Галоўная старонка

Вітаем у Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны. праект у альтэрнатыўнай літаратурнай норме беларускай мовы («тарашкевіца») знаходзіцца тут

20:42 UTC — панядзелак, 2 сакавіка 2015 У беларускім раздзеле — 81 032 артыкулы

Зборы асноўных правіл Вікіпедыі • Як пісаць артыкулы • Першыя крокі • Як шукаць інфармацыю • Пачаць новы артыкул

Выдатны артыкул Уста́ва аб кірава́нні, ці Канстыту́цыя 3 ма́я (польск.: Ustawa rządowa, Konstytucja 3 maja) — асноўны закон Рэчы Паспалітай, прыняты Чатырохгадовым соймам 3 мая 1791 г. у Варшаве, які змяняў форму праўлення Рэчы Паспалітай з абмежаванай манархіі (т.зв. «змешанай манархіі» — monarchia mixta) на канстытуцыйную манархію. Канстытуцыя рэгулюе перш за ўсе сферу палітычных адносін і вызначае падзел галін улады (заканадаўчай, выканаўчай і судовай), а самы вялікі і дэталёва прапісаны артыкул Канстытуцыі прысвечаны каралю (вялікаму князю) як кіраўніку выканаўчай улады. У Канстытуцыі дэталёва прапісана і вызначана важная роля караля (вялікага князя) у грамадстве і сістэме ўлады. Уводзілася спадчыннасць трона замест ранейшай выбарнасці манарха соймам. Была першым у Еўропе і другім у свеце (пасля Канстытуцыі ЗША) кадыфікаваным асноўным законам, зафіксаваным пісьмова і падзяляўшым тры галіны ўлады (на сучасны ўзор). Канстытуцыя адлюстроўвае адносіны раннекапіталістычнага грамадства. (далей…) Іншыя выдатныя артыкулы · Кандыдаты Добры артыкул Фла́вій Вале́рый Канста́нцый (лац.: Flavius Valerius Constantius), больш вядомы ў рымскай гістарыяграфіі як Канстанцый I Хлор — рымскі імператар як Цэзар у 293—305 гадах, як Аўгуст у 305—306 гадах. Бацька Канстанціна Вялікага і заснавальнік дынастыі Канстанцінаў. Мянушку Хлор (грэч.: χλωρός, што азначае «бледны») атрымаў пазней ад візантыйскіх гісторыкаў. Паходзіў з прыдунайскіх правінцый. У 293 годзе Дыяклетыян абвясціў Канстанцыя цэзарам. На гэтай пасадзе ён праводзіў кампаніі супраць узурпатара Алекта ў Брытаніі, на Рэйне супраць алеманаў і франкаў. Стаўшы аўгустам у 305 годзе, Канстанцый пачаў паспяховую карную кампанію супраць піктаў і скотаў. Аднак у наступным годзе ён сканаў у Эбаракуме. Яго смерць выклікала пачатак крызісу тэтрархіі. (далей…) Іншыя добрыя артыкулы · Кандыдаты Выдатныя спісы Гарады Беларусі Іншыя выдатныя спісы · Кандыдаты Вікітыдзень Запрашаем паўдзельнічаць у месячніку па дапрацоўцы Істотных артыкулаў. праект • кандыдаты • архіў • абнавіць • правіць Вікістужка 1 лютага 2015 — У Беларускай Вікіпедыі зроблена 2.000.000 праўка. 28 студзеня 2015 — Напісаны 80-тысячны артыкул. 15 студзеня 2015 — Падведзены вынікі конкурсу «Артыкулы года-2014». 1 верасня 2014 — За жнівень 2014 года наведвальнасць Беларускай Вікіпедыі склала рэкордныя 8 млн праглядаў. Архіў Выява дня Мураш Camponotus herculeanus		Ці ведаеце вы, што… У паходах за кукалкамі будучых «рабоў» удзельнічае да дзвюх тысяч мурашак-амазонак. Пячора на паўднёвым захадзе Францыі дала назву людзям эпохі верхняга палеаліту. У вёсцы Юравічы (Калінкавіцкі раён) захаваўся сакральны комплекс, узведзены езуітамі. Прататыпам для першых «хрушчовак» сталі блокавыя будынкі(ням.) бел. ў Берліне і Дрэздэне, якія будаваліся з 1920-x гадоў. Першая чарга тралейбуснай лініі ў Мінску была запушчана ў эксплуатацыю 19 верасня 1952 г., яна звязвала чыгуначны вакзал з Круглай плошчай. Другі па вышыні будынак у свеце знаходзіцца ў сталіцы Японіі. Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Дзень у гісторыі 2 сакавіка — шэсцьдзесят першы (шэсцьдзесят другі ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары. Падзеі 1606: Адкрыт востраў Суэйнс 1807: Забарона Кангрэсам ЗША ўвозу нявольнікаў. 1836: Абвяшчэнне незалежнасці Тэхаса ад Мексікі. 1855: Аляксандр II становіцца імператарам Расіі. 1939: Пачатак пантыфікату папы рымскага Пія XII. 1982: Пачалася вайна паміж Вялікабрытаніяй і Аргенцінай з-за Фалклендскіх астравоў. 1992: Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Польшчай. 1994: Вярхоўны Савет Беларусі пpагаласаваў за пpэзідэнцкyю фоpмy кipавання. Нарадзіліся 1459: Адрыян VI, папа рымскі (пам. 14.9.1523) 1562: Крыштаф Дарагастайскі, дзяржаўны дзеяч ВКЛ, доктар медыцыны (пам. 3.8.1615) 1824: Бедржых Сметана, чэшскі кампазітар, піяніст і дырыжор (пам. 12.5.1884) 1859: Шолам-Алейхем, яўрэйскi пiсьменнiк (пам. 13.5.1916) 1896: Станіслаў Глякоўскі, каталіцкі святар, беларускі рэлігійна-грамадскі дзеяч, выдавец (пам. 1941) 1926: Валеры Жыскар д'Эстэн, прэзідэнт Францыі 1931: Міхаіл Гарбачоў, прэзідэнт СССР 1931: Леніна Міронава, беларускі архітэктар, педагог, мастацтвазнаўца 1973: Дзеян Бодзірага, сербскі баскетбаліст Гл. таксама Нарадзіліся 2 сакавіка Памерлі 1603: Канстанцін Астрожскі, вялікі гетман літоўскі 1840: Генрых Вільгельм Матэўс Ольберс, нямецкі астраном 1855: Мікалай I, расійскі імператар 1895: Берта Марызо, французская мастачка 2009: Жуан Бернарду Віейра, прэзідэнт Гвінеі-Бісау 2014: Рыгор Барадулін, беларускі паэт, эсэіст, перакладчык Святкуюць Лівійская Арабская Джамахірыя, — Дзень абвяшчэння Джамахірыі (1977 год). М'янма, — Дзень сялян. ЗША, Тэхас, — Дзень незалежнасці. Эфіопія, — Дзень перамогі ў бітве пры Адуа (1896 год).
Тэмы   Прырода Зямля • Сонечная сістэма   Грамадства Народы • Мовы • Краіны • Палітыка   Беларусы Краіна • Гісторыя • Мова • Культура • Постаці   Гісторыя Асобы • Падзеі • Гістарычныя вобласці   Рэлігія Іўдаізм • Хрысціянства • Іслам • Будызм • Секты   Культура Архітэктура • Музыка • Літаратура • Выяўленчае мастацтва • Спорт   Навука Астраномія • Біялогія • Геалогія • Матэматыка • Мовазнаўства • Фізіка • Хімія   Тэхніка Авіяцыя • Зброя • Інфарматыка • Космас • Флот • Электроніка Іншыя Вікіпраекты Вікіслоўнік Слоўнікі і тэзаўрус ВікіКнігі Падручнікі і дапаможнікі ВікіЦытатнік Зборнік цытат Вікікрыніцы Крыніцавыя дакументы ВікіВіды Слоўнік біялагічных відаў ВікіНавіны Свабодныя навіны ВікіСховішча Мультымедыйныя файлы МетаВікі Каардынацыя Вікіпраектаў