Галоўная старонка
Вітаем у Вікіпедыі,
свабоднай энцыклапедыі,
правіць якую можа кожны і кожная.
5 лістапада 2025 года
256 973 артыкулы на беларускай мове
Парталы
Артыкул дня

Хвароба Альцгеймера, або Сенільная дэменцыя альцгеймераўскага тыпу — найбольш распаўсюджаная форма дэменцыі, нейрадэгенератыўнае захворванне, упершыню было апісана ў 1906 годзе нямецкім псіхіятрам Алоісам Альцгеймерам. Як правіла, выяўляецца ў людзей старэйшых за 65 гадоў, але існуе і ранняя хвароба Альцгеймера — рэдкая форма захворвання. Агульнасусветная захворвальнасць на 2006 год ацэньвалася ў 26,6 млн чалавек, да 2050 года колькасць хворых можа вырасці ў чатыры разы.
Найчасцей на ранніх стадыях назіраецца разлад кароткачасовай памяці. З развіццём хваробы адбываецца страта доўгачасовай памяці. Паступовая страта функцый арганізма вядзе да смерці. Індывідуальны прагноз ускладнены праз варыяцыі ў тэрміне цячэння хваробы (далей…).
Ці ведаеце вы, што…
- Алелі могуць распаўсюджвацца аўтастопам.
- Від павукоў-вегетарыянцаў быў названы ў гонар пісьменніка і выдуманай пантэры.
- Сярод фігур манумента «Тысячагоддзе Расіі» ёсць чацвёра вялікіх князёў літоўскіх.
- Ля вытокаў сацыяльнай і карэкцыйнай псіхалогіі ў Бразіліі стаяла ўраджэнка Гродна.
- У выніку найбуйнейшага акту экалагічнай вайны ў гісторыі загінула прынамсі пяцьсот тысяч чалавек.
- Асновай кейнсіянства з'яўляецца ідэя, што рынкі не заўсёды здольныя самастойна забяспечыць поўную занятасць і стабільны эканамічны рост.
- У Паўднёвай Карэі арганізавалі кампанію па зборы золата дзеля пераадолення фінансавага крызісу.
Выява дня
Актуальныя падзеі
- Міжзоркавая камета 3I/ATLAS прайшла перыгелій сваёй арбіты. (29 кастрычніка)
- Усходні Тымор далучыўся да АСЕАН. (26 кастрычніка)
- Прэм’ер-міністрам Японіі выбрана Санаэ Такаіці, яна стала першай у гісторыі жанчынай на чале японскага ўрада. (21 кастрычніка)
Дзень у гісторыі
- 1097: У Аповесці мінулых гадоў упершыню згадваецца Пінск.
- 1494: Іван III закрывае Нямецкі двор, буйны цэнтр ганзейскага гандлю ў Ноўгарадзе.
- 1526: Ян Запальяі абраны венгерскім каралём.
- 1924: Апошні кітайскі імператар Пу І пазбаўлены тытулаў і асаблівых правоў і выгнаны з палаца ў Пекіне.
- 1939: Створаны Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
- 1951: Пачаў працу Мінскі гарадскі ўнівермаг.
- 1958: Выпуск першых аўтамабіляў Беларускім аўтамабільным заводам у г. Жодзіна.
- 1994: Апублікаваны ліст былога прэзідэнта ЗША Рональда Рэйгана, дзе ён паведаміў, што церпіць на хваробу Альцгеймера.
- 2007: Выйшла першая дыстрыбуцыя аперацыйнай сістэмы Android.
- 2020: Прэзідэнт Косава Хашым Тачы сышоў у адстаўку на фоне абвінавачанняў у ваенных злачынствах і быў узяты судом пад варту.
Вікістужка
- 28 ліпеня 2025 — У Беларускай Вікіпедыі створаны 255 000-ы артыкул.
- 20 чэрвеня 2025 — У Беларускай Вікіпедыі зроблена 5 000 000 правак.