Гаар Мікаэлаўна Гаспаран

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Гаар Гаспаран
арм.: Գոհար Գասպարյան
Поўнае імя Гаар Мікаэлаўна Гаспаран
Дата нараджэння 14 снежня 1924(1924-12-14)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 16 мая 2007(2007-05-16)[3] (82 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Муж Tigran Levonyan[d]
Месца працы
Музычная дзейнасць
Прафесіі
Пеўчы голас каларатурнае сапрана[d][1] і сапрана
Інструменты вакал[d]
Жанры опера
Калектывы АрмАТОБ імя А. А. Спендыярава
Супрацоўніцтва ЕрДК імя Камітаса
Выхаванцы Ellada Chakhoyan[d]
Прэміі
Сталінская прэмія 3-й ступені Сталінская прэмія
Узнагароды
Герой Сацыялістычнай Працы  — 1984
Ордэн Святога Месропа Маштоца
Ордэн Святога Месропа Маштоца
Ордэн Леніна  — 1984 Ордэн Дружбы народаў
Народны артыст СССР— 1956 Народны артыст Армянскай ССР — 1953 Сталінская прэмія — 1951 Дзяржаўная прэмія Армянскай ССР — 1964
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гаар Мікаэлаўна Гаспаран (арм.: Գոհար Միքայելի Գասպարյան, народжаная Хачатран, арм.: Խաչատրյան, 14 снежня 1924, Каір, Каралеўства Егіпет — 16 мая 2007, Ерэван, Арменія) — савецкая армянская оперная спявачка (лірыка-каларатурнае сапрана), педагог. Народная артыстка СССР (1956). Герой Сацыялістычнай Працы (1984). Лаўрэат Сталінскай прэміі трэцяй ступені (1951).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Гаар Гаспаран нарадзілася 14 снежня 1924 года[5] (паводле іншых крыніц — 12 лютага 1922 года[6]) ў Каіры (паводле іншых крыніц у мястэчку Ібрагім-Шаркіяй[7] (Егіпет).

Вучылася ў Каіры ў коледжы Галусцянаў, у якім выкладалі і музыку. Спявала ў армянскай царкве Грэгара Лусаворыча (Рыгора Асветніка). Музычную адукацыю атрымала пад кіраўніцтвам прафесараў з Італіі Эліз Фельдман і Вінчэнца Кара.

У 19401948 годах была салісткай Егіпецкага дзяржаўнага радыё[5], паспяхова выступала з сольнымі канцэртамі.

У 1948 годзе пераехала ў СССР, Армянскую ССР[5].

З 1949 года — салістка Армянскага тэатра оперы і балета ім. А. А. Спендыярава, дзе праспявала загалоўныя партыі ў дваццаці трох операх.

У канцэртных праграмах яе рэпертуар утрымваў каля пяцісот твораў французскіх, нямецкіх і італьянскіх кампазітараў (Ё. С. Бах, Г. Ф. Гендэль, В. А. Моцарт, Ё. Штраус, Э. Грыг, Р. М. Гліэр, С. В. Рахманінаў, П. І. Чайкоўскі, Камітас, італьянскія майстры рэлігійнай музыкі і іншыя).

Гастралявала ў многіх гарадах СССР і за мяжой (Польшча, Венгрыя, Румынія, Англія, Францыя, Японія, ЗША, Канада, Бразілія, Мексіка, Турцыя).

З 1964 года выкладала ў Ерэванскай кансерваторыі ім. Камітаса (прафесар з 1973). Падрыхтавала цэлую пляяду выдатных спевакоў і спявачак. Вучнем быў і яе муж Тыгран Леванян.

Дэпутат Вярхоўнага Савета СССР 7—8 скліканняў (19661974). Дэпутат Вярхоўнага Савета Армянскай ССР 5 склікання.

Гаар Мікаэлаўна Гаспаран сканала 16 мая 2007 года ў Ерэване. Пахавана ў пантэоне парка імя Камітаса[8].

Зноскі

  1. а б в г д Армянская савецкая энцыклапедыя / пад рэд. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. а б Ով ով է. հայեր / пад рэд. Հ. ԱյվազյանԵրևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005.
  3. http://armenianow.com/?action=viewArticle&AID=2201&CID=2243&IID=1133&lng=eng Праверана 12 сакавіка 2016.
  4. Гаспарян Гоар Микаэловна // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  5. а б в Большая советская энциклопедия. Гл. ред. Б. А. Введенский, 2-е изд. Т. 51 (доп.). А — Я. 1958. 460 стр., илл.; 21 л. илл. и карт.
  6. Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссёр
  7. Она была волшебницей…)
  8. Гоар Гаспарян будет похоронена в пантеоне имени Комитаса

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Гаар Мікаэлаўна Гаспаран на сайце «Героі краіны»