Пратасы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Вёска
Пратасы
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Першая згадка
Колькасць двароў
102
Насельніцтва
237[1] чалавек (2011)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 2357
Паштовы індэкс
247310
Аўтамабільны код
3
СААТА
3240828061
Пратасы на карце Беларусі ±
Пратасы (Беларусь)
Пратасы
Пратасы (Гомельская вобласць)
Пратасы

Пратасы́[2] (трансліт.: Pratasy, руск.: Протасы) — вёска ў Акцябрскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Пратасаўскага сельсавета.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Размяшчэнне[правіць | правіць зыходнік]

У 31 км на паўночны ўсход ад гарадскога пасёлка Акцябрскі, 174 км ад Гомеля, 10 км ад чыгуначнай станцыі Ратміравічы, размешчанай на чыгунцы БабруйскРабкор, адгалінаванні лініі АсіповічыЖлобін.

Гідраграфія[правіць | правіць зыходнік]

На захадзе меліярацыйныя каналы.

Экалогія і прырода[правіць | правіць зыходнік]

На ўсходзе мяжуе з лесам.

Транспартная сетка[правіць | правіць зыходнік]

Транспартныя сувязі па прасёлкавай, затым аўтамабільнай дарозе Парычы — Акцябрскі.

Інфармацыя[правіць | правіць зыходнік]

Планіроўка складаецца з просталінейнай вуліцы мерыдыянальнай арыентацыі, якая перакрыжоўваецца просталінейнай шыротнай вуліцай. Забудова двухбаковая, драўляная, сядзібнага тыпу. У складзе сельскагаспадарчага ДП «Майсееўка» з цэнтрам у аднайменнай вёсцы, жывёлагадоўчая ферма, паляводчая брыгада. Дом народнай творчасці, бібліятэка, аддзяленне сувязі, фельчарска-акушэрскі пункт, комплексны прыёмны пункт, 2 крамы.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Па пісьмовых крыніцах вядомая з XVIII стагоддзя як вёска ў Мінскім ваяводстве Вялікага княства Літоўскага. Паводле каралеўскага прывілею 1775 года Пратасы былі аддадзены на 50 гадоў абознаму літоўскаму М. С. Лапату. Пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) у складзе Расійскай імперыі. У XIX стагоддзі ў складзе казённага маёнтка Брожа. На 1908 год у Брожскай воласці Бабруйскага павета Мінскай губерні.

У 1920 годзе ў наёмнай хаце адкрыта школа. З 21 жніўня 1925 года цэнтр Пратасаўскага сельсавета Парыцкага, з 28 чэрвеня 1939 года Акцябрскага, з 25 снежня 1962 года Светлагорскага, з 30 ліпеня 1966 года — адноўленага Акцябрскага раёнаў. Да 26 ліпеня 1930 года ў складзе Бабруйскай акругі, з 20 лютага 1938 года Палескай, з 20 верасня 1944 года Бабруйскай, з 8 студзеня 1954 года Гомельскай абласцей. 20 чэрвеня 1985 года цэнтр сельсавета перанесены ў вёску Рассвет[3]. У 1930 годзе арганізаваны калгас «Бальшавік», працавала гамарня.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны партызаны ў жніўні 1942 года разграмілі нямецкі гарнізон, які базіраваўся ў вёсцы. Карнікі ў красавіку 1942 года спалілі 105 двароў і забілі 64 жыхары. У баях за вёску і наваколлі загінулі 246 салдат 28-й арміі і 8 партызан (пахаваны на могілках, у іх ліку Герой Савецкага Саюза М. А. Бухтуеў; у 1956 годзе на магіле пастаўлены помнік). 21 жыхар загінуў на фронце.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Колькасць[правіць | правіць зыходнік]

  • 2011 год — 102 гаспадаркі, 237 жыхароў.

Дынаміка[правіць | правіць зыходнік]

  • 1795 год — 7 двароў, 52 жыхары.
  • 1908 год — 77 двароў, 493 жыхары.
  • 1925 год — 105 двароў.
  • 1940 год — 126 двароў, 470 жыхароў.
  • 1959 год — 428 жыхароў (паводле перапісу).
  • 1997 год — 136 двароў, 357 жыхароў.
  • 2004 год — 126 гаспадарак, 307 жыхароў.

Зноскі

  1. Дадзеныя сельсавета на 1 студзеня 2011 года
  2. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).. Сустракаецца таксама варыянт Прата́сы
  3. Рашэнне выканаўчага камітэта Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 20 чэрвеня 1985 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1985, № 23 (1829).

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. ISBN 985-11-0303-9 ISBN 985-11-0302-0
  • Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Акцябрскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 1997. — 478 с. ISBN 985-6302-03-X

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]