Асанхан Джумахматавіч Джумахматаў

Асанхан Джумахматавіч Джумахматаў
кірг.: Асанкан Жумакматов
Род дзейнасці	дырыжор, кампазітар, музычны педагог
Дата нараджэння	16 чэрвеня 1923(1923-06-16)
Месца нараджэння	Ысык-Ата[d], Пішпекскі павет[d], Сямірэчанская вобласць, Туркестанская АССР[d], РСФСР, СССР
Дата смерці	21 чэрвеня 2008(2008-06-21) (85 гадоў)
Месца смерці	Бішкек, Кыргызстан
Месца пахавання	Ала-Арчынскія могілкі[d]
Грамадзянства	СССР  Кыргызстан
Жонка	Erkin Mademilova[d]
Альма-матар	Маскоўская дзяржаўная кансерваторыя імя П. І. Чайкоўскага
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і прэміі

Асанхан Джумахматаў (кірг.: Асанкан Жумакматов; 16 чэрвеня 1923, Ысык-Ата, Туркестанская АССР — 21 чэрвеня 2008, Бішкек) — кіргізскі дырыжор, музычны педагог. Герой Кыргызскай Рэспублікі (2003). Народны артыст СССР (1976).

Біяграфія

Нарадзіўся 16 чэрвеня (па іншых крыніцах — 16 ліпеня) 1923 года ў сяле Ісык-Ата недалёка ад курортнага мястэчка Арашан (цяпер у Ысык-атынскі раён, Чуйская вобласць, Кіргізія).

Пасля арышту бацькі разам з сям’ёй быў высланы ва Украіну, дзе сур’ёзна пачаў займацца музыкай — граў на гітары ў самадзейным аркестры, а пазней — на ўдарных інструментах. У 1938 годзе, пражыўшы амаль восем гадоў ва Украіне, вярнуўся на радзіму, паступіў вучыцца на падрыхтоўчае аддзяленне педагагічнага тэхнікума і адначасова працаваў артыстам аркестра першага Кіргізскага музычна-драматычнага тэатра (цяпер — Нацыянальны акадэмічны тэатр оперы і балета імя А. Малдыбаева).

У верасні 1941 года Дзяржаўны сімфанічны аркестр СССР быў эвакуіраваны ў Фрунзэ (цяпер Бішкек), дзе Асанхан гуляў на ўдарных інструментах. Удзельнік вайны, быў цяжка паранены і кантужаны. У 1944 годзе, пасля звальнення з войска, — артыст аркестра Кыргызскага тэатра оперы і балета імя А. Малдыбаева.

У 1945—1948 гадах навучаўся на дырыжорскім факультэце ў нацыянальнай студыі пры Маскоўскай кансерваторыі, у 1957 годзе скончыў кансерваторыю па класе дырыжыравання (педагогі Л. М. Гінзбург і Б. Э. Хайкін). Будучы студэнтам кансерваторыі, дырыжыраваў студэнцкім аркестрам.

З 1948 года — дырыжор Кыргызскага тэатра оперы і балета імя А. Малдыбаева, у 1958—1962 і ў 1972—1983 гадах — галоўны дырыжор тэатра. З 1953 па 1957 год — галоўны дырыжор Тэатра імя Массавета ў Маскве.

У 1962—1972 гадах — мастацкі кіраўнік і галоўны дырыжор Дзяржаўнага акадэмічнага аркестра народных інструментаў імя Карамалдо Арозава, з 1970 года — мастацкі кіраўнік і галоўны дырыжор Акадэмічнага сімфанічнага аркестра Кыргызскага радыё і тэлебачання (цяпер Кыргызская тэлерадыёкампанія).

З 1989 года — галоўны дырыжор Дзяржаўнага камернага аркестра «Насыйкат».

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).