Балтыка-Адрыятычны калідор

Балтыка-Адрыятычны калідор ці Балтыка-Адрыятычная вось (ням.: Baltisch-Adriatische Achse) - еўрапейская ініцыятыва па стварэнні чыгуначнага калідора з высокай прапускной здольнасцю з поўначы Еўропы на поўдзень, які злучыць Гданьск на Балтыйскам мора з Балонняй на Адрыятычным. Лінія перасякае Польшчу, Чэхію, Славакію, Аўстрыю і Італію, злучаючы галоўным чынам высокаіндустрыялізаваныя вобласці, такія як Варшава, Верхнесілезкі вугальны басейн, Вена, паўднёва-ўсходняя Аўстрыя і паўночная Італія. Чыгуначны калідор быў распрацаваны на базе праекта Транс'еўрапейскай транспартнай сеткі (TEN-T) № 23, паводле якога была пабудавана чыгуначная лінія Гданьск-Вена ў 2003 годзе. Прапускаючы 24 млн тон грузаў у год, Балтыка-Адрыятычны калідор лічыцца адной з найважнейшых трансальпійскіх ліній у Еўропе.^[1]

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Па ініцыятыве аўстрыйскага Міністэрства транспарту ў 2006 годзе,^[2] Польшча, Чэхія, Славакія, Аўстрыя і Італія падпісалі пагадненне аб пашырэнні чыгуначнай магістралі TEN-T 23, у мэтах фарміравання Балтыка-Адрыятычнага калідора. Мэтай ініцыятывы была ліквідацыя месцаў з заторамі, увязка транспартных патокаў і злучэнне з іншымі еўрапейскімі чыгуначнымі калідорамі, ліквідацыя структурных і геаграфічных фактараў у раёнах, які недастаткова добра абслугоўваюцца (напрыклад у землях Штырыі і Карынтыі), павышэнне канкурэнтаздольнасці чыгунак з аўтадарогамі і рэалізацыя патэнцыялу развіцця рынку пасажырскіх перавозак.

14 краін Еўропы падпісалі дэкларацыю, якая заклікае да рэалізацыі Балтыка-Адрыятычнага калідора паміж Гданьскам і Балонняй у 2009 годзе. Працы пачаліся ў канцы 2008 года. На першым этапе было распачата пашырэнне Коральмскай чыгункі паміж Грацам і Клагенфуртам: тады ж пачалося будаўніцтва Коральмскага тунэля, найбуйнейшага інфраструктурнага элемента чыгуначнай лініі. Яго плануецца ўвесці ў эксплуатацыю да 2022 годзе. У 2012 годзе была запушчана будаўніцтва Земерынгскай чыгункі, якая, як чакаецца, адкрыецца ў 2024, абыходзячы перапады вышынь на перавале Земерынг.

Пастановай ад 19 кастрычніка 2011 года, Балтыка-Адрыятычны калідор была звязаны з TEN-T Rail Baltica, праектам, закліканым звязаць Варшаву праз Каўнас, Рыгу і Талін з Хельсінкі (уключаючы прапанаваны тунэль паміж Хельсінкі і Талінам). У абмеркаванні з дэпутатам Еўрапарламента Дэбарам Серачыяні 24 красавіка 2012 года італьянскі міністр інфраструктуры і транспарту Карада Пасера пацвердзіў намер італьянскага ўрада прадоўжыць Балтыка-Адрыятычны калідор да Анконы, за 325 км на поўдзень ад Венецыі.^[3]