Галоўная старонка

Вітаем у Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны. праект у альтэрнатыўнай літаратурнай норме беларускай мовы («тарашкевіца») знаходзіцца тут

17:55 UTC — субота, 1 кастрычніка 2016 У беларускім раздзеле — 121 304 артыкулы

Зборы асноўных правіл Вікіпедыі • Як пісаць артыкулы • Першыя крокі • Як шукаць інфармацыю • Пачаць новы артыкул

Выдатны артыкул Каспа́р Ха́ўзер (раней таксама Каспа́р Га́ўзер, ням.: Kaspar Hauser / Casparus Hauser), празваны «Дзіця Еўропы» (як мяркуецца, 30 красавіка 1812 — 17 снежня 1833) — вядомы сваім таямнічым лёсам знайдыш, адна з загадак XIX стагоддзя. Юнак, які практычна не ўмеў хадзіць і гаварыць, быў знойдзены ў Нюрнбергу, у Пяцідзясятніцу 1828 года, быў забіты невядомым праз пяць гадоў. Нягледзячы на ўсе намаганні і велізарную ўзнагароду, прызначаную баварскім каралём, ні сапраўднае імя, ні паходжанне Каспара, ні прычыну яго забойства, ні асобу забойцы ўстанавіць так і не ўдалося. Паводле расказаў самога Каспара, Замак Бойген(ням.) бел., што непадалёк ад Базеля, і гучанне венгерскай і нямецкай моў выклікалі ў яго смутныя ўспаміны дзяцінства, пры тым што ва ўзросце 3 ці 4 гадоў юны Каспар быў заключаны невядомым у падземную камеру, дзе ў поўнай адзіноце жыў да шаснаццаці гадоў, пакуль не быў знойдзены і дастаўлены ў Нюрнберг. У народзе ўпарта хадзілі чуткі, што Каспар — наследны прынц Бадэнскага трона, выкрадзены з калыскі (афіцыйна «памерлы»), чый трон заняў узурпатар. Канчатковага адказу на пытанне, кім быў на самай справе Каспар Хаўзер, няма да цяперашняга часу. (далей…) Іншыя выдатныя артыкулы · Кандыдаты Добры артыкул Карале́ўскія батані́чныя сады́ К'ю (англ.: Royal Botanic Gardens, Kew), або Сады К'ю (англ.: Kew Gardens) — комплекс батанічных садоў і аранжарэй плошчай 132 гектары ў паўднёва-заходняй частцы Лондана паміж Рычмандам і К'ю been, гістарычны паркавы ландшафт XVIII—XX стагоддзяў. Сады створаны ў 1759 годзе, у 2009 годзе адзначалася 250-годдзе іх заснавання. Дырэктарам садоў у 2012 годзе стаў Рычард Дэверэл been, які змяніў на пасадзе Стывена Хопера been. «Каралеўскія батанічныя сады К'ю» — таксама афіцыйная назва арганізацыі, якая кіруе садамі ў К'ю і садамі ў Сусексе, Уэйкхерст Плэйс been. (далей…) Іншыя добрыя артыкулы · Кандыдаты Выдатныя спісы Спіс Папаў Рымскіх і антыпапаў Іншыя выдатныя спісы · Кандыдаты Вікітыдзень Запрашаем паўдзельнічаць у тыдні Сусветная спадчына. праект • кандыдаты • архіў • абнавіць • правіць Вікістужка сакавік—май 2016 — Актыўны ўдзел у міжнародным конкурсе Віківясна-2016. сакавік 2016 — За месяц налічана 77 актыўных удзельнікаў, што зрабілі больш чым па 5 правак. 9 сакавіка 2016 — Кто делает белорусскую Википедию — zn.sb.by. 10 лютага 2016 — Інтэрв'ю з беларускімі вікіпедыстамі — svaboda.org. Архіў Выява дня Матыль Pieris brassicae.		Актуальныя падзеі Кубак свету па хакеі Еўрапейскае касмічнае агенцтва правяло кіраванае сутыкненне касмічнага апарата «Разета» з каметай Чурумава — Герасіменка.(30 верасня) Памёр былы Прэзідэнт Ізраіля Шымон Перэс, выхадзец з Беларусі (на фота). (28 верасня) У Кітаі запрацаваў найбуйнейшы ў свеце радыётэлескоп FAST. (25 верасня) Завяршылася 68-я цырымонія ўручэння ўзнагарод прэміі «Эмі»; лепшым камедыйным серыялам названы «Віцэ-прэзідэнт», лепшым драматычным — «Гульня тронаў». (18 верасня) Памёр беларускі навуковец і грамадскі дзеяч Юрый Хадыка. (11 верасня) Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Ці ведаеце вы, што… Меркаванне, што на Беларусі жывуць звычайныя вожыкі, аспрэчваецца апошнімі навуковымі дадзенымі. Італьянская оперная спявачка выступала ў Слоніме, Гродне і Магілёве, акруціла рускага князя(руск.) бел. і была выслана з Расіі. Пасля закрыцця на Лідчыне царскімі ўладамі кляштара дамініканцаў заняпала і знікла прылеглае паселішча. Загадка знікнення нацысцкага злачынца 50 гадоў была прадметам для спрэчак. Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Дзень у гісторыі 1 кастрычніка — дзвесце семдзесят чацвёрты (дзвесце семдзесят пяты ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары. Падзеі 1386: Заснаваны Гейдэльбергскі ўніверсітэт, старэйшы на тэрыторыі Германіі. 1653: Земскі сабор у Маскве ўхваліў вайну з Рэччу Паспалітай ў падтрымку казацкага гетмана Багдана Хмяльніцкага з мэтай авалодаць усходнімі землямі Рэчы Паспалітай. 1817: У Віленскім універсітэце заснавана тайнае студэнцкае патрыятычнае таварыства філаматаў. 1831: Расійскі імператар выдаў указ пра перавод шляхты, не зацверджанай Дэпартаментам герольдыі, з дваранскага саслоўя ў аднадворцаў або гараджан. 1869: У Вене выйшлі першыя паштоўкі. 1921: Адкрылася Беларуская драматычная студыя. 1936: Франсіска Франка прызначаны хунтай кіраўніком ураду Іспаніі. 1946: Завяршыўся Нюрнбергскі працэс. 1949: Абвешчана Кітайская Народная Рэспубліка. 1950: Прынята асобная канстытуцыя Заходняга Берліна. 1969: Адкрыты Пекінскі метрапалітэн. 1978: Абвешчана незалежнасць Тувалу. Гл. таксама Падзеі 1 кастрычніка Нарадзіліся 1207: Генрых III, кароль Англіі 1612: Ян Антоні Храпавіцкі, дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага (пам. 3.11.1685) 1754: Павел I, расійскі імператар 1865: Поль Дзюка, французскі кампазітар 1888: Лукаш Дзекуць-Малей, пратэстанцкі прапаведнік, рэлігійны дзеяч, перакладчык, выдавец (пам. 20.1.1955) 1888: Язэп Драздовіч, беларускі мастак, скульптар, этнограф (пам. 15.8.1954) 1912: Леў Гумілёў, расійскі гісторык-этнолаг, географ, філосаф, заснавальнік пасіянарнай тэорыі этнагенезу, паэт, перакладчык (пам. 15.6.1992) 1924: Джэймс Эрл Картэр, 39-ы прэзідэнт ЗША 1937: Андрэй Мдзівані, беларускі кампазітар 1952: Анатоль Байдачны, расійскі і беларускі футбаліст, футбольны трэнер, трэнер зборнай Беларусі па футболу (2003-05) 1956: Андрус Ансіп, 10-ы прэм'ер-міністр Эстоніі Гл. таксама Нарадзіліся 1 кастрычніка Памерлі 959: Эдвіг, кароль Англіі 1404: Баніфацый IX, Папа Рымскі 1992: Мікалай Бірыла, беларускі мовазнавец (нар. 10.9.1923) 2009: Альгерд Невяроўскі, беларускі журналіст (нар. 19.8.1969) 2013: Том Клэнсі, амерыканскі пісьменнік (нар. 12.4.1947) 2013: Норберт Рандаў, нямецкі славіст Святкуюць ААН: Міжнародны дзень пажылых людзей ЮНЕСКА: Міжнародны дзень музыкі Гватэмала: Дзень дзяцей Камерун: Дзень аб'яднання Кіпр: Дзень незалежнасці Кітай: Нацыянальны дзень Нігерыя: Дзень незалежнасці Палау: Дзень незалежнасці Сінгапур: Дзень дзяцей Тувалу: Дзень незалежнасці Узбекістан: Дзень настаўніка
Тэмы   Прырода Зямля • Сонечная сістэма   Грамадства Народы • Мовы • Краіны • Палітыка   Беларусы Краіна • Гісторыя • Мова • Культура • Постаці   Гісторыя Асобы • Падзеі • Гістарычныя вобласці   Рэлігія Іўдаізм • Хрысціянства • Іслам • Будызм • Секты   Культура Архітэктура • Музыка • Літаратура • Выяўленчае мастацтва • Спорт   Навука Астраномія • Біялогія • Геалогія • Матэматыка • Мовазнаўства • Фізіка • Хімія   Тэхніка Авіяцыя • Зброя • Інфарматыка • Космас • Флот • Электроніка Іншыя Вікіпраекты Вікіслоўнік Слоўнікі і тэзаўрус ВікіКнігі Падручнікі і дапаможнікі ВікіЦытатнік Зборнік цытат Вікікрыніцы Крыніцавыя дакументы ВікіВіды Слоўнік біялагічных відаў ВікіНавіны Свабодныя навіны ВікіСховішча Мультымедыйныя файлы МетаВікі Каардынацыя Вікіпраектаў