Бракар і Ко

Бракар і Ко
Тып	бізнес
Заснаванне	1893
Скасавана	1918
Пераемнік	Q4322417?
Заснавальнікі	Генрых Апанасавіч Бракар
Краіна	Расія
Адрас	Масква

«Бракар і К^о» — таварыства парфумерна-касметычнай вытворчасці, заснаванае ў 1893 годзе ў Маскве як развіццё справы, заснаванай Генрыхам Бракарам у 1864 годзе. Адна з найбуйнейшых парфумерных фірмаў Расіі ў канцы XIX — пачатку XX стагоддзя.

Гісторыя кампаніі

Перадгісторыя

У 1861 годзе 24-гадовы Анры Бракар прыехаў у Маскву, стаў называцца Генрыхам Апанасавічам і атрымаў месца інжынера на адной з вытворчасцяў. Ведаючы сакрэты вытворчасці французскай парфумернай вады і працуючы лабарантам, Бракар удасканаліў працэс стварэння канцэнтраваных духоў. Ён прадаў гэта адкрыццё французскай фірме «Roure Bertrand Fils» за 25 тысяч франкаў, менавіта гэтыя грошы дапамаглі яму пачаць уласную справу.

Пад вытворчасць быў перабудаваны будынак былых стайняў Фаворскіх у Цёплым завулку (цяпер вуліца Цімура Фрунзэ). Мыла выраблялі 2 рабочыя разам з гаспадаром, выкарыстоўваючы ўсяго тры катлы, дроўную печ і каменную ступку. У дзень яны выраблялі ад 50 да 100 кавалкаў.

У Расіі актыўная вытворчасць парфумерыі яшчэ толькі пачыналася, таму Брокар сутыкнуўся з цяжкасцямі пры рэгістрацыі сваёй справы, у выніку прадпрыемства было аднесена да фельчарскага цэху.

У 1860-я гады прадпрыемствам Генрыха Бракара быў пабудаваны шклозавод у Ноўцы, дзе выраблялі крыштальны посуд з дыяментавай гранню, выдзімалі фірмавыя бутэлечкі з таўром і расійскім гербам для «Бракар і К». Завод быў у ліку трох буйнейшых шклозаводаў на тэрыторыі сучаснай Беларусі.

Бракар стаў выпускаць мыла для дзяцей з малюнкамі літар рускага алфавіту. Гэты ход дапамог фірме вылучыцца і стаць вядомай. Затым з’явілася фігурнае мыла з незвычайнымі для таго часу назвамі: мыла «Шаромъ», мыла «Агурок». Бракар прыдумаў таксама такія гатункі мыла, як «Бурштынавае», «Мядовае», «Ружовае», «Грэчаскае» (яно было адным з самых дарагіх), яны былі папулярныя сярод найбольш багатай і патрабавальнай публікі.

Асаблівай папулярнасцю карысталася «Народнае» мыла — яно прадавалася ўсяго па 1 капейцы за кавалак, у той час як кошты ў канкурэнтаў былі вышэй у 30 разоў. На Маскоўскай выстаўцы рускіх вытворчасцей у 1865 годзе «Народнае» мыла ганаравалася срэбнай узнагародай.

Фабрыка

Фабрыка «Бракар і Ко» на Мытнай вуліцы. 1914—1915 гг.

Папулярнасць мыла Бракара была такой вялікай, што ў 1866 годзе Бракар перабраўся з былой стайні на Зубаўскі бульвар, а потым на Прэсню. А ў 1869 годзе за Серпухаўской заставай Бракар пабудаваў фабрыку, дзе пачаў вытворчасць касметычнай і парфумернай прадукцыі.

З-за таго, што ў продажы сталі з’яўляцца падробкі, Бракар пры падтрымцы Дэпартамента гандлю і Міністэрства фінансаў стаў мацаваць на сваю прадукцыю спецыяльную налепку.

У дадатак да «Народнага» мыла Бракар пачаў вырабляць «Народныя» памаду і пудру. Цяпер селянін на кірмашы мог купіць жонцы і дочкам у якасці гасцінца цэлы набор касметычных сродкаў за 3 капейкі: прыбраную скрынку з пудрай, памадай і кавалкам мыла, прадметамі, якія радавалі кожную жанчыну.

Бракар стаў вядомы як вытворца бюджэтнага мыла для простага народа, але камерсант таксама жадаў даведацца сакрэты замежных майстроў, каб наладзіць выпуск элітнай прадукцыі. Толькі ў 1870 годзе, калі ў Бруселі Генрых даведаўся сакрэты вядомага мылавара Экларса, ён адкрыў вытворчасць больш дарагога мыла.

«Бракар і К^о»

«Брокар і К^о». Рэкламная налепка. 1870-я гг.

Масква. «Бракар і К^о.» Парфумерная крама на Ільінцы. Рэклама канца XIX стагоддзя.

Масква. Фабрыка «Бракар і К^о.», Каля 1910—1914 гг.

У 1871 годзе партнёрам Бракара стаў купец Васіль Герман, родам з Саксоніі. Удваіх яны заснавалі «Гандлёвы дом Бракар і К^о», які стаў па-сапраўднаму знакамітым. Першы фірмовы магазін адкрыўся ў 1872 годзе на Нікольскай вуліцы, у ім прадаваліся як танныя, так і элітныя вырабы.

Усе намаганні камерсанта былі ацэнены па вартасці: «імперыя Бракара» валодала васьмю залатымі медалямі, атрыманымі на сусветных выстаўках у Парыжы, Ніцы, Барселоне і іншых сусветных цэнтрах парфумы. Да таго ж на той момант Генрых Апанасавіч задумаў асвоіць новы сегмент рынку парфумы — элітныя духі.

Улетку 1873 года яго фірму наведала вялікая княгіня Марыя Аляксандраўна, дачка імператара Аляксандра II і жонка англійскага герцага Эдынбургскага. Ёй быў падораны букет васковых кветак, араматызаваных рознымі парфумамі. Гэта зрабіла належнае ўражанне на княгіню, і яму дазволілі пісаць на сваіх таварах: «пастаўшчык двара яе імператарскай Высокасці вялікай княгіні Марыі Аляксандраўны, герцагіні Эдынбургскай». Пасля яго прадукцыя стала пастаўляцца да іспанскага каралеўскага двара.

Тэмпы развіцця вытворчасці Бракара ўражвалі. Гадавы абарот з 12 тысяч рублёў у пачатку вытворчасці дасягнуў да канца 80-х паўмільёна. А ў 1900 годзе ён склаў 2,5 млн рублёў.

Рэклама

«Бракар і Ко». Рэкламная налепка. 1870-я гг.

Поспеху прадукцыі фірмы «Бракар і Ко» спрыяла тое, што кошт мыла быў вельмі нізкім, і купляць яго маглі шырокія пласты насельніцтва. Акрамя таго, кампанія Бракара стала вядомая сваімі нестандартнымі па тых часах рэкламнымі крокамі.

Напрыклад, ва ўпакоўкі з мылам былі ўкладзеныя невялікія лісты са схемамі вышывак для сталовай бялізны. Поспех гэтых схем быў такі высокі, што да гэтага дня майстрыхі вышывання з задавальненнем калекцыянуюць іх. Таксама была выпушчаная прыбраная скрынка з парфумерным наборам з 10 прадметаў, якая каштавала ўсяго 1 рубль. На выстаўцы ў Маскве Бракар для рэкламы свайго вынаходніцтва ўсталяваў фантан «Кветкавага адэкалона», паспрабаваць які мог любы жадаючы.

Каб пераканаць забяспечанага пакупніка, што расійскія духі могуць быць не горшыя за французскія, Бракар таксама звяртаўся да розных маркетынгавых ходаў — напрыклад, неяк Бракар разліў французскія духі вядомай фірмы «Любэн» у флаконы фірмы «Бракар».

Каб засцерагчы сваю прадукцыю ад падробак, на фірме Брокара сталі выкарыстоўваць адмысловую гандлёвую марку, якую наклейвалі на ўсе тавары.

Пасля смерці Генрыха Бракара

А. І. Бурдакоў. Галоўны мылавар у «Бракар і К^о.». Каля 1914 года.

Генрых Апанасавіч Бракар памёр у 1900 годзе. «Таварыства Бракар і К^о» стала належаць яго ўдаве Шарлоце Андрэеўне, якая стварыла музей Г. А. Бракара, а ў 1901 годзе выпусціла брашуру «Памяці Г. А. Бракара». Галоўны памочнік Бракара (яшчэ з 1860-х гадоў) Бурдакоў Аляксей Іванавіч узначаліў мылаварэнне на фабрыцы і працаваў на фірме як мінімум да 1915 года.

Да рэвалюцыі справу Бракара працягвалі яго сыны. Да 1913 годзе кампанія атрымала вышэйшы ў Расіі тытул «пастаўшчыка двара Яго Імператарскай Вялікасці». Да святкавання трохсотгоддзя Дома Раманавых Бракары выпусцілі водар «Любімы букет імператрыцы», які заняў першыя месцы на самых буйных выстаўках за мяжой.

У 1914 годзе фірма Бракара адзначала пяцідзесяцігадовы залаты юбілей і выпусціла фірмовы альбом з апісаннем гісторыі кампаніі.

Тры гады пазней, у 1917 годзе пасля нацыяналізацыі яна атрымала новую назву — Замаскварэцкі парфумерна-мылаварны камбінат № 5. Фабрыка насіла гэтую назву да 1922 года, пакуль галоўны парфумер Бракара не прапанаваў назваць яе «Новая Зара». А духі «Букет імператрыцы» атрымалі новую назву «Чырвоная Масква», пад якой яны выпускаюцца і цяпер. Пад назвай «Новая Зара»фабрыка выпусціла мноства папулярных водараў: напрыклад, «Залата скіфаў», «Чараўніцтва пачулі» і «Руская прыгажуня».

Літаратура

• «Брокар и К^о» // Москва: Энциклопедия / гл. ред. С. О. Шмидт; сост.: М. И. Андреев, В. М. Карев. — М. : Большая российская энциклопедия, 1997. — 976 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-85270-277-3.
• Михайлова Л. Брокар Генрих Афанасьевич: первый русский парфюмер // Business excellence : часопіс. — 2011. — № 5. Архівавана з першакрыніцы 2 красавіка 2015.
• 1864—1914. Золотой юбилей парфюмерного производства товарищества Брокар и К^о в Москве. — М.: Типо-лит. бр. Менерт, 1915. — 67 с.
• Валерий Чумаков «Русский Капитал. От Демидовых до Нобелей», 2008 г.

Спасылкі

• История фирмы Брокар и К^оАрхівавана 7 верасня 2016.