Беларуская доля (1925)
| «Беларуская доля» | |
|---|---|
| Тып | газета і перыядычнае выданне[d] |
| Заснавана | 11 студзеня 1925 |
| Спыненне публікацый | 22 мая 1925 |
| Палітычная прыналежнасць | Беларускі пасольскі клуб |
| Мова | беларуская |
| Галоўны офіс | |
«Беларуская доля» — грамадска-палітычная газета прагрэсіўнага кірунку ў Заходняй Беларусі, орган Беларускага пасольскага клуба. Выдавалася на беларускай мове ў Вільні з 11 студзеня да 22 мая 1925. Рэдактар-выдавец А. Пракапеня.
Асвятляла палітычныя падзеі ў Польшчы і свеце. Вялікую ўвагу аддавала пытанням нацыянальна-вызваленчаму руху ў Заходняй Беларусі, садзейнічала яго росту і пашырэнню, развіццю палітычнай свядомасці народа. Узнімала актуальнае для Заходняй Беларусі аграрнае пытанне (арт. «Праект урада аб парцэляцыі і асадніцтве» і «Сельскі пралетарыят», «На што ідуць нашы падаткі», «Асадніцтва і абшарнікі» і інш.). Друкавала выступленні ў сейме беларускіх дэпутатаў П. Валошына, Б. Тарашкевіча, Ф. Ярэміча і інш., прысвечаныя надзённым палітычным і сацыяльным праблемам заходнебеларускага жыцця, іх інтэрпеляцыі (запыты) пра факты самаўпраўства мясцовай польскай адміністрацыі, арышты, праследаванне беларускай школы, друку, адлюстроўвала ідэйнае размежаванне дэпутатаў Беларускага пасольскага клуба. Крытычна ставілася да дзейнасці польскага сейма (арт. «Сонная сесія», «У сойме»), выкрывала дзейнасць на заходнебеларускіх землях дробнабуржуазнай згодніцкай партыі «Вызволене». У артыкуле «Свята працоўных» разгледжана гісторыя Перша-мая ў кантэксце грамадска-палітычных праблем Польшчы і Заходняй Беларусі. Асаблівую ўвагу аддавала барацьбе за школу на роднай мове. У пастаяннай рубрыцы «Змаганне за школу» надрукаваны «Зварот Цэнтральнай беларускай школьнай рады да грамадзянства», інструкцыя «Як дамагацца беларускай урадавай школы», выступленні дзеячаў асветы.
У газеце змяшчаліся творы Я. Купалы (перадрук з савецкай прэсы), У. Жылкі, Л. Родзевіча, У. Курбскага, артыкулы пра 15-годдзе беларускага тэатра ў Вільні, А. Навіны пра В. Дуніна-Марцінкевіча, навукова-папулярны нарыс А. Станкевіча «Доктар Ф. Скарына — першы друкар беларускі», інфармацыя пра падрыхтоўку Беларускім навуковым таварыствам юбілею Ф. Скарыны і яго святкаванне 28 сакавіка 1925 у Вільні з удзелам прадстаўнікоў польскай, рускай, украінскай, яўрэйскай і літоўскай культурнай грамадскасці і інш. У матэрыялах пра міжнароднае становішча выкрывала італьянскі фашызм, разглядала контррэвалюцыйны пераварот у Балгарыі, эвалюцыю канцэпцыі вызваленчага руху ў Індыі, палітычныя праблемы Францыі і цяжкае жыццё эмігрантаў у гэтай краіне, апублікавала нарысы пра кітайскага рэвалюцыянера-дэмакрата Сунь Ятсена, пра першага прэзідэнта Чэхаславацкай рэспублікі Т. Масарыка, пісала пра грамадска-культурны рух беларусаў у Латвіі.
Выйшла 36 нумароў, з іх 3 канфіскаваны. Рэдактар-выдавец арыштаваны, пазней эмігрыраваў у СССР. Закрыта ўладамі Польшчы.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Ліс, А. С. «Беларуская доля» / А. С. Ліс // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 1: А — Беліца / Рэдкал.: М. В. Біч і інш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1993. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-074-2. — С. 371—372.