Білі Аславы (Надвірнянскі раён)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Вёска
Білі Аславы
укр.: Білі Ослави
Герб
Герб
Помнік Т. Шаўчэнку, в. Білі Аславы
Помнік Т. Шаўчэнку, в. Білі Аславы
Краіна
Вобласць
Раён
Надвірнянскі раён[d]
Абшчына
Каардынаты
Заснаваны
1552
Плошча
  • 40 404 км²
Вышыня цэнтра
486 м
Часавы пояс
Паштовыя індэксы
78460
КААТУУ
2624080301
Білі Аславы на карце Украіны ±
Білі Аславы (Надвірнянскі раён) (Украіна)
Білі Аславы (Надвірнянскі раён)
Білі Аславы (Надвірнянскі раён) (Івана-Франкоўская вобласць)
Білі Аславы (Надвірнянскі раён)

Білі Аславы[1] (укр.: Бі́лі Осла́ви) — сяло Дэлятынскай пасялковай грамады Надвірнянскага раёна Івана-Франкоўскай вобласці.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Вёска ляжыць на рацэ Аслаўка, 19 км ад райцэнтра і за 12 км ад чыгуначнай станцыі Дэлятын. Праз вёску праходзіць шаша Дэлятын — Яблуніў.

У вёсцы ручай Вадзічны ўпадае ў Ославу.

На паўднёвым захадзе ад вёскі бярэ пачатак ручай Ракавец.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Першы пісьмовы ўпамін пра вёску сустракаецца ў 1745 годзе.

Ганнозачатыеўская царква

Пробашчам у вёсцы быў айцец Іван Мандычэўскі, у 1823 годзе меў сына — будучы грэка-каталіцкі святар Парфірый, які пазней стаў арганізатарам каранацыі Цудатворнага абраза Маці Божай Зарваньскай.

Падчас рэйду Ковпак паліцэйскі аддзел расстраляў 71 вяскоўца.[2]

1 жніўня 1934 г. была ўтворана сельская гміна Ослава Бяле, цэнтрам якой стала Белая Ослава. Гміна ўтварылася з папярэдніх самакіравальных сельскіх гмін: Ослава Бяле, Ослава Чарне, Паток Чарна, Зажэчэ над Прутам.

Па даных абласной управы МГБ у 1949 годзе ў Ярэмчанскім раёне найбольшую актыўнасць аунаўскае падполле дзейнічала ў вёсках Білі Аславы і Чорні Аславы.[3]

9 верасня 1967 года ў вёсцы пастаўлены абеліск ахвярам нацызму. Таксама ў вёсцы ўстаноўлены помнік Тарасу Шаўчэнку.

14 ліпеня 2014 года на яе радзіме ў вёсцы Білі Аславы быў урачыста адкрыты і асвечаны першы ў свеце помнік вядомай украінскай паэтэсе Марыйцы Падгірянцы.[4]

Інфраструктура[правіць | правіць зыходнік]

На тэрыторыі вёскі размешчана Белааслаўскае лясніцтва. У вёсцы ёсць амбулаторыя, пошта, ашчадная каса. У Біліх Аславах працуюць агульнаадукацыйная школа I—III ступеняў, бібліятэка, музей Марыйкі Падгірянкі.

Вёска не газіфікавана, але цэнтральная вуліца Марыйкі Падгірянкі асветлена.

Рэлігія[правіць | правіць зыходнік]

На тэрыторыі вёскі зарэгістраваны цэрквы:

  • УГКЦ «Беззаганнае Зачацце Найсвяцейшай Панны Марыі», выкарыстоўваецца супольнасцю ПЦУ, кс. — Васіль Ужытчак;
  • УГКЦ «Раство Прарока, Прадцечы і Хрысьціцеля Гасподняга Яна», кс. — Сяргей Белдык;
  • ПЦУ Святога Вялікапакутніка Дзімітрыя Салунскага, кс — Васіль Ужытчак;
  • Царква ЕХБ, пастыр — Васіль Шчарбюк;
  • Царква адвентыстаў сёмага дня, пастар — Бойка Сцяпан Тарасавіч;
  • Царква адвентыстаў сёмага дня, пастар — Віктар Чыпчар.

Вядомыя людзі[правіць | правіць зыходнік]

  • Марыйка Підгіранка (1881—1963) — паэтэса;
  • бацька амбасадара Канады ва Украіне Рамана Вашчука;[5]
  • Васіль Міхайлавіч Грынюк (*09.09.1959, с. Білі Аславы Надвірнянскага раёна Івана-Франкоўскай вобласці) — украінскі журналіст, заслужаны журналіст Украіны.

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 177-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Украіны на беларускую мову»
  2. Василь Яшан «Під брунатним чоботом». Архівавана з першакрыніцы 9 квітня 2016. Праверана 9 травня 2017.
  3. Реабілітовані історією. ІВАНО-ФРАНКІВСЬКА ОБЛАСТЬ. Книга перша. — Івано-Франківськ: Місто НВ, 2004. — С. 43. — ISBN 966-8090-63-2. Архівавана з першакрыніцы 1 жовтня 2020. Праверана 5 грудня 2019.
  4. У Білих Ославах постав пам'ятник Марійці Підгірянці. Архівавана з першакрыніцы 4 серпня 2016. Праверана 17 січня 2016.
  5. Зінченко Р. (вела розмову). Посол Канади в Україні Роман Ващук: «Наше співробітництво триватиме» // Сільські вісті. — 2016. — № 106 (19438) (6 груд.). — С. 2.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]