Перайсці да зместу

Віктар Андрэевіч Скумін

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Скумін.
Віктар Андрэевіч Скумін
руск.: Виктор Андреевич Скумин
Віктар Скумін у жніўні 2020 года.
Віктар Скумін у жніўні 2020 года.
Дата нараджэння 30 жніўня 1948(1948-08-30) (77 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці педагог, урач-пісьменнік, псіхіятр, псіхолаг, філосаф
Навуковая сфера псіхіятрыя
Месца працы
Навуковая ступень доктар медыцынскіх навук
Навуковае званне
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Мікалай Міхайлавіч Амосаў
Сайт https://biblmdkz.ru/skumin.html
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Віктар Андрэевіч Скумін (нар. 30 жніўня 1948(1948-08-30), Пензенская вобласць) — савецкі і расійскі навуковец, доктар медыцынскіх навук, прафесар, літаратар.

Аўтар сістэмнага падыходу да здароўя («Культура здароўя», 1968), прэзідэнт-заснавальнік міжнароднага грамадскага руху «Да здароўя праз культуру» (1994). Апісаў раней невядомае псіхічнае захворванне ў пацыентаў з пратэзамі сардэчных клапанаў (1978), якое пасля назвалі сіндромам Скуміна[ru]. Вядомы сваёй навуковай, педагагічнай і грамадскай дзейнасцю.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 30 жніўня 1948 года ў Пензенскай вобласці (РСФСР, СССР) у сям’і служачых. Бацька, Скумін Андрэй Нікіфаравіч, ветэран Вялікай Айчыннай вайны[1]. У 1948 годзе разам з бацькамі пераехаў у Казань. Жыў таксама ў Пензе, Чалябінску, Петразаводску і іншых гарадах, куды бацьку накіроўвалі па службе[2][3][4].

Паступіў у 1967 годзе ў Харкаўскі дзяржаўны медыцынскі інстытут Міністэрства аховы здароўя СССР, які скончыў з адзнакай у 1973 годзе. Пасля інтэрнатуры на базе абласной клінічнай бальніцы ў 1976 годзе паступіў у клінічную ардынатуру у Кіеве. Навуковым кіраўніком быў Мікалай Міхайлавіч Амосаў — выдатны савецкі вучоны, прапагандыст здаровага ладу жыцця[5][6][7].

Пасля заканчэння вучобы працаваў ва ўзначаленай Амосавым клініцы сардэчнай хірургіі (цяпер — гэта Нацыянальны інстытут сардэчна-сасудзістай хірургіі імя М. М. Амосава АМН Украіны[ru]).

У 1980—1990 гадах працаваў на кафедры псіхатэрапіі Украінскага інстытута ўдасканалення ўрачоў Міністэрства аховы здароўя СССР у Харкаве (УССР). Цяпер — гэта Харкаўская медыцынская акадэмія паслядыпломнай адукацыі.

У 1990—1994 гадах займаў пасады прафесара кафедры педагогікі і псіхалогіі, а таксама прафесара кафедры фізічнай культуры і здароўя Харкаўскай дзяржаўнай акадэміі культуры. Распрацаваў і ўкараніў у праграмы падрыхтоўкі сацыяльных педагогаў курс «Асновы культуры здароўя». У 1993 годзе атрымаў званне прафесара педагогікі і псіхалогіі (атэстат прафесара ПР № 000303) Харкаўскай дзяржаўнай акадэміі культуры.

У 1994 годзе Скумін абраны на пасаду прэзідэнта Міжнароднага грамадскага руху «Да здароўя праз культуру» (The World Organisation of Culture of Health). Арганізацыя дзейнічае ў адпаведнасці з зарэгістраваным у Міністэрстве юстыцыі Расійскай Федэрацыі Статутам[8]. Выдавецтвам гэтага грамадскага руху выпускаюцца кнігі па тэарэтычных і прыкладных аспектах культуры здароўя. Таксама выдаецца часопіс «До здароўя праз культуру» (ISSN 0204-3440, OCLC 70966742)[9][10][11][12]. Першым галоўным рэдактарам часопіса быў Скумін.

Людміла і Віктар у 2023 годзе.

Праваслаўная царква кваліфікуе выдавецкую дзейнасць гэтай грамадскай арганізацыі як тую, што распаўсюджвае ідэалогію Агні-ёгі і Нью эйдж (НЭ). Так, В. І. Гранцаў у публікацыі «Крытычны аналіз ідэалогіі Нью зйдж і ацэнка яе грамадскай небяспекі» адзначыў: «Ідэалогію НЭ абслугоўваюць выдатныя філосафы сучаснасці: Г. Бейтсан, Кент Уілбар, Поль Фейрабенд. На шырокую нагу пастаўлена дзейнасць па арганізацыі і падтрымцы розных міжнародных арганізацый, якія ўпісваюцца ў ідэалогію НЭ. У Расіі і Украіне дзейнічае і вядзе актыўную выдавецкую працу Міжнародны рух „Да здароўя праз культуру“, які базуецца на вучэнні Агні-ёга»[13].

Віктар Скумін жанаты. Жонка, Людміла Анатолеўна Бобіна, урач вышэйшай катэгорыі па спецыяльнасцях «псіхіятрыя» і «неўралогія». У іх двое дарослых сыноў — Андрэй Скумін і Максім Скумін, а таксама ўнучка Аліса Скуміна і ўнук Аляксей Скумін.

Навуковая дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Цікавасць да навукова-даследчай дзейнасці Скумін праявіў яшчэ ў студэнцкія гады, вывучаючы старажытныя і сучасныя практыкі духоўнай, душэўнай і фізічнай культуры ва ўсёй іх сукупнасці. У 1968 годзе ён увёў у лексікон інтэгральны тэрмін «Культура здароўя», які з часам атрымаў шырокае распаўсюджванне ў навуковай, навукова-папулярнай літаратуры, у паўсядзённым маўленні[14][15][16][17].

У 1978 годзе апісаў раней невядомае псіхічнае захворванне ў пацыентаў з пратэзамі сардэчных клапанаў, якое пасля назвалі сіндромам Скуміна[ru][18][19][20][21][22].

У 1980 годзе абараніў дысертацыю на саісканне вучонай ступені кандыдата медыцынскіх навук на тэму: «Псіхатэрапія і псіхапрафілактыка ў сістэме рэабілітацыі хворых з пратэзамі клапанаў сэрца»[23][24].

Абараніў дысертацыю ва Усесаюзным навукова-даследчым інстытуце агульнай і судовай псіхіятрыі імя В. П. Сербскага ў 1988 годзе на саісканне вучонай ступені доктара медыцынскіх навук на тэму: «Пагранічныя псіхічныя разлады ў дзяцей і падлеткаў з хранічнымі захворваннямі органаў стрававання (клініка, сістэматыка, лячэнне, псіхапрафілактыка)»[25][26].

Стварыў навукова-педагагічную школу і кірунак «Культура здароўя»[en]. Адзін з ініцыятараў распрацоўкі канцэпцыі выкладання культуры здароўя ў школах і ВНУ[27]. Як сцвярджаюць тэарэтыкі культуры здароўя прафесара В. В. Верхарубава і М. А. Лабанава, у адпаведнасці з канцэпцыяй вучэння аб культуры здароўя, прапанаванай В. А. Скуміным, духоўная, псіхічная, фізічная культура вызначаюць стан здароўя чалавека. А здароўе — духоўнае, псіхічнае, фізічнае — выступае перадумовай дасягнення больш высокага ўзроўню культуры[28].

Сутнасць канцэптуальнай мадэлі вучэння Скуміна пра культуру здароўя раскрываецца ў артыкуле з абгрунтавання светагляднага аспекту выхавання культуры здароўя ў студэнтаў спецыяльнай медыцынскай групы[29]:

«Прафесар В. Скумін падкрэслівае, што культуру здароўя варта разглядаць як неад'емны кампанент духоўна-маральнай культуры, культуры працы і адпачынку, культуры асобы і культуры ўзаемаадносін. На думку навукоўца, культура здароўя — гэта не толькі механічнае злучэнне двух паняццяў, а сінтэз, які стварае новую якасць, новы асаблівы сэнс. Ён разглядае яе як інтэгральную сферу ведаў, якая распрацоўвае і вырашае тэарэтычныя і практычныя праблемы гарманічнага развіцця духоўных, псіхічных, фізічных сіл чалавека, фарміравання аптымальнага біясацыяльнага асяроддзя, якое забяспечвае больш высокі ўзровень жыццёвай творчасці... Такім чынам, В. Скумін не толькі падкрэслівае, што культура здароўя — гэта асобнае самастойнае паняцце, якое стварае новы сэнс, але і падкрэслівае яе задачу, якая заключаецца ў першую чаргу ў развіцці духоўных, псіхічных, фізічных сіл чалавека.»

Паводле даследавання, апублікаванаму медыцынскім парталам «МедНавіны» у 2015 годзе, В. А. Скумін быў уключаны ў «Зборную Расіі па медыцыне». У «зборную», з агульнасусветнага спісу спецыялістаў у 614 чалавек, увайшлі 53 грамадзяніны Расійскай імперыі, Савецкага Саюза і Расійскай Федэрацыі, якія нарадзіліся ў перыяд з 1757 па 1950 год. У гісторыю ўваходзілі тыя, хто ўпершыню апісаў хваробу, устанавіў яе прычыны, чые адкрыцці дазволілі стварыць новыя лекавыя прэпараты і метады лячэння, а таксама тыя, хто першым у свеце прымяніў гэтыя метады ў медыцынскай практыцы[30][31].

Аўтар падручнікаў, больш за 300 публікацый. Асноўныя навуковыя працы па псіхіятрыі, псіхалогіі, гастраэнтэралогіі, кардыялогіі, культуры здароўя.

Апублікаваныя працы

[правіць | правіць зыходнік]
  • Скумин, Виктор Андреевич (1948-). Электронный каталог РГБ (руск.). Российская государственная библиотека. Праверана 7 кастрычніка 2025.
  • Скумин Виктор Андреевич (руск.). Электронный каталог национальной библиотеки Беларуси. Праверана 9 кастрычніка 2025.
  • Виктор Андреевич Скумин. BIBLUS (руск.)(недаступная спасылка). biblus.ru (28 Dec 2011 - 3 Jun 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 лютага 2019. Праверана 10 кастрычніка 2025.
  • Skumin V.. National Library of Medicine (англ.). PubMed. Праверана 7 кастрычніка 2025.
  • Skumin, VA. HOLLIS (англ.). hollis.harvard.edu. Harvard Library. Праверана 9 кастрычніка 2025.
  • Скумин Виктор Андреевич (руск.). biblmdkz.ru. Библиотека Культуры Здоровья. Праверана 9 кастрычніка 2025.

Цікавыя факты

[правіць | правіць зыходнік]
  • У інтэрнэт-апытанні "Слава Расіі", праведзеным у 2017 годзе, Скумін з вялікім адрывам заняў першую пазіцыю. Таксама ў дзесятцы лідэраў "Славы Расіі" - Фёдар Дастаеўскі, Аляксандр Пушкін, Серафім Сароўскі, Іосіф Сталін. У той жа час у раздзеле "Ганьба Расіі" Віктар Скумін апынуўся на пятнаццатай пазіцыі. Міхаіл Гарбачоў і Барыс Беразоўскі занялі ў гэтым спісе адпаведна чатырнаццатую і шаснаццатую пазіцыі[32].
  • Артыкулы аб жыцці і дзейнасці Віктара Скуміна ўключаны ў англійскую і іспанскую дзіцячыя энцыклапедыі[33][34].
  • Міжнародная газета The Epoch Times 3 сакавіка 2022 года паведаміла аб удзеле Віктара Скуміна ў навуковых даследаваннях псіхаэнергетычнага ўзаемадзеяння з раслінным царствам прыроды з дапамогай гіпнозу[35].

Званні

[правіць | правіць зыходнік]

Гл. таксама

[правіць | правіць зыходнік]

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Скумин Андрей Никифорович (руск.). Память народа 1941—1945. Праверана 14 кастрычніка 2025.
  2. ↑ Скумин, Виктор Андреевич: Биография (руск.)(недаступная спасылка). Moscow Pink (31 снежня 2024). Архівавана з першакрыніцы 10 жніўня 2016. Праверана 7 кастрычніка 2025.
  3. ↑ Алтер Литвин, доктор исторических наук (2002). Японские военнопленные: спецлагерь на Каме. Эхо веков. Архив УФСБ РФ по РТ. Д.2-15552. Л. 196-199(руск.). 3/4. ISSN 2073-7483. Архівавана з арыгінала 25 верасня 2015. Праверана 2025-10-01.
  4. ↑ Современная история Челябинского гарнизонного военного суда (военного трибунала). Председатели Челябинского гарнизонного военного суда (военного трибунала) в период с 1954 года по настоящее время (руск.). Челябинский гарнизонный военный суд. Архівавана з першакрыніцы 2 сакавіка 2024. Праверана 10 кастрычніка 2025.
  5. ↑ Ukrainian doctors which changed the world (англ.)(недаступная спасылка). Ukraine-in.ua. Архівавана з першакрыніцы 3 сакавіка 2016. Праверана 1 красавіка 2023.
  6. ↑ Амосов (укр.). 24tv.ua 13/12/2013. Праверана 14 кастрычніка 2025.
  7. ↑ Полозов А.А., доктор педагогических наук, профессор. Николай Михайлович Амосов (руск.). Праверана 2 кастрычніка 2025.
  8. ↑ Устав Международного общественного Движения «К Здоровью через Культуру» (руск.). Kult-zdor.ru. Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2017. Праверана 17 кастрычніка 2025.
  9. ↑ Библиотека Культуры Здоровья (руск.). biblmdkz.ru. Архівавана з першакрыніцы 17 жніўня 2019. Праверана 17 кастрычніка 2025.
  10. ↑ Журнал «К здоровью через культуру». — 1995, №1 в Российской государственной библиотеке. Архівавана з першакрыніцы 26 лістапада 2019. Праверана 17 кастрычніка 2025.
  11. ↑ Журнал «К здоровью через культуру». — 1995, №1 в Библиотеке Конгресса США (англ.). Архівавана з першакрыніцы 2 чэрвеня 2019. Праверана 17 кастрычніка 2025.
  12. ↑ K zdorovʹi︠u︡ cherez kulʹturu: zhurnal Mezhdunarodnogo obshchestvennogo dvizhenii︠a︡ "K zdorovʹi︠u︡ cherez kulʹturu" (англ.)(недаступная спасылка). worldcat.org. Архівавана з першакрыніцы 8 снежня 2015. Праверана 17 кастрычніка 2025.
  13. ↑ В. І. Гранцаў. Крытычны аналіз ідэалогіі Нью зйдж і ацэнка яе грамадскай небяспекі 2. Як павысіць эфектыўнасць крытыкі НЭ і што супрацьпаставіць ідэалогіі НЭ? (руск.). creationism.org. Праверана 25 кастрычніка 2025.
  14. ↑ Ковалёва Е. А.. Педагогический совет. Культура здоровья учащихся как фактор здоровьесберегающей среды школы. Слайд 6 (руск.)(недаступная спасылка). 900igr.net (18 чэрвеня 2015). Архівавана з першакрыніцы 24 верасня 2017. Праверана 18 кастрычніка 2025.
  15. ↑ Melnyk, Yuriy Borysovych; Pypenko, Iryna Sergiivna (2019). Concept "Health Culture" in System of Categories "Culture" and "Health" (PDF). International Journal of Education and Science(англ.). 1. Kharkiv Regional Public Organization - Culture of Health: 55. doi:10.26697/ijes.2019.1.07. ISSN 2618-0553. Архівавана (PDF) з арыгінала 2023-10-17. Праверана 2025-10-18.
  16. ↑ Ветров, А. Н. (2020-04-02). Культура здоровья и ее основные компоненты (PDF). Российский экономический университет имени Г.В. Плеханова. Воронежский филиал. VIII Международная студенческая научно-практическая конференция "Общество и экономическая мысль в XXI в.: Пути развития и инновации". pp. 33–36. Архівавана з арыгінала 8 ліпеня 2022. Праверана 2025-10-18.{{cite book}}: Папярэджанні CS1: бот: невядомы статус арыгінальнага URL (спасылка)
  17. ↑ Скумін, Віктар (1992). Ёга, грамадства і культура [Yoga, visuomenė ir kultūra]. Gydytojų žinios(літ.). Vol. 8. Архівавана з арыгінала 2021-08-29.
  18. ↑ Сергей Петухов. Почему останавливаются искусственные сердца (руск.). РИА Новости. Архівавана з першакрыніцы 12 кастрычніка 2015. Праверана 5 кастрычніка 2015.
  19. ↑ Психиатрия: История психиатрии в советской Украине (руск.)(недаступная спасылка). InfoFarm.ru (15 лютага 2016). Архівавана з першакрыніцы 7 мая 2021. Праверана 5 кастрычніка 2015.
  20. ↑ Rodolphe Oppenheimer. Qu'est ce que le Syndrome de Skoumine? (фр.) (16 кастрычніка 2020). Архівавана з першакрыніцы 1 сакавіка 2021. Праверана 5 кастрычніка 2025.
  21. ↑ Александр Бизунков. Зачем человеку сердце, раздел "Новый клапан доводит до депрессии" (руск.)(недаступная спасылка). Медицинский вестник. Еженедельник Министерства Здравоохранения Республики Беларусь, N 40 (1187) (3 кастрычніка 2014). Архівавана з першакрыніцы 28 лістапада 2017. Праверана 6 кастрычніка 2025.
  22. ↑ Charlotta Stultz. 25 Facts About Skumin Syndrome (англ.). Facts.net (8 сакавіка 2025). Архівавана з першакрыніцы 19 March 2025. Праверана 18 кастрычніка 2025.
  23. ↑ Скумин В.А.. Психотерапия и психопрофилактика в системе реабилитации больных с протезами клапанов сердца: (14.00.18): Автореф. дис. на соиск. учен. степ. канд. мед. наук (руск.). e-catalog.nlb.by. Электронный каталог национальной библиотеки Беларуси (9 лістапада 1980). Праверана 7 кастрычніка 2025.
  24. ↑ Скумин В.А.. Психотерапия и психопрофилактика в системе реабилитации больных с протезами клапанов сердца. Автореф. дисс. на соискание уч. ст. кандидата медицинских наук (руск.). Министерство здравоохранения СССР. Украинский институт усовершенствования врачей (1980). Праверана 2 кастрычніка 2025.
  25. ↑ Skumin Victor Andreyevitch. Boundary psychic disfunctions in infants and teenagers suffering from chronic disorders in digestive system (clinical picture, systematism, treatment, psychic prophylaxis) (англ.)(недаступная спасылка). Open Gray (9 лістапада 1989). Архівавана з першакрыніцы 4 лістапада 2018. Праверана 7 кастрычніка 2025.
  26. ↑ Скумин В.А.. Пограничные психические расстройство у детей и подростков с хроническими болезнями пищеварительной системы (клиника, систематика, лечение, психопрофилактика) (руск.). Министерство здравоохранения СССР. Всесоюзный ордена Трудового Красного Знамени научно-исследовательский институт общей и судебной психиатрии им. В.П.Сербского (1989). Праверана 2 кастрычніка 2025.
  27. ↑ Мойсеюк В.П.. СУЧАСНІ ПІДХОДИ ДО ВИВЧЕННЯ ФЕНОМЕНУ КУЛЬТУРИ ЗДОРОВ'Я (укр.)(недаступная спасылка). ХІV Міжнародна наукова інтернет-конференція СУЧАСНИЙ СОЦІОКУЛЬТУРНИЙ ПРОСТІР 2017. Архівавана з першакрыніцы 24 верасня 2017. Праверана 3 кастрычніка 2015.
  28. ↑ Верхорубова О.В., Лобанова Н.А.. Многообразие определений феномена "культура здоровья" как показатель его многогранности в педагогическом образовании 161–165. Вестник Томского государственного педагогического университета (2012, N.5). Праверана 3 кастрычніка 2025.
  29. ↑ Н. М. Грибок.СУТНІСНА ХАРАКТЕРИСТИКА КУЛЬТУРИ ЗДОРОВ’Я СТУДЕНТІВ СПЕЦІАЛЬНОЇ МЕДИЧНОЇ ГРУПИ (укр.). cyberleninka.ru. Архівавана з першакрыніцы 4 березня 2016. Праверана 26 кастрычніка 2025.
  30. ↑ Сборная России по медицине (руск.)(недаступная спасылка). Medportal.ru. Архівавана з першакрыніцы 18 жніўня 2019. Праверана 20 кастрычніка 2025.
  31. ↑ Сборная России по медицине (руск.). Энциклопедия Руниверсалис. Праверана 20 кастрычніка 2025.
  32. ↑ Mariëlle Wijermars (11 July 2018). Memory Politics in Contemporary Russia: Television, Cinema and the State (PDF). helda.helsinki.fi. p. 117. ISBN 978-1-138-54319-5. Архівавана (PDF) з арыгінала 4 September 2021. Праверана 2025-10-27.
  33. ↑ Victor Skumin facts for kids (англ.). Kiddle encyclopedia (1 лістапада 2025). Праверана 6 лістапада 2025.
  34. ↑ Victor Skumin para niños (ісп.). Enciclopedia para niños (17 кастрычніка 2025). Праверана 6 лістапада 2025.
  35. ↑ Phù Dao and Lý Duy Chân. Thí nghiệm khoa học chứng minh: Ý niệm của con người ảnh hưởng đến thực vật (в’етн.). The Epoch Times (3 сакавіка 2022). Архівавана з першакрыніцы 8 студзеня 2025. Праверана 20 кастрычніка 2025.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
commons: Віктар Андрэевіч Скумін на Вікісховішчы
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Віктар_Андрэевіч_Скумін&oldid=5054821"