ingen C., Joste K., Manasse M., Shah M. Disk Failure Investigations at the Internet Archive // NASA/IEEE Conference on Mass Storage Systems and Technologies. — 2006.
  • Toyoda M., Kitsuregawa M. The History of Web Archiving // Proceedings of the IEEE. — 2012. — Т. 100. — С. 1441—1443.
  • Witten I.,Gori M., Numerico T. Literature and the web // Web Dragons. — 2007. — С. 29—59.
  • Савицкая Т.Е. Проект "Миллион книг"(руск.) // Библиотековедение. — 2019. — В. 1. — Т. 68. — С. 67—76.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Архіў_Інтэрнэту&oldid=4492291"