Перайсці да зместу

Бычыны цэпень

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Бычыны цэпень
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Taeniarhynchus saginatus Goeze, 1782

Сінонімы
  • Taenia saginata
  • Taeniarhynchus saginata

Выявы
на Вікісховішчы
NCBI  6206
EOL  51500263

Бычыны цэпень, Няўзброены цэпень, Бычыны саліцёр (Taeniarhynchus saginatus) — від стужачных чарвей.

Паразітуе ў кішэчніку драпежных жывёл і чалавека. Мае памеры да 5—7 м. Галоўка як і ў іншых цэпеняў з 4 прысоскамі, але без хабатка і кручкоў. Цела мае да 1 тыс. і больш членікаў.

Асаблівасці біялогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Развіццё бычынага цэпеня адбываецца са зменай двух гаспадароў. Асноўным гаспадаром з’яўляецца чалавек. Спелыя членікі з калам выводзяцца з кішэчніка і могуць быць праглынуты буйной рагатай жывёлай разам з забруджанай травой. У кішэчніку каровы (прамежкавага гаспадара) з яец выходзіць лічынка. Праз сценку кішэчніка яна пранікае ў кроў, разносіцца па целе жывёлы і асядае ў мышцах. Тут утвараецца новая лічынка — фіна. Яна мае выгляд пузыра, на адным канцы якога ўкручана ўнутр галоўка з шыйкай. Лічынка расце, дасягае памераў гарошыны. Калі чалавек есць дрэнна праваранае, прасмажанае або правяленае мяса, фіна можа трапіць у яго страўнік, затым у кішэчнік. Тут галоўка з шыйкай выварочваецца і прымацоўваецца да сценкі кішэчніка.

Спелы членік

Чарвяк расце і пачынае ўтвараць спелыя членікі з палавой сістэмай. Матка складаецца з падоўжанага ствала і 17—30 бакавых адросткаў. Цэпень размнажаецца, спелыя членікі з яйцамі адрываюцца і выводзяцца вонкі. За 18—20 гадоў, якія можа праіснаваць бычыны цэпень, у яго членіках ўтвараюцца і выдзяляюцца каля 11 млрд яец.

Выклікае захворванне тэніярынхоз  (укр.).

  • Біялогія: вучэб. дапам. для 8-га кл. агульнаадукац. устаноў з беларус. мовай навучання / Л. В. Камлюк, А. С. Шалапёнак; пер. з рус. мовы Г. І. Кулеш. — 3-е выд., дап. — Мн.: Нар. асвета, 2010. — 222 с.: іл. ISBN 978-985-03-1367-6.