Боўшава

Вёска Боўшава Краіна Беларусь Вобласць Магілёўская Раён Магілёўскі Сельсавет Дашкаўскі Каардынаты 53°42′05″ пн. ш. 30°10′14″ у. д. Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 222 Паштовыя індэксы 213108 Аўтамабільны код 6 СААТА 7244816006 Боўшава на карце Беларусі ±

Бо́ўшава (трансліт.: Boŭšava, руск.: Бовшево) — вёска ў Магілёўскім раёне Магілёўскай вобласці. Уваходзіць у склад Дашкаўскага сельсавета. Размешчана за 29 км на поўдзень ад Магілёва, за 12 км ад чыгуначнай станцыі Дашкаўка на лініі Магілёў—Жлобін. Рэльеф раўнінны, на захадзе і ўсходзе мяжуе з лесам. На ўсходзе цячэ р. Лахва (прыток р. Дняпро). Транспартныя сувязі па мясцовай дарозе і далей па шашы Магілёў—Бабруйск.

Назва

Вядомае балцка-літоўскае адыменнае прозвішча Baušys, ад яго літоўскі (каля Ігналіны) тапонім Baušiškė ("Боўшышкі"). Вядомае прозвішча Боўшыс у Воранаўскім раёне. Утворана ад іменнай асновы Bau- (як у літоўскіх двухасноўных імёнах Bau-girdas, Bau-milas) з антрапанімічным фармантам -š-. Яшчэ адно Боўшава (рус. Бовшево) вышэй па Дняпры, зусім на расійска-беларускай мяжы.

Гісторыя

Вядома ў Расійскай імперыі з XVIII ст. У 1777 годзе вёска ў Старабыхаўскім павеце.

У 1880 годзе частка вяскоўцаў займалася кравецкім промыслам. У 1908 годзе адкрыта земская школа, для якой у тым жа годзе пабудавана памяшканне.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай вёска абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 года згодна з пастановай I з’езда КП(б) Беларусі ўвайшла ў склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У сакавіку 1924 года вёску вярнулі БССР, з 17 ліпеня 1924 года ў Магілёўскім раёне Магілёўскай акругі (да 26 ліпеня 1930), з 20 лютага 1938 года ў Магілёўскай вобласці.

На базе дарэвалюцыйнай створана працоўная школа І-й ступені, у якой у 1925 годзе было 52 вучні, дзейнічаў ленінскі куток. У 1930 годзе арганізаваны калгас «Новы будаўнік».

У Вялікую Айчынную вайну з ліпеня 1941 года да 27 чэрвеня 1944 года акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі. У 1975 годзе да вёскі далучана в. Боўшавец. У 1990 годзе ў складзе калгаса «Чырвоная зорка» (цэнтр — в. Дашкаўка). Размяшчаліся вытворчая брыгада і ферма буйной рагатай жывёлы, дзейнічалі клуб, бібліятэка, фельчарска-акушэрскі пункт, магазін. У 2007 годзе працаваў магазін.

Планіроўка

Планіровачна складаецца з працяглай крывалінейнай вуліцы з завулкамі, арыентаванай з паўднёвага захаду на паўночны ўсход і забудаванай двухбакова, шчыльна традыцыйнымі драўлянымі дамамі сядзібнага тыпу.

Насельніцтва

• XIX стагоддзе:
  • 1858 — 93 жыхары мужчынскага полу.
  • 1880 — 36 двароў, 274 жыхары.
• XX стагоддзе:
  • 1990 — 126 гаспадарак, 253 жыхары.
• XXI стагоддзе:
  • 2007 — 51 гаспадарка, 78 жыхароў.

Славутасці

• Драўляная капліца на могілках.

Літаратура

• Боўшава // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 6, кн. 2. Магілёўская вобласць / рэдкал.: Т. У. Бялова (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2009. — 592 с.: іл. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0440-2.

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
• Боўшава на сайце Глобус Беларусі (руск.)