Чэлбачэб
| Чэлбачэб | |
|---|---|
| палаўан. Chelbacheb, англ. Rock Islands | |
 Запаведнік Нгерукуід | |
| Характарыстыкі | |
| Колькасць астравоў | 445 |
| Агульная плошча | 47 км² |
| Найвышэйшы пункт | 207 м |
| Насельніцтва |
|
| Размяшчэнне | |
| 07°14′ пн. ш. 134°18′ у. д.HGЯO | |
| Архіпелаг | Каралінскія астравы |
| Акваторыя | Ціхі акіян |
| Краіна | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Чэлбачэб (палаўан.: Chelbacheb), або Скалістыя астравы (англ.: Rock Islands) — група ўзнятых каралавых астравоў у Палау. З 2012 г. уваходзяць у спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА. Агульная плошча сушы — каля 47 км². Ахоўваемая плошча — 164 км².
Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]
Астравы Чэлбачэб знаходзяцца на поўдзень ад астравоў Бабелдааб і Корар, уваходзяць у склад паўднёва-заходняй групы Палау Каралінскага архіпелага. У разнастайных крыніцах прыводзіцца розная колькасць астравоў. У спісе сусветнай спадчыны ЮНЕСКА іх налічваецца 445. Яны займаюць плошчу каля 47 км². Такім чынам, сярэдняя плошча кожнага вострава — каля 0,1 км². Найбольшая вышыня — 207 м над узроўнем акіяна. На некаторых астравах сустракаюцца ўнутраныя азёры і лагуны.
Астравы Чэлбачэб маюць каралавае паходжанне, месцяцца на вяршынях старажытнага вулканічнага падводнага хрыбта. Сфарміраваліся ў выніку працэсаў субдукцыі і вагання ўзроўню сусветнага акіяна. Астравы практычна цалкам складаюцца з вапнякоў. Дзякуючы эрозіі многія з іх набылі незвычайныя формы. Вільготны субэкватарыяльны клімат спрыяў развіццю мясцовай расліннасці. Упрыгожаныя шапкай густой зеляніны, з мноствам рыфаў, гротаў і пячор, Чэлбачэб выглядаюць надзвычай маляўніча і з’яўляюцца візітнай карткай краіны Палау.
Прырода[правіць | правіць зыходнік]
Астравы Чэлбачэб пакрыты густымі хмызнякамі і ліянамі. У нізінах сустракаюцца какосавыя гаі, папараці і мангры. На астравах селяцца птушкі, сустракаюцца казуркі і яшчаркі. У навакольных водах выяўлена 385 відаў каралаў, багатая марская фаўна.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
У нашы дні астравы Чэлбачэб фактычна з’яўляюцца незаселенымі, але ў мінулым тут жылі людзі. У 2006—2007 гг. археолагі знайшлі ў пячорах Учэліўнгс і Амедакел пахаванні 2890 г. да н. э. — 1420 г. да н. э. Яны належалі старажытным перасяленцам, якія адрозніваліся вельмі малым ростам.
У сярэдзіне 2 тысячагоддзя да н. э. на Чэлбачэб з’явіліся мікранезійцы, продкі сучасных палаўанцаў. Згодна іх легендам, большасць жыхароў буйных астравоў Палау перасяліліся на іх толькі ў XVII — XVIII стст. з Чэлбачэб. На Скалістых астравах захаваліся рэшткі каменных пабудоў і вёсак, пакінутых у тую пару. Прычыны масавага перасялення да канца не зразумелы. Тубыльцы Чэлбачэб займаліся пераважна рыбалоўствам. Знойдзены прылады рыбалоўства, якія адносяцца да канца 2 тысячагоддзя да н. э. Магчыма, што перасяленне было выклікана часовым вычарпаннем мясцовых рыбных рэсурсаў, кліматычнымі зменамі, што выклікалі частыя ўраганы, ростам важнасці земляробства, ваеннымі сутычкамі і г. д.
Ахова[правіць | правіць зыходнік]
Частка астравоў Чэлбачэб уваходзіць у склад запаведніка Нгерукуід (0,9 км²). З 2012 г. астравы Чэлбачэб разам з Паўднёвай лагунай (усяго 164 км²) былі ўнесены ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
|
Сусветная спадчына ЮНЕСКА, аб’ект № 1386 рус. • англ. • фр. |
