Асірыйцы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Асірыйцы
Сцяг Асірыі (з 1968)
Сцяг Асірыі (з 1968)

Сцяг Асірыі (з 1968)
Саманазва Атураі
Рассяленне

Flag of Iraq.svg Ірак — 800.000[1]
Flag of the United States.svg ЗША — 97 000[2]

Flag of Syria.svg Сірыя — 70.300[3]

Flag of Iran.svg Іран — 32.000[4]

Flag of Turkey.svg Турцыя — 15.000[5]

Flag of Sweden.svg Швецыя — 75.000[6]

Flag of Australia.svg Аўстралія — 25.000[7]

Flag of Russia.svg Расія — 13.700[8]

Flag of Armenia.svg Арменія — 7.500[9]
Flag of Canada.svg Канада — 7.000[10]
Flag of Georgia.svg Грузія — 3.300[11]

Flag of Ukraine.svg Украіна — 3.200[12]
Этнічныя мовы Chaldean Neo-Aramaic[d]
Традыцыйныя рэлігіі (канфесіі) Хрысціянства
Геаграфічна-моўная група Семіты
Блізкія этнасы

  Афразійская сям'я
  Семіцкая група

  Яўрэі, арабы, амхара

Асірыйцы (арам.: ܐܬܘܪ̈ܝܐ, саманазвы — атураі, сураі, сустракаюцца таксама назвы айсоры, сурыяні, халдзеі, сіра-халдзеі, сірыйцы, арм.: Ասորիներ, груз. ასურელები) — народ, які паходзіць ад старажытнага насельніцтва Пярэдняй Азіі. Паходжанне ўзыходзіць да жыхароў Асірыйскай імперыі. Непасрэднымі продкамі сучасных асірыйцаў з'яўляюцца жыхары Месапатаміі, якія размаўлялі па-арамейску і прынялі ў I стагоддзі хрысціянства.

Асірыйцы славіліся сваёй ваяўнічасцю і жорсткасцю, а таксама высокаразвітай культурай і мастацтвам. У перыяд найвышэйшай сваёй магутнасці Асірыя распасціралася ад Міжземнага мора да Персідскага заліва, а таксама валодала землямі ў Малой Азіі і Егіпце.

Сучасныя асірыйцы размаўляюць на паўночна-ўсходніх новаарамейскіх мовах, якія ўваходзяць у семіцкую сям'ю. У месцах свайго спрадвечнага пражывання амаль усе асірыйцы былі дзвюх-, трох-, а часам і чатырох-моўныя, валодаючы апроч сваёй роднай мовы мовамі асяроддзя — арабскай, персідскай і/ці турэцкай. У дыяспары, дзе знаходзіцца цяпер большасць асірыйцаў, многія перайшлі на мовы новага асяроддзя. У другім-трэцім пакаленні многія асірыйцы ўжо не ведаюць сваёй этнічнай мовы, у выніку чаго шматлікія новаарамейскія мовы знаходзяцца пад пагрозай знікнення.

Асірыйцы жывуць у Іране, Паўночным Іраку, Сірыі, Турцыі. Абшчыны асірыйцаў ёсць таксама ў Ліване, Расіі, ЗША, Швецыі, Грузіі, Арменіі, Германіі, Вялікабрытаніі і іншых краінах. Надзейныя даныя па колькасці асірыйцаў адсутнічаюць. Агульная колькасць, па розных крыніцах, складае ад 350 тысяч да 4 мільёнаў чалавек[13].

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Вікіпедыя

Вікіпедыя мае раздзел, напісаны
Main Page асірыйскай