Барыс Дзмітрыевіч Парыгін
Барыс Дзмітрыевіч Парыгін | |
---|---|
Дата нараджэння | 19 чэрвеня 1930[1] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 9 красавіка 2012[2][1] (81 год) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Жонка | Alevtina Parygina[d] |
Дзеці | Alexey Parygin[d] |
Род дзейнасці | псіхолаг, выкладчык універсітэта, філосаф, пісьменнік |
Навуковая сфера | філасофія, сацыялогія, псіхалогія, сацыяльная псіхалогія. |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар філасофскіх навук |
Навуковае званне |
|
Альма-матар | Філасофскі факультэт Ленінградскага дзяржаўнага ўніверсітэта (1948—1953) |
Вядомы як | Аўтар першай манаграфіі па сацыяльнай псіхалогіі Сацыяльная псіхалогія як навука (1965) і фундаментальнага даследавання Асновы сацыяльна-псіхалагічнай тэорыі (1971). |
Узнагароды | |
Сайт | borisparygin.com |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Барыс Дзмітрыевіч Парыгін (руск.: Борис Дмитриевич Парыгин; 19 чэрвеня 1930, Ленінград — 9 красавіка 2012, Санкт-Пецярбург) — філосаф, псіхолаг, заснавальнік навуковай сацыяльнай псіхалогіі ў СССР, які ўнёс значны ўклад у яе сусветнае развіццё.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Скончыў філасофскі факультэт Санкт-Пецярбургскага дзяржаўнага ўніверсітэта (ЛДУ, 1953). Дысертацыя — «Сацыяльная псіхалогія як навука (пытанні гісторыі, метадалогіі і тэорыі)» (ЛДУ, 1967). Прафесар, доктар філасофіі.
Выкладаў: на філасофскім факультэце Санкт-Пецярбургскага дзяржаўнага ўніверсітэта (1953—1957); у Педыятрычным медыцынскім інстытуце (1957—1962). Узначальваў кафедру філасофіі ў ЛДПІ імя Герцэна, дзе стварыў лабараторыю сацыяльна-псіхалагічных даследаванняў і першы ў СССР факультэт сацыяльнай псіхалогіі (1968—1976). Кіраваў сектарам сацыяльна-псіхалагічных праблем у Інстытуце Сацыяльна-эканамічных праблем РАН (1976—1992). Заснаваў і дзесяць гадоў загадваў кафедрай сацыяльнай псіхалогіі ў Санкт-Пецярбургскім Гуманітарным універсітэце Прафсаюзаў (СПб ГУП, 1992—2012).
Барыс Дзмітрыевіч Парыгін памёр 9 красавіка 2012 года ў Санкт-Пецярбургу[3][4][5].
Сям’я
[правіць | правіць зыходнік]Жонка — Аляўціна Арысаўна Парыгіна (Студзенек) (1936, Санкт-Пецярбург — 2021, Санкт-Пецярбург[6]). Сыны—Аляксей Барысавіч Парыгін (1964, Санкт-Пецярбург), Дзмітрый Барысавіч Парыгін (1974, Санкт-Пецярбург).
Навуковы ўклад
[правіць | правіць зыходнік]- Распрацавана тэорыя сацыяльнай псіхалогіі як самадастатковай сістэмы навуковых ведаў, яе метадалогіі, прадмета і вобласці, структуры, функцый і статусу ў полі гуманітарных і прыродазнаўчанавуковых ведаў (1960—1964).
- Распрацавана канцэпцыя сутнасці, дынамікі і ролі грамадскага настрою ў жыццядзейнасці соцыуму (1964—1966).
- Закладзены і аргументаваны асновы агульнай сацыяльна-псіхалагічнай тэорыі, якая прадстаўлена дзвюма фундаментальнымі катэгорыямі — асобы і зносін (1960—1971).
- Распрацаваны метады дыягностыкі, прагназавання і рэгуляцыі сацыяльна-псіхалагічнага клімату калектыву (1976—1981).
- Распрацавана канцэпцыя і метады ацэнкі псіхалагічнай гатоўнасці ўлады да тэрытарыяльнага кіравання ва ўмовах сацыяльнай трансфармацыі (1986—1992).
- Распрацаваны інструментарый трэнінгу постдыягнастычнай карэкцыі ўнутрыгрупавых адносін (1992—1994).
- Вызначана спецыфіка фенаменалогіі кіраўніцтва і лідарства і метады іх класіфікацыі (1973—1999).
- Сфармуляваны і апрабаваны структурна-дынамічны падыход да мадэлявання сацыяльна-псіхалагічных з’яў (1999).[7][8][9][10][11][12]
Бібліяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Барыс Дзмітрыевіч Парыгін аўтар 10 манаграфій і больш 450 артыкулаў, якія перакладзены на дзясяткі моў.
Кнігі
[правіць | правіць зыходнік]- Социальная психология. Истоки и перспективы / Б. Д. Парыгин. — СПб: СПбГУП, 2010. — 533 стр. (Тыраж — 1000). ISBN 978-5-7621-0543-9 (руская мова)
- Социальная психология (учебное пособие) / Б. Д. Парыгин. — СПб: СПбГУП, 2003. — 616 стр. (Тыраж — 10000). ISBN 5-7621-0250-5, 978-5-7621-0250-6 (руская мова)
- Анатомия общения / Б. Д. Парыгин. — СПб: изд. Михайлова, 1999. — 301 стр. (Тыраж — 3000). ISBN 5-8016-0046-9 (руская мова)
- Социальная психология. Проблемы методологии, истории и теории / Б. Д. Парыгин. — СПб: СПбГУП, 1999. — 592 стр. (Тыраж — 5000) ISBN 5-7621-0100-2 (руская мова)
- Практикум по социально-психологическому тренингу / Сборник статей под редакций Парыгина Б. Д. — СПб: СКФ «Россия-Нева», 1994. — 174 стр., ил. (руская мова)
- Практикум по социально-психологическому тренингу (2-е изд., испр. и доп.) / Сборник статей под редакций Парыгина Б. Д. — СПб: ИГУП, 1997. — 308 стр. (руская мова)
- Практикум по социально-психологическому тренингу (3-е издание, испр. и доп.) / Сборник научных трудов под редакций Парыгина Б. Д. — СПб: Изд. Михайлова В. А., 2000. — 351 стр., ил. (Тыраж — 3000 экз.) (руская мова)
- Социальная психология территориального самоуправления / Б. Д. Парыгин. — СПб: Унигум, 1993. — 170 стр., ил. ISBN 5-02-027347-3 (руская мова)
- Научно-техническая революция и личность / Б. Д. Парыгин. — М.: Политиздат, 1978. — 240 стр. (Тыраж — 50000) (руская мова)
- Научно-техническая революция и социальная психология / Б. Д. Парыгин. — Л.: О-во «Знание» РСФСР, Ленингр. орг., 1976. — 39 стр. (руская мова)
- Основы социально-психологической теории / Б. Д. Парыгин. — М.: Мысль, 1971. — 352 стр. (Тыраж — 20000) (руская мова)
- 1975. Grundlagen der sozialpsychologischen Theorie. — Köln: Pahl-Rugenstein, — 265 S., OBr. ISBN 3-7609-0186-7 (нямецкая мова)
- 1975. Grundlagen der sozialpsychologischen Theorie. — (1. Aufl.) Berlin: Deutscher Verlag der Wissenschaften, 264 S. (нямецкая мова)
- 1976. Grundlagen der sozialpsychologischen Theorie. — Berlin: VEB, — 266 S. (нямецкая мова)
- 1977. 社会心理学原論, 海外名著選〈76〉(т. 76 серыі «Выбраныя замежныя шэдэўры»). — 明治図書出版 (Токіо), 281 стр. (японская мова)
- 1982. Grundlagen der sozialpsychologischen Theorie. — Köln: Pahl-Rugenstein Verlag., — 264 S. ISBN 3-7609-0186-7 (нямецкая мова)
- Общественное настроение / Б. Д. Парыгин. — М.: Мысль, 1966. — 328 стр. (Тыраж — 13000) (руская мова)
- Социальная психология как наука / Б. Д. Парыгин. — Л.: ЛГУ, 1965. — 208 стр. (Тыраж — 3400) (руская мова)
- Социальная психология как наука (издание 2-е исправленное и дополненное) / Б. Д. Парыгин. — Л.: Лениздат, 1967. — 264 стр. (Тыраж — 15000) (руская мова)
- 1967. La psicologia social como ciencia. — Montevideo: Pueblos Unidos, — 249 p. (iспанская мова)
- 1968. Социалната психология като наука. София. — 240 с. (балгарская мова)
- 1968. Sociialni psychologie jako veda. Praha. — 192 s. (чэшская мова)
- 1972. A psicologia social como ciência. Rio de Janeiro: Zahar Ed. — 218 p. (партугальская мова)
- Что такое социальная психология / Б. Д. Парыгин. — Л.: б.и., 1965. — 39 стр. (руская мова)
Артыкулы (выбарачна)
[правіць | правіць зыходнік]- Опыт ретроспективного видения судьбы социальной психологии // СПб: Вестник СПбГУ. Серия 16. 2011. Выпуск 4. С. 11-17.[13]
- Диалогу нет альтернативы // Ленинградская правда. — 1991, 20 апреля.
- Психология регионального самоуправления // Проблемы управления кадрами трудовых коллективов в условиях самоуправления. — Киев, 1990.
- Social and psychological environment of collective`s behavior // European association of Experimental Social psychology: VII-th General meeting: Ab-stracts. —Varna, 1987.
- Перестройка и проблемы психологической готовности человека // Всесоюзная науч.-практ. конф.: Диалектика, перестройка, человек. — Минск, 1989.
- Advance of science and technology and the problem of self-realization of an tndividual // Proceedings of the 2nd Finnish-Soviet symposium on personality. — Tampere. — 1983, June 14-16.
- The personal mediation of human action and the social context // Materials of the East — West meeting in the framework of the European Association of Experimental Psychology. — Varna, 1983.
- Климат коллектива как предмет диагностического исследования // Психологический журнал. — 1982. — Том 3, № 3.
- Проблема типологии аудитории СМИП в эмпирических исследованиях // Проблемы эффективности средств массовой информации и пропаганды. — Минск, 1981. — № 2.
- Scientific and technological progress and socio-psychological climate in a scientific collective // Proceedings of the 1nd Finnish-Soviet symposium on personality. — Moscow, 1979. S. 18.
- Современное состояние и проблемы социальной психологии в СССР // Проблемы социальной психологии. — Тбилиси, 1976.
- Советский образ жизни как социально-психологическое явление // Вопросы философии. — 1975. — № 3.
- Как найти ключи // Комсомольская правда. — 1974, 29 марта.
- Укрощение строптивой. Интервью // Литературная газета. — 1973, 5 декабря.
- Социальное настроение как объект исторической науки // История и психология. — М., 1971.
- Структура личности // Социальная психология и философия. — Л., 1971. — Вып. № 1.
- О соотношении социального и психологического // Философские науки. — 1967. — № 6.
- К итогам Йенского симпозиума по проблемам социальной психологии // Вопросы психологии. — 1966. — № 2.
- Hangulat mint szociológiai kutatás tárgya // Magyar Pszichologia Szemle. — Budapest, 1965. — № 1-2.
- Проблемы социальной психологии // Социальные исследования. — М., 1965.
- The subject matter of social psychology // American Psychologist. Vol. 19 (5). May 1964, p. 342—349.
- Общественная психология как социальное явление // Философские науки. — 1964. — № 6.
- Találkozó a szociális pszichológia problémáiról // Magyar Pszichologia Szemle. — Budapest, 1964. — № 4.
- On the subject of social psychology // Joint publications research (selected translation abstract) Number: AD0405666. 16 apr.1963. Washington D.C.
- Совещание по проблемам социальной психологии // Вопросы психологии. — 1963. — № 5.
- К вопросу о предмете социальной психологии // Вопросы психологии. — 1962. — № 5.
- О психологическом направлении в современной буржуазной социологии и о социальной психологии // Вестник ЛГУ. — 1959. — № 23.
- Ленин об общественных настроениях // Вестник ЛГУ. — № 17. Сер. Экономика, философия и право. — 1952. — Вып. 3.
Зноскі
- ↑ а б Педагоги и психологи мира — 2012.
- ↑ Печальное известие - СПбГУП Праверана 28 чэрвеня 2012.
- ↑ Борис Дмитриевич Парыгин // ПСИХОЛОГИЧЕСКИЙ ЖУРНАЛ, 2012, том 33, № 5, с. 126—128.(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2020. Праверана 11 мая 2020.
- ↑ In memoriam. Борис Дмитриевич Парыгин // ПСИХОЛОГИЧЕСКАЯ ГАЗЕТА
- ↑ Журавлев А. Л., Мироненко И. А. Вклад Б. Д. Парыгина в развитие отечественной социальной психологии // Социальная и экономическая психология 2016, Том 1. № 3.
- ↑ Ушла из жизни Алевтина Парыгина // ru.wikinews.org
- ↑ Irina A. Mironenko/ Personality as a Social Process: where Peter Giordano Meets Boris Parygin
- ↑ Журавлев А. Л., Мироненко И. А. Вклад Б. Д. Парыгина в возрождение отечественной социальной психологии (к 85-летию со дня рождения) Архівавана 23 студзеня 2020. // Психологический журнал, 2015, № 5, — С. 117-124.
- ↑ Мироненко И. А. Личность ученгого: Борис Дмитриевич Парыгин // В сборнике: Методология, теория, история психологии личности. Сборник статей. Ответственные редакторы: А. Л. Журавлев, Е. А. Никитина, Н. Е. Харламенкова. Москва. 2019. — С. 281-290.
- ↑ Горшкова В. В. Рыцарь социальной психологии (к 90-летию со дня рождения Б. Д. Парыгина) // Человек и образование. 2019. № 4 (61). — С. 160-164. ISSN 1815-7041
- ↑ Бендюков М. А. Классику отечественной социальной психологии 80 лет // Человек. Сообщество. Управление. 2010. №2. — С. 39-46.
- ↑ Бендюков М. А. Социально-психологическая теория Б. Д. Парыгина и вызовы ХХI века (к 80-летию ученого) Архівавана 2 снежня 2020. // Методология и история психологии, 2010. Том 5. Выпуск 2. — С. 3152-157.
- ↑ Б. Д. Парыгин Опыт ретроспективного видения судьбы социальной психологии // СПб: Вестник СПбГУ. Серия 16. Выпуск 4. 2011. С. 11-17.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Барыс Дзмітрыевіч Парыгін
- Фонд Бориса Парыгина, официальный сайт Архівавана 25 верасня 2015.
- Хто ёсць хто ў расійскай псіхалогіі. Б. Д. Парыгін на сайце Інстытута псіхалогіі РАН
- Нарадзіліся 19 чэрвеня
- Нарадзіліся ў 1930 годзе
- Нарадзіліся ў Санкт-Пецярбургу
- Памерлі 9 красавіка
- Памерлі ў 2012 годзе
- Памерлі ў Санкт-Пецярбургу
- Пахаваныя ў Выбаргскім раёне
- Выкладчыкі СПбДУ
- Дактары філасофскіх навук
- Прафесары
- Кавалеры ордэна Пашаны
- Заслужаныя дзеячы навукі Расійскай Федэрацыі
- Ганаровыя работнікі вышэйшай прафесійнай адукацыі Расійскай Федэрацыі
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Філосафы XX стагоддзя
- Псіхолагі СССР
- Постаці расійскай псіхалогіі
- Выпускнікі філасофскага факультэта СПбДУ
- Сацыяльная псіхалогія
- Выкладчыкі Расійскага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта