Галоўная старонка

Вітаем у Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны. праект у альтэрнатыўнай літаратурнай норме беларускай мовы («тарашкевіца») знаходзіцца тут

06:59 UTC — чацвер, 29 верасня 2016 У беларускім раздзеле — 121 247 артыкулаў

Зборы асноўных правіл Вікіпедыі • Як пісаць артыкулы • Першыя крокі • Як шукаць інфармацыю • Пачаць новы артыкул

Выдатны артыкул Каспа́р Ха́ўзер (раней таксама Каспа́р Га́ўзер, ням.: Kaspar Hauser / Casparus Hauser), празваны «Дзіця Еўропы» (як мяркуецца, 30 красавіка 1812 — 17 снежня 1833) — вядомы сваім таямнічым лёсам знайдыш, адна з загадак XIX стагоддзя. Юнак, які практычна не ўмеў хадзіць і гаварыць, быў знойдзены ў Нюрнбергу, у Пяцідзясятніцу 1828 года, быў забіты невядомым праз пяць гадоў. Нягледзячы на ўсе намаганні і велізарную ўзнагароду, прызначаную баварскім каралём, ні сапраўднае імя, ні паходжанне Каспара, ні прычыну яго забойства, ні асобу забойцы ўстанавіць так і не ўдалося. Паводле расказаў самога Каспара, Замак Бойген(ням.) бел., што непадалёк ад Базеля, і гучанне венгерскай і нямецкай моў выклікалі ў яго смутныя ўспаміны дзяцінства, пры тым што ва ўзросце 3 ці 4 гадоў юны Каспар быў заключаны невядомым у падземную камеру, дзе ў поўнай адзіноце жыў да шаснаццаці гадоў, пакуль не быў знойдзены і дастаўлены ў Нюрнберг. У народзе ўпарта хадзілі чуткі, што Каспар — наследны прынц Бадэнскага трона, выкрадзены з калыскі (афіцыйна «памерлы»), чый трон заняў узурпатар. Канчатковага адказу на пытанне, кім быў на самай справе Каспар Хаўзер, няма да цяперашняга часу. (далей…) Іншыя выдатныя артыкулы · Кандыдаты Добры артыкул Карале́ўскія батані́чныя сады́ К'ю (англ.: Royal Botanic Gardens, Kew), або Сады К'ю (англ.: Kew Gardens) — комплекс батанічных садоў і аранжарэй плошчай 132 гектары ў паўднёва-заходняй частцы Лондана паміж Рычмандам і К'ю been, гістарычны паркавы ландшафт XVIII—XX стагоддзяў. Сады створаны ў 1759 годзе, у 2009 годзе адзначалася 250-годдзе іх заснавання. Дырэктарам садоў у 2012 годзе стаў Рычард Дэверэл been, які змяніў на пасадзе Стывена Хопера been. «Каралеўскія батанічныя сады К'ю» — таксама афіцыйная назва арганізацыі, якая кіруе садамі ў К'ю і садамі ў Сусексе, Уэйкхерст Плэйс been. (далей…) Іншыя добрыя артыкулы · Кандыдаты Выдатныя спісы Спіс Папаў Рымскіх і антыпапаў Іншыя выдатныя спісы · Кандыдаты Вікітыдзень Запрашаем паўдзельнічаць у тыдні Сусветная спадчына. праект • кандыдаты • архіў • абнавіць • правіць Вікістужка сакавік—май 2016 — Актыўны ўдзел у міжнародным конкурсе Віківясна-2016. сакавік 2016 — За месяц налічана 77 актыўных удзельнікаў, што зрабілі больш чым па 5 правак. 9 сакавіка 2016 — Кто делает белорусскую Википедию — zn.sb.by. 10 лютага 2016 — Інтэрв'ю з беларускімі вікіпедыстамі — svaboda.org. Архіў Выява дня Паравоз на чыгуначным масце ў Эрытрэі (2008).		Актуальныя падзеі Кубак свету па хакеі Памёр былы Прэзідэнт Ізраіля Шымон Перэс, выхадзец з Беларусі (на фота). (28 верасня) У Кітаі запрацаваў найбуйнейшы ў свеце радыётэлескоп FAST. (25 верасня) Завяршылася 68-я цырымонія ўручэння ўзнагарод прэміі «Эмі»; лепшым камедыйным серыялам названы «Віцэ-прэзідэнт», лепшым драматычным — «Гульня тронаў». (18 верасня) Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Ці ведаеце вы, што… Меркаванне, што на Беларусі жывуць звычайныя вожыкі, аспрэчваецца апошнімі навуковымі дадзенымі. Італьянская оперная спявачка выступала ў Слоніме, Гродне і Магілёве, акруціла рускага князя(руск.) бел. і была выслана з Расіі. Пасля закрыцця на Лідчыне царскімі ўладамі кляштара дамініканцаў заняпала і знікла прылеглае паселішча. Загадка знікнення нацысцкага злачынца 50 гадоў была прадметам для спрэчак. Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Дзень у гісторыі 29 верасня — дзвесце семдзесят другі (дзвесце семдзесят трэці ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары. Падзеі 1529: Зацверджаны Статут Вялікага Княства Літоўскага. 1621: Паводле Хоцінскага дагавору Рэч Паспалітая абавязалася перад Асманскай імперыяй стрымліваць запарожскіх казакаў ад нападаў на Крымскае ханства. 1772: Першы падзел Рэчы Паспалітай зацверджаны Сеймам. 1783: Заснаванне Расійскай Акадэміі навук. 1908: Дэкрэтам Папы Рымскага Пія X заснаваны афіцыйны бюлетэнь Святога Прастола Acta Apostolicae Sedis. 1938: Падпісаны Мюнхенскі дагавор, Італія, Вялікабрытанія і Францыя пагадзіліся з анексіяй Судэцкай вобласці Чэхаславакіі Германіяй. 1939: Знішчаны абраз Будслаўскай Маці Божай (адрэстаўраваны ў 1991). 1941: Масавы расстрэл нацыстамі мірных жыхароў ва ўрочышчы Бабін Яр (цяпер у межах Кіева). 1963: Савецкая атамная падводная лодка «К-181» усплыла на Паўночным полюсе. 1977: Выведзена на арбіту савецкая арбітальная станцыя «Салют-6». Нарадзіліся Энрыка Фермі 1511: Мігель Сервет, іспанскі мысляр і ўрач 1547: Мігель Сервантэс, іспанскі пісьменнік, раманіст, драматург і паэт 1703: Франсуа Бушэ, французскі мастак 1810: Элізабет Гаскел, англійская пісьменніца (пам. 12.11.1865) 1820: Іван Забелін, рускі гісторык, археолаг, калекцыянер, арганізатар музейнай справы 1823: Уладзіслаў Сыракомля, беларускі і польскі паэт (пам. 15.9.1862) 1843: Міхаіл Скобелеў рускі военачальнік 1880: Сяргей Сахараў, беларускі фалькларыст і педагог (пам. 22.4.1954) 1891: Аркадзь Смоліч, беларускі навуковец, палітычны і грамадскі дзеяч (пам. 17.6.1938) 1901: Энрыка Фермі, італьянскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы 1907: Міхаіл Натарэвіч, савецкі жывапісец і педагог родам з Беларусі, вучань Юдэля Пэна (пам. 23 лютага 1979) 1923: Арсень Лабовіч, беларускі тэатразнавец 1936: Сільвіа Берлусконі, італьянскі палітык, бізнесмен 1943: Лех Валенса, польскі палітычны дзеяч 1946: Іван Гайшун, беларускі матэматык 1958: Адам Глобус, беларускі пісьменнік 1959: Вітаўт Мартыненка, беларускі журналіст, пісьменнік, паэт Гл. таксама Нарадзіліся 29 верасня Памерлі Ілья Рэпін 855: Лотар I (нар. 795) 1913: Рудольф Дызель, нямецкі вынаходнік (нар. 18.3.1858) 1930: Ілья Рэпін, рускі мастак (нар. 24.7(5.8).1844) 1981: Біл Шэнклі, шатландскі футбольны трэнер (нар. 2.9.1913) 2010: Жорж Шарпак, французскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (нар. 1.8.1924) 2011: Таццяна Ліёзнава, савецкі кінарэжысёр (нар. 20.7.1924) Гл. таксама Памерлі 29 верасня Святкуюць Англія, Міхайлаў Дзень (на абед падаюць гусакоў, пачатак навучальных заняткаў у ВНУ). Бруней, Дзень Канстытуцыі.
Тэмы   Прырода Зямля • Сонечная сістэма   Грамадства Народы • Мовы • Краіны • Палітыка   Беларусы Краіна • Гісторыя • Мова • Культура • Постаці   Гісторыя Асобы • Падзеі • Гістарычныя вобласці   Рэлігія Іўдаізм • Хрысціянства • Іслам • Будызм • Секты   Культура Архітэктура • Музыка • Літаратура • Выяўленчае мастацтва • Спорт   Навука Астраномія • Біялогія • Геалогія • Матэматыка • Мовазнаўства • Фізіка • Хімія   Тэхніка Авіяцыя • Зброя • Інфарматыка • Космас • Флот • Электроніка Іншыя Вікіпраекты Вікіслоўнік Слоўнікі і тэзаўрус ВікіКнігі Падручнікі і дапаможнікі ВікіЦытатнік Зборнік цытат Вікікрыніцы Крыніцавыя дакументы ВікіВіды Слоўнік біялагічных відаў ВікіНавіны Свабодныя навіны ВікіСховішча Мультымедыйныя файлы МетаВікі Каардынацыя Вікіпраектаў