Галоўная старонка
Вітаем у Вікіпедыі,
свабоднай энцыклапедыі,
правіць якую можа кожны і кожная.
19 сакавіка 2025 года
252 101 артыкул на беларускай мове
Парталы
Артыкул дня

«Беларускі лемантар, або першая навука чытання» (у арыгінале: «Biełaruski lementar abo Pierszaja nawuka czytańnia», «Беларуски лемэнтар або Першая навука чытаньня») — першы буквар на беларускай мове, выдадзены ў 1906 годзе ў Санкт-Пецярбургу выдавецкай суполкай «Загляне сонца і ў наша аконца».
Сярод магчымых аўтараў буквара згадваюцца Казімір Кастравіцкі (Карусь Каганец), Цётка (Алаіза Пашкевіч), Вацлаў Іваноўскі. Узорам для яго з’яўляўся польскі лемантар Конрада Прушынскага. Падручнік быў выдадзены як лацінкай, так і кірыліцай. Тут упершыню выкарыстоўваецца беларуская лінгвістычная тэрміналогія (далей…).
Ці ведаеце вы, што…
- Засуха 2100-х гадоў да н.э. была адной з найбольш цяжкіх, па выкліканых ёю сацыяльных узрушэннях, кліматычных падзей галацэну.
- Тамборская мова з інданезійскага вострава Сумбава цалкам загінула падчас вывяржэння вулкана.
- Ацтэкі лячылі жываты і сэрцы рукамі д’ябла.
- Першы ў гісторыі начны паветраны таран здзейснены на самалёце І-15.
- Апошні прысуд па справе аб знішчэнні Хатыні вынесены ў 2024 годзе.
- У амерыканскім Карбандэйле можна было назіраць два поўных сонечных зацьменні з інтэрвалам у сем гадоў.
- Уінсарскі ўніверсітэт з’яўляецца самым паўднёвым у Канадзе.
Выява дня
Актуальныя падзеі
- Здарыўся пажар у начным клубе горада Качані (Паўночная Македонія), які прывёў да гібелі людзей. (16 сакавіка)
- Марк Карні змяніў Джасціна Трудо на пасадзе Прэм’ер-міністра Канады. (14 сакавіка)
- У Пакістане праведзена аперацыя па вызваленні пасажыраў цягніка, захопленых белуджыстанскімі сепаратыстамі. (12 сакавіка)
- Былы прэзідэнт Філіпін Радрыга Дутэртэ быў арыштаваны па ордары Міжнароднага крымінальнага суда. (11 сакавіка)
- Прэм’ер-міністрам Беларусі прызначаны Аляксандр Турчын. (10 сакавіка)
- У Сірыі на фоне палітычнай напружанасці і ўзброеных сутыкненняў учынены масавыя забойствы мірных жыхароў-алавітаў. (6-8 сакавіка)
Дзень у гісторыі
- 1227: Пачатак пантыфікату папы рымскага Рыгора IX.
- 1918: Рада БНР прыняла палажэнне аб вярхоўнай уладзе БНР. Абвяшчалася, што ніводзін закон не будзе мець сілы без зацвярджэння яго Радай.
- 1919: Адбылося першае пасяджэнне Цэнтральнай беларускай рады Гродзеншчыны.
- 1932: Адкрыты Харбар-Брыдж (Сідней) — адзін з самых вялікіх стальных арачных мастоў у свеце.
- 1946: Востраў Рэюньён атрымаў статус «заморскага дэпартамента» Францыі.
- 1982: Пачатак Фалклендскага канфлікту паміж Аргенцінай і Вялікабрытаніяй.
- 2003: Пачатак вайны ў Іраку (01:00 UTC).
- 2006: Прэзідэнцкія выбары ў Беларусі, уладу захаваў Аляксандр Лукашэнка.
Вікістужка
- 3 лютага 2025 — Беларуская Вікіпедыя абышла Эстонскую па колькасці артыкулаў і заняла 45-е месца.
- 18 студзеня 2025 — Створаны 250 000-ы артыкул, падрыхтаваны прэс-рэліз з гэтай нагоды.