Асалухі

Асалухі
Асалухі
	; Шумерская таблетка з заклікам аб дапамозе да Асалухі, 2 тысячагоддзе да н.э.
	бог магіі
Міфалогія	Шумера-акадская
Пол	мужчынскі пол
Бацька	Энкі
Жонка	Панунанкі
У іншых культурах	Асарулуду

Асалухі — шумерскі бог магіі, заступнік горада Куара.

Паходжанне[правіць | правіць зыходнік]

Імя Асалухі прасочваецца ў пісьмовых крыніцах з перыяду трэцяй дынастыі Ура. Галоўным месцам яго шанавання быў прыморскі горад Куара, хаця некаторыя даследчыкі лічаць, што ён быў прыняты куарцамі з пантэона болей старажытнага горада Эрыду. Характэрна тое, што імя Асалухі паходзіць не з шумерскай мовы. Таму высоўваюцца меркаванні, што постаць Асалухі з'явілася ў шумерскай міфалогіі ў эпоху да перасялення шумераў у Месапатамію або была запазычана ў выніку кантактаў з усходнімі народамі.

У Вавілоне і Асірыі Асалухі адносілі да другарадных багоў-анунакаў. На акадскай мове яго імя гучала як Асарулуду. У Энума Эліш падобнае імя ў якасці аднаго з 50 пачэсных імёнаў надаецца Мардуку. Гэта, а таксама тое, што раннія выявы Мардука нагадвалі аблічча Асалухі, спарадзіла ў сучасных даследчыкаў думку, быццам бы ў вавілонскі перыяд (2 тысячагоддзе да н. э.) постаці Мардука і Асалухі сінкрэтызаваліся. Тым не меней, да сярэдзіны 1 тысячагоддзя да н. э. Асалухі працягваў заставацца самастойным бажаством.

Функцыі[правіць | правіць зыходнік]

На выявах Асалухі часцяком быў узброены рыдлёўкай і матыкай, таму высоўваецца думка, што ў ранні перыяд ён з'яўляўся заступнікам земляробаў. У шумерскіх міфах апавядалася, быццам бы ён першым падняў трывогу, калі на зямлі з'явіліся дэманы і атрымаў ад свайго бацькі Энкі параду, як змагацца з імі. Таму да Асалухі звярталіся за дапамогай супраць злых духаў і вядзьмарства. Лічылася, што ён можа гаіць хворых і цяжарных. Яго жонка Панунанкі разглядалася як памагатая пры родах. Асалухі заведваў любоўнай магіяй, ад яго імя рабіліся чары для абуджэння кахання.

У Асалухі меліся і адваротныя функцыі. Ён мог пераследваць і насылаць хваробы. У адным з ранніх вавілонскіх тэкстаў паведамлялася, што ён быў адказным за ўспышку эпідэміі.

Аблічча[правіць | правіць зыходнік]

Асалухі як сын валадара вод Энкі звязваўся з вадою як ачышчальным пачаткам, таму шумеры называлі яго «другім Энкі», «вялікім ведуном», «вялікім патопам, вызначальнікам лёсу». У храмавым гімне Асалухі даюць эпітэты «вельмі моцны князь», «ззянне», «ззяе бы золатам праведнага чалавека». У тэксце трэцяй дынастыі Ура ён названы «княскі бык», «суддзя», «усход сонца», «самароднае золата». Пра яго казалася, што ён валодае палаючым мячом і ведае ваду. На выявах меў меч, часам — рыдлёўку або матыку.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]