Баі за Эль-Хасаку (2016)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Баі за Эль-Хасаку
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Сірыі
Сітуацыя ў горадзе Эль-Хасака на 22 жніўня 2016 года.
Сітуацыя ў горадзе Эль-Хасака на 22 жніўня 2016 года.
Дата 16 жніўня23 жніўня 2016
Месца Эль-Хасака, Сірыя
Вынік

Папярэдняе перамір’е дасягнута 23 жніўня 2016 года. Стратэгічная перамога курдаў.

  • Курдскія сілы захопліваюць акруга Аль-Нашва[1]
  • Сірыйская армія адваёўваць Новую бальніцу і Амал у акрузе Маршо[2]
  • Курды кантралююць 90% тэрыторыі горада
Праціўнікі
Сірыйскі Курдыстан

пры падтрымцы:
Аб’яднаная кааліцыя ЗША і іх саюзнікаў[3]

 Сірыя

пры падтрымцы:
Хезбала[5][6]
 Іран[7]

Камандуючыя
Мунір Махамад[8] Хасан Махамад[9][10]
Асаму Натху Аль Ахмед[11]
Мухамад За-ал Аль-Алі[12]
Страты
4 байцы асаіш забітыя[13] (па даных курдаў)
9 байцоў асаіш забітыя[14] (па даных SOHR)
14 байцоў асаіш узятыя ў палон[15] (па даных NDF)
7-12 забітыя[13][14]
283 узятыя ў плен (па даных курдаў)[16]
Агульныя страты
27 мірных жыхароў забітыя, дзесяткі атрымалі раненні[17] (па даных SOHR)

Баі за Эль-Хасаку — сутыкнення ў горадзе Эль-Хасака, цэнтры аднайменнай мухафазы, паміж групоўкамі мясцовых сіл правапарадку Асаіш і ўрадавых Нацыянальных сіл абароны і Сірыйскай арабскай арміяй, якія дзейнічалі сумесна з Ваенна-паветранымі сіламі Сірыі. Гэты этап сілавога супрацьстаяння паміж YPG і афіцыйным Дамаскам стаў адным з найбольш жорсткіх і непрымірымых больш чым за пяць гадоў грамадзянскай вайны ў Сірыі.

Перадгісторыя[правіць | правіць зыходнік]

У 2014 годзе ў выніку серыі магутных наступаў баевікоў тэрарыстычнай арганізацыі ІДІЛ вялікая частка мухафазы Эль-Хасака апынулася пад кантролем радыкальных ісламістаў. Кантроль над астатнімі раёнамі і прыгарадамі Эль-Хасака падзялілі паміж сабой групы Народнай самаабароны курдаў і ўрадавыя сілы. 21 лютага 2015 года курдскія атрады самаабароны пачалі моцнае наступленне на пазіцыі ІДІЛ, пасля чаго рушыла ўслед атака сірыйскіх вайскоўцаў, якая пачалася 27 лютага. Сумеснае наступленне прывяло да таго, што тэрарысты былі выцесненыя з прыгарадаў і адступілі ў іншыя населеныя пункты правінцыі. YPG удалося адваяваць каля 100 вёсак на ўсход ад Эль-Хасака, у той час як сірыйскія ўрадавыя сілы змаглі ўсталяваць кантроль прыкладна над 40 населенымі пунктамі ў правінцыі, а таксама ўзяць пад свой кантроль 7 трас, якія злучалі Эль-Хасака і Эль-Камышлы. У ходзе ваеннай кампаніі курдаў вясной-летам 2015 года ў ўсходняй частцы Эль-Хасака былі адваяваны прыкладна 230 населеных пунктаў на захад ад цэнтра мухафазы. 30 мая перадавыя брыгады ІДІЛ распачалі масіраванае наступленне на Эль-Хасаку, але яно было адбіта, пасля чаго 23 чэрвеня рушыла ўслед новае наступленне. Баевікі здолелі захапіць чатыры жылыя раёна і наваколлі, а таксама мноства населеных пунктаў у сельскай мясцовасці на паўднёвы захад ад горада. У сваю чаргу, дзякуючы паспяховай контратацы сіл YPG і ўрадавых сіл да 1 жніўня ўдалося амаль цалкам ачысціць Эль-Хасака ад тэрарыстычных фармаванняў ДАІШ, пры гэтым пад кантролем курдскіх атрадаў народнай самаабароны знаходзілася прыкладна 75 працэнтаў горада, а сірыйскія узброеныя сілы кантралявалі толькі 25 адсоткаў яго тэрыторыі.

Пачатак канфлікту. Супрацьстаялыя бакі[правіць | правіць зыходнік]

16 жніўня 2016 г. паміж курдскімі сіламі правапарадку Асаіш і падраздзяленнямі Нацыянальных сіл абароны Сірыі пачаўся сур‚ёзны ваенны канфлікт, які ўспыхнуў пасля невялікай сутычкі, пры гэтым у развязванні сілавога супрацьстаяння бакі ўзаемна абвінавацілі адзін аднаго[18].

Да 16 жніўня сірыйская армія разгарнула ваенную авіяцыю супраць ключавой групы ўзброеных курдскіх атрадаў у першы раз за час грамадзянскага канфлікту ў Сірыі[19]. Афіцыйны прадстаўнік Дэмакратычнага саюза Ібрагім Ібрагім заявіў, што гэтыя авіяўдары прывялі да ахвяраў сярод мірнага насельніцтва. Камандаванне ўрадавых сіл Сірыі кваліфікавала свае дзеянні як адказ на спробу захопу Эль-Хасакі курдскімі ваенізаванымі атрадамі[20]. Манеўры ВПС Сірыі заахвоціла кааліцыю на чале з ЗША падняць знішчальнікі-перахопнікі па трывозе для абароны амерыканскіх інтэрвентаў[21], якія ўдзельнічаюць у спецаперацыі ў Сірыі, якая адбываецца, тым не менш, насуперак статуту ААН.

У той жа час афіцыйныя прадстаўнікі абаронных структур ЗША адзначылі, што яны не рабілі спробаў ўсталяваць у ахопленых канфліктам раёнах рэжым беспалётнай зоны[22]. Тым часам цяжкія баі прайшлі ў большасці кварталаў Гувейрана ў паўночна-ўсходняй частцы кангламерацыя Эль-Хасака, а таксама прыгарада Эль-Нашва ва ўсходнім сектары[23], у якім, па даных навінавага агенцтва Hawar, сілы курдскай самаабароны дамагліся істотнага прагрэсу.

19 жніўня прадстаўнікі службы навін al-Masdar News заявілі, што ўрадавыя войскі здзейснілі паспяховае наступленне ў цэнтральнай частцы Эль-Хасака, захапіўшы новы будынак бальніцы і частка раёна Маршо[24]. Паветраныя сілы Сірыі нанеслі 10 авіяўдараў па кварталах, у якіх знаходзіўся штаб паліцыі Асаіш. Паводле інфармацыі, апублікаванай у шэрагу інфармацыйных агенцтваў, амерыканскія сілы спецпрызначэння ў гэты ж дзень вымушаныя былі пакінуць некаторыя раёны Эль-Хасака пасля таго, як курдская ваенная паліцыя страціла над імі кантроль[3][4][25]. У той жа час падраздзяленні Аб’яднанай сумеснай мэтавай групы, якая ажыццяўляе аперацыю «Непахіснай рашучасцю» (англ.: Combined Joint Task Force — Operation Inherent Resolve (CJTF-OIR)) у кантэксце інтэрвенцыі ЗША і іх саюзнікаў у Сірыі, ўзмацнілі паветранае патруляванне ў месцах сутыкненняў і працягнулі маніторынг сітуацыі.

Сутыкнення 20 жніўня. Патрабаванне Дэмакратычнага саюза[правіць | правіць зыходнік]

Да раніцы 20 жніўня сутыкнення паступова аціхлі, але неўзабаве была прадпрынятая новая спроба парушыць рэжым спынення агню. Губернатар Эль-Хасака Мухамед За-ал Ал-Алі заклікаў падраздзялення курдскай самаабароны спыніць супраціў урадавым войскам САР, паколькі YPG і часткі Сірыйскай арабскай арміі ўжо мелі станоўчы вопыт сумесных дзеянняў супраць баевікоў тэрарыстычнай арганізацыі ІДІЛ і падзяляюць агульныя мэты і задачы. Адначасова з гэтым ўплывовая апазіцыйная партыя, Дэмакратычны саюз, афіцыйна запатрабавала ад сіл Нацыянальнай абароны пакінуць горад для таго, каб заключэнне новага мірнага пагаднення стала магчымым; урад Сірыі адпрэчыў гэтыя патрабаванні. У выніку правалу спробаў перамоваў з-за ультыматыўных патрабаванняў сірыйскай апазіцыі да урадавым войскам пакінуць Эль-Хасака сутыкнення пад поўдзень аднавіліся з новай сілай[17]. Пасля жорсткіх бітваў за кантроль над раёнам Гвейран на паўднёвы захад і наваколлем Эль-Нашва на ўсход пачаліся лакальныя сутыкненні ў цэнтральнай частцы горада бліжэй да паўночы, якія таксама аціхлі да раніцы наступнага дня 21 жніўня[26].

Сутыкнення 21 жніўня[правіць | правіць зыходнік]

21 жніўня да поўдня баявыя атрады, падкантрольныя PYD, аднавілі магутнае наступленне ў цэнтры Эль-Хасака, атакаваўшы раён Чырвоных віл, якія размяшчаюцца ў Гувейране, а таксама распачаўшы наступ у раёне Эль-Аскары. Таксама ў сінхронным рэжыме сілы, якія выступаюць за Дэмакратычны саюз, штурмавалі ўсходнія кварталы прыгарада Эль-Нашва. Гэта прывяло да разлютаванага боя, паколькі ўрадавыя вайсковыя падраздзяленні распачалі контрнаступленне з мэтай захавання пазіцый.

У паўднёвай частцы Эль-Хасака перадавыя злучэння Асаіш захапілі стратэгічна важны факультэт эканомікі, аднак неўзабаве паступіла паведамленне аб тым, што яны вымушаныя былі пакінуць гэтую пазіцыю з-за інтэнсіўнай працы артылерыйскіх разлікаў урадавых войскаў, што дыслакуюцца паблізу ў гарыстай мясцовасці Кавкаб ў адміністрацыйнай рысе горада. Сірыйская авіяцыя на працягу дня ў рамках падтрымкі наземнага кантынгенту сірыйскай арміі нанесла 30 удараў па пазіцыях курдскай самаабароны[27]. Нягледзячы на ​​гэта курдскія ваенізаваныя атрады змаглі захапіць большую частку кварталаў ўсходняга прыгарада Гувейран і да вечара працягвалі наступ. З надыходам цемры бітва за спрэчныя раёны Эль-Хасака часова спыніліся.

Расійскія вайскоўцы 21 жніўня распачалі спробу дамагчыся заключэння пагаднення аб спыненні агню ў Эль-Хасака і спыніць баявыя дзеянні паміж курдскімі атрадамі самаабароны і ўрадавымі войскамі. Перамовы паміж бакамі адбыліся ў Эль-Камышлы і доўжыліся 48 гадзін. Бакі пасля працяглага абмеркавання дамовіліся вярнуцца на ранейшыя баявых пазіцый і працягнуць перамоўны працэс з мэтай заключэння мірнага пагаднення[28].

Баі 22 жніўня[правіць | правіць зыходнік]

На досвітку 22 жніўня узброеныя атрады Асаіш штурмавалі паўночна-ўсходнія часткі раёна Гвейран, пакуль падраздзялення Нацыянальных сіл абароны істотна прасунуліся ў баях за кантроль над раёнам Тал Хаджар y паўночнай частцы горада, а таксама практычна ўсталявалі кантроль над раёнам Аль-Зухор ў паўднёвай частцы Эль-Хасака[29][30]. У гэты ж дзень дзяржаўная навінавая служба al-Masdar News паведаміла, што сілы курдаў знаходзяцца на паўкроку ад захопу ўсёй сталіцы мухафазы Эль-Хасака, так як ім удалося захапіць амаль усе ўсходнія кварталы прыгарада Эль-Нашва і выгадныя пазіцыі ў Спартыўным цэнтры, які да апошняга часу з’яўляўся найважнейшым апорай Нацыянальных сіл абароны. 22 жніўня курдскія сілы пачалі наступленне адразу пасля паўночы, каб заняць паўднёва-заходні раён Эль-Нашва[20]. Перад надыходам курдскія атрады прапанавалі урадавым сілам здацца і адступіць. Раней гучалі паведамленні, што YPG захапіла Гвейран, які да нядаўняга часу з’яўляўся адзіным буйным арабскім раёнам, кантраляваным ўрадавымі войскамі. У цяперашні час баі працягваюцца, а супрацьстаялыя бакі імкнуцца атрымаць кантроль над горадам шляхам дасягнення сілавой перавагі ў ходзе баявых дзеянняў. Курдскія атрады Асаіш працягваюць наступленне супраць пазіцый, занятых часткамі арміі Сірыі і Нацыянальнымі сіламі абароны.

Перамір’е 23 жніўня[правіць | правіць зыходнік]

Па даных Reuters, Сірыйская Арабская Армія і курдскія апалчэнцы дасягнулі дамоўленасці аб перамір‚і ў Эль-Хасаке, падчас якога будзе праведзены абмен палоннымі. У рамках пагаднення бакі змогуць абмяняцца целамі забітых і параненымі[31]. Па даных службы навін Аль-Масдар, выніковае пагадненне паміж прадстаўнікамі ўрада Сірыйскай Арабскай Рэспублікі і дэлегацыяй ад курдскай адміністрацыі Эль-Хасака было падпісана падчас сустрэчы на ​​тэрыторыі авіябазы Хмеймім, дзе пры пасярэдніцтве афіцэраў расійскага цэнтра па прымірэння варагуючых бакоў на тэрыторыі Сірыйскай Арабскай Рэспублікі было падпісана мірнае пагадненне. Ключавыя пункты перамір’я:

  • Квартал, у якім дыслакуюцца сілавыя структуры ў Эль-Хасака, застанецца пад кантролем гарадской паліцыі, а ваенныя базы 121-га і 123-га палкоў Сірыйскай Арабскай Арміі, размешчаныя ў раёне Каукаб ўсход ад Эль-Хасака, застануцца пад кантролем сірыйскіх вайскоўцаў.
  • Узброеныя сілы паліцэйскіх атрадаў Асаіш абавязаны вярнуцца на зыходныя рубяжы.
  • Усе паліцэйскія ўчасткі павінны быць перададзены ў распараджэнне паліцэйскіх сіл, а ахова турэмных устаноў, аддзяленняў міграцыйнай службы і ўрадавых ведамстваў будуць перададзеныя ў падпарадкаванне Міністэрства ўнутраных спраў Сірыі.

Тым не менш, дадзеная інфармацыя пра дасягнутае перамір’е мела патрэбу ў больш дакладнай пацверджанні.

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Kurdish militia launches assault to evict Syrian army from key city of Hasaka. Reuters (21 жніўня 2016). Праверана 22 August 2016.
  2. Pro-government forces advance in Hasakah(недаступная спасылка). al-Masdar (19 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2018. Праверана 20 August 2016.
  3. а б Syrian war: US scrambles jets to Hassakeh - BBC News (англ.). Праверана 19 жніўня 2016.
  4. а б 'ABD güçleri, Haseke'den ayrılıyor'(недаступная спасылка). Sputnik Turkey (19 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 29 жніўня 2016. Праверана 19 August 2016.
  5. ‘Îranî û hizbullahî jî bi rejîmê re şer dikin’ - ANHA(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 22 жніўня 2016. Праверана 22 August 2016.
  6. ꞌEm li Hesekê şerê Hîzbûllah û Îranê dikinꞌ - ANHA(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 22 жніўня 2016. Праверана 23 August 2016.
  7. YPG, YPJ and Asayish forces control most of El Newşe neighborhood(недаступная спасылка). ANHA (19 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 22 жніўня 2016. Праверана 23 August 2016.
  8. Asayish commander Munir Mohamad & general commander "Lawend" were killed in SyAAF airstrikes on their base (20 жніўня 2016). Праверана 20 August 2016.
  9. SouthFront: Showdown in Hasakah as Kurdish forces battle the Syrian Army(недаступная спасылка). al-Masdar News (22 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 25 жніўня 2016. Праверана 23 August 2016.
  10. Leith Fadel. Syrian Army replaces top commander in east Syria(недаступная спасылка). al-Masdar News (14 ліпеня 2016). Архівавана з першакрыніцы 21 верасня 2018. Праверана 23 August 2016.
  11. Hasakah R.I.P. Osama Nathim Al Ahmed From Syrian Army 123rd Regiment martyred (22 жніўня 2016). Праверана 22 August 2016.
  12. Syrian Regime Offered Military Support To PKK, Says Regime Governor In Hasakeh(недаступная спасылка). Qasioun News (20 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 19 кастрычніка 2017. Праверана 22 August 2016.
  13. а б YPG forces control Syrian government-held areas in Hasaka. K24. Праверана 19 August 2016.
  14. а б About 40 killed in the shelling and clashes at Al-Hasakah city. SOHR (19 жніўня 2016). Праверана 19 August 2016.
  15. Pro-government forces advance in Hasakah(недаступная спасылка). al-Masdar (19 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2018. Праверана 20 August 2016.
  16. ANHA News, 22 August 2016. http://ku.hawarnews.com/230-lesker-u-pexwasen-rejime-dil-hatin-giritin/ Архівавана 24 жніўня 2016.
  17. а б Violent clashes renewed in Al-Hasakah city after the efforts to cease fire fail, explosions rocked areas in the city. SOHR (20 жніўня 2016). Праверана 21 August 2016.
  18. All-out war breaks out in Al-Hasakah as Government, Kurdish forces vie for control (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 кастрычніка 2019. Праверана 19 жніўня 2016.
  19. YPG: ВВС Сирии атаковали позиции курдов в Эль-Хасаке, Regnum (18 August 2016). Праверана 22 August 2016.
  20. а б Курдские отряды начали наступление в сирийской Эль-Хасаке, РИА Новости (22 August 2016). Праверана 22 August 2016.
  21. Курды начали наступление на контролируемый властями сирийский Эль-Хасаке, РБК (22 August 2016). Праверана 22 August 2016.
  22. US sending fighter jets to protect forces and allies from Syrian regime strikes(недаступная спасылка). ARA News (20 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2016. Праверана 22 August 2016.
  23. International coalition warplanes fly in the sky of Al-Hasakah city and the reinforcements arrive to the US base northwest of the city. SOHR (19 жніўня 2016). Праверана 22 August 2016.
  24. Izat Charkatli. Pro-government forces advance in Hasakah(недаступная спасылка). al-Masdar News (19 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2018. Праверана 22 August 2016.
  25. US withdraws soldiers from Hasakah amid security concerns (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 кастрычніка 2019. Праверана 20 August 2016.
  26. Cautious calmness prevail areas within Al-Hasakah city after fierce clash and flight of warplanes. SOHR (21 жніўня 2016). Праверана 21 August 2016.
  27. Leith Fadel. Kurdish forces storm government districts in Hasakah(недаступная спасылка). al-Masdar News (22 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2016. Праверана 22 August 2016.
  28. Rodi Said. Российские военные добились прекращения огня в Эль-Хасаке, ru.rfi.fr. REUTERS (21 August 2016). Праверана 22 August 2016.
  29. Leith Fadel. Kurdish, government forces trade blows in Hasakah(недаступная спасылка). al-Masdar News (22 жніўня 2016). Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2016. Праверана 22 August 2016.
  30. Continued clashes between regime forces and Kurdish fighters in al-Hasakah. SOHR (22 жніўня 2016). Праверана 21 August 2016.
  31. Сирийская армия и курды договорились об обмене пленными в Эль-Хасаке, Газета.ру (23 August 2016). Праверана 23 August 2016.