Ганна Давія Бернучы

Ганна Давія Бернучы
італ.: Anna Davia (DAvia) Bernucci
Д. Р. Лявіцкі. «Актрыса Ганна Давія Бернучы»
Імя пры нараджэнні	Ганна Да Вія (італ.: Anna Da Via)
Дата нараджэння	16 кастрычніка 1743(1743-10-16)
Месца нараджэння	П'евэ-дзі-Кадорэ[d], правінцыя Белуна, Венета, Італія
Дата смерці	1811
Прафесія	оперная спявачка
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ганна Давія (д’Авія) Бернучы (італ.: Anna Davia (D'Avia) Bernucci, Anna Davia di (de) Bernucci; 1743, Неб’ю, Белуна — 1811) — італьянская оперная спявачка і актрыса, якая выступала і на рускай сцэне, сапрана.

Біяграфія

Паходжанне

Верагодна, Ганну Давія патрэбна ідэнтыфікаваць з Ганнай Да Вія, якая была дачкою Асвальда і Маддалены Да Вія з Неб’ю (італ.: Nebiu), нарадзілася 16 кастрычніка 1743 і была ахрышчана на наступны дзень у П'евэ-дзі-Кадорэ ў правінцыі Белуна. Феты, а за ім і Мозер прадставілі яе, як ураджэнку Белана. Аднак, прозвішча Давія не з’яўляецца ў Белана, а, верагодна, з’яўляецца мадыфікаванай з-за доўгага жыцця за мяжой формай прозвішча Да Вія.

Прафесійная дзейнасць

Невядома, якую музычную адукацыю атрымала Ганна. Першыя звесткі пра яе прафесійную дзейнасць ставяцца да працы на сцэне італьянскага тэатра ў Амстэрдаме ў 1761 годзе.

У 1776 годзе Ганна Давія дэ Бернучы выступала ў Варшаве. Там яна пазнаёмілася з гетманам Міхалам Казімірам Агінскім, які быў толькі на тры гады за яе старэйшы. Флірт паміж Ганнай і Міхалам скончыўся тым, што спявачка дала згоду выступаць на сцэне слонімскага тэатра і тры гады жыць у Слоніме. Паводле звестак Анджэя Цеханавецкага было нават падпісана пісьмовае пагадненне ад 1 сакавіка 1777 года, дзе вялася размова і пра месячны заробак у 25 дукатаў з харчаваннем. Спявачка прыехала ў Слонім і пачала працаваць у тэатры Агінскага, але па сёння невядомых абставінах пагадненне згубіла сілу і Ганна Давія летам 1777 года вярнулася ў Варшаву.

У 1777 годзе спявае ў Варшаве ў оперы «Мастак, закаханы ў сваю натуршчыцу» Эджыдзіа Дуні ў ролі Лаўрэты і ў оперы «Галантная Патрона» Д. Паізіела. Пра апошнюю вельмі ўдалую ролю згадвалі яшчэ ў 1785 годзе. Яна некаторы час жыла ў Варшаве, а потым рушыць ў Гродна, дзе знаёміцца са сваім равеснікам Антоніем Тызенгаўзам. Ён прапаноўвае ёй працу ў сваім гродзенскім тэатры і Ганна пагаджаецца. Пэўны час яна працуе ў Гродне, але потым яе прываблівае сталічная сцэна.

Паміж канцом 1779 і пачаткам 1780 была прынята на працу ў опера-буфа ў Пецярбургу і спявала ў оперы «La frascatana» Джавані Паізіела. Гэта стала пачаткам бліскучай кар’еры ў Расіі. Як адзначае Мозер, ужо ў 1789 яна стала часткай трупы імператарскага тэатра, што выконвала оперу «Ілжывы палюбоўнік» (італ.: La finta amante) Джавані Паізіела на сустрэчы імператрыцы Кацярыны II і імператара Іосіфа II у Магілёве.

М. А. Львоў. «Партрэт Ганны Давія Бернучы», 1790-я

Мары Элізабэт Луіза Віжэ-Леброн. «Партрэт Ганны Давія Бернучы», 1790-я

Прыкладна да 1781 года ставяцца згадкі пра блізкасць Ганны Давія з дэ Рыбасам — родным братам заснавальніка Адэсы В. М. дэ Рыбаса).

У 1782 яна паступіла на пецярбургскую прыдворную сцэну, з пенсiяй 2800 рублёў у год, дзе была «першай спявачкай оперы-буфа і другой спявачкай оперы-серыя». У гэты перыяд Ганна прымала ўдзел у многіх спектаклях Джавані Паізіела, у тым ліку стала першай выканаўцай ролі Разіны ў оперы «Севільскі цырульнік», прэм’ера якой адбылася 26 (15) верасня 1782 года ў Зімнім палацы Пецярбурга. Таксама яна спявала ў оперы «Лунны свет» і араторыі «Страсці Ісуса Хрыста» ў 1783 годзе.

1 лютага 1784 хадайнічала аб звальненні са службы па хваробе раней заканчэння тэрміну кантракта, аднак 1 красавіка 1785 з ёю быў заключаны новы кантракт на тры гады, з пенсiяй 3300 рублёў, бенефісам і 500 рублямі «ваяжных грошай». Магчыма, гэтаму павышэнюю садзейнічала «заступніцтва» князя А. А. Безбародкі, які быў палюбоўнікам спявачкі ў 1780-1790-я.

У студзені 1785 у Варшаве Ганна Давія выканала галоўную ролю ў оперы «Прыслужніца-спадарыня» Д. Паізіела, а потым, па вяртанні ў Пецярбург, спявала партыя Джаніны ў оперы «Уяўныя спадчыннікі» Джузэпэ Сарці.

Верагодна, у 1780-84 гадах Ганна Давія пазнаёмілася з Джаванні дэ Бернучы, які таксама быў спеваком оперы-буфа і стала яго жонкай. Але гэта не спыніла яе даволі насычанага падзеямі жыцця, з яго паспяховымі выступленнямі і адносінамі з палюбоўнікам, што неаднаразова адзначаецца ў сучасных ёй хроніках.

Высылка з Расіі

Статс-сакратар Кацярыны II А. М. Грыбоўскі пісаў, што Безбародка марнаваў на Давія вялікія грошы., даючы ёй «штомесяц на пражыццё па 8000 рублёў золатам і пры водпуску яе ў Італію падарыў ёй грашыма і дыяментамі 500 000 рублёў». Такая марнатраўнасць Безбародкі і заахвоціла Кацярыну II выслаць Давія за межы Расіі ў 24 гадзіны.

Пасля Санкт-Пецярбурга Ганна зноў прыехала ў Слонім і выступала на сцэне тэатра Агінскага. У спісах артыстаў капэлы Агінскага за 1785 год ёсць і яе прозвішча. Час ад’езду яе за мяжу невядомы, але яе далейшае жыццё звязана з Італіяй.

Кар’ера ў Італіі

Вярнуўшыся на радзіму ў 1787 годзе, Ганна адчувае цяжкасці з тым, каб упісацца ў тэатральныя рэаліі: у чэрвені яна спявае ў Сенігаліі, восенню — у Венецыі, у «Служанцы духа» Джузэпэ Гаццаніга і «Амерыканскім сіраце» Паскуале Анфосі. На карнавале 1787—1788 у Фларэнцыі яна адзначылася інтэрпрэтацыяй «Нітэці» (італ.: Nitteti) Паізіела.

У гэтыя гады муж заўсёды спявае побач з ёю, яны дадаюць да сваіх імёнаў тытул «віртуозы пакояў дабрадзейнай імператрыцы Усёй Русі» (італ.: virtuosi da camera dell'Imperatrice di tutte le Russie), якім будуць карыстацца на працягу ўсяго свайго далейшага жыцця. У 1788 сужэнцы патрапілі ў Фларэнтыйскі тэатр Неапаля і спявалі ў оперы «Мудрагелістая ўдава» П. Анфосі, напэўна, гэта быў апошні раз, калі яны выступалі ў адным спектаклі.

Жыццё ў Неапалі стала даволі паспяховым перыядам, пра якое з дапамогай Ф. Флорыма можна дастаткова падрабязна даведацца. 6 лістапада 1788 замяняючы Брыджыду Банці дэбютавала ў тэатры Сан-Карла ў оперы «Рынальда» П. Скокава.

У наступныя гады яна перайшла з Фларэнтыйскага тэатра ў Тэатра дель Фонда, дзе прымала ўдзел у розных пастаноўках. У 1790 годзе яна адзначылася ў Тэатра Нуова, дзе таксама спявае, аднак, ужо не ў рэпертуары оперы-буфа.

У маі яна сыграла ролю Куінта Фабіа ў оперы «Lucio Papirio» Гаэтана Марынеллі ў тэатры Сан-Карла — гэта работа стала першай у серыі мужчынскіх роляў, якія Ганне таксама добра ўдаваліся.

На працягу 1791 года яна спявала ў «Pirro» Паізіела ў Фларэнцыі. У 1793-94 гадах уваходзіла ў склад тэатральнай трупы Сан-Карла, пасля чаго спявала ў Тэатра дель Фонда. У студзені 1795 сыграла Арыстэю ў оперы «Алімпіяда» Д. Чымароза ў Модэне.

Узрост не пагоршыў ні вакальных, ні акцёрскіх якасцей Ганны Бернучы. У 1798 годзе падчас выступленняў у Палерма Джаванні Мелі пакінуў хвалебны водгук пра яе. У 1803 Ганна спявала ў Модэне ролю ў «Teseo a Stige» С. Назаліні.

Апошняя згадка пра яе распавядае, што яна жыве ў Неапалі ў 1810 годзе ў вялікай беднасці.

Звестак пра дату і месца смерці не захавалася.

Вакальныя якасці

Вакальныя якасці Ганны Давія адпавядалі высокаму артыстычнаму ўзроўню — гэта рэгулярна падкрэсліваецца ў водгуках да яе выступленняў — і яны, відавочна, мелі вырашальнае значэнне ў яе творчай кар’еры. Што тычыцца голасу, можна атрымаць нейкае ўяўленне пра іх з аналізу некаторых галоўных роляў Ганны Давія. Дыяпазон быў адносна невялікім, аднак ён павінен быў значную гібкасць (до³-ля⁴, з перавагай у дыяпазоне фа³-мі⁴) з артыкуляцыяй складоў нават у вельмі хуткіх рухах, што, верагодна, стала асновай яе поспеху ў камічным амплуа. Акрамя гэтага яе голас быў інтанацыйна афарбаваны і меў элегантнасць і пластычнасць.

У культуры

Медаль Ганна Давія Бернучы

У 1792 годзе ў гонар яе выступу ў Ліворна ў оперы Алесіа Праці «Помста Ніна» быў выбіты медаль.

Вядомы партрэты актрысы, зробленыя такімі мастакамі, як Дзмітрый Лявіцкі, Мікалай Львоў і Мары Віжэ-Леброн.

Літаратура

• Milano, Bibl. naz. Braidense, Uff. ricerca fondi mus., Pieve di Cadore, Arch. parr. di S. Maria, Reg. batt., a. 1743, 17 ottobre
• Indice de' spettacoli (Milano 1783), 1788—1789, p. 131
• Avvisi di Genova, 25 febbraio-10 nov. 1792
• F. Florimo, La scuola musicale di Napoli e i suoi conservatori, IV, Napoli 1881, pp. 79, 141, 143, 255, 257, 353, 355, 357
• V. Tardini, I teatri di Modena, III, Modena 1901, pp. 1270, 1378, fig. 55
• D. F. Scheurleer, Het Musikleven in Nederland, 's Gravenhage 1909, pp. 238 s.
• L. Bernacki, Teatr, dramata i muzyka za Stanislava Augusta, Lwów 1925, 1, pp. 133, 276
• A. Mooser, Annales de la musique et des musiciens en Russie au XVIIIme siècle, II, Genève 1951, pp. 258-61
• F. De Filippis-R. Arnese, Cronache del teatro S. Carlo, I, Napoli 1961, pp. 48 s.
• G. Meli, Opere, a cura di G. Santangelo, I, Milano 1965, p. 474
• A. Gandini, Cronistoria dei teatri di Modena dal 1539 al 1871, Bologna 1969, 1, p. 163; 11, p. 68
• Catalogo unico di libretti ital. a stampa fino al 1800, a cura di C. Sartori (ms.)
• F. J. Fétis, Biogr. univ. des musiciens, III, p. 257
• Encicl. dello Spett., IV,coll. 246 s.
• Gramschap van Apollo; verwekt door ’t schenden van zyn tempel (z.p. z.j. [1761]) [Rössing, 328 nr. 1; ex. met aant., Universiteitsbibliotheek Amsterdam (UvA), Bijzondere Collecties].
• Straf der libellisten, leugenaars en lasteraars, of Verdediging van […] de eer en ’t caracter van juffrouw Davia (Amsterdam 1761) [Rössing, 329 nr. 7].
• Lettre au sujet de la dispute, du sieur d’Amicis et la dlle. Davia (z.p. 1761) [Rössing, 330 nr. 10].
• Réponse au libelle infame, intitulé Lettre au sujet du Sieur d’Amicis & de la demoiselle Davia (Amsterdam 1761) [Rössing, 330 nr. 11].
• Gazetta universale nr. 45 (7-6-1777) 358 [bericht uit Polen].
• J. H. Rössing, ‘Een kabaal in den Amsterdamschen Schouwburg (31 maart 1761)’, Het Nederlandsch Tooneel 2 (1873) 323—330 [11 pamfletten beschreven op 328—330].
• C. N. Wybrands, Het Amsterdamsche tooneel van 1617—1772 (Utrecht 1873) 188—189 [noemt 14 pamfletten].
• D. F. Scheurleer, Het muziekleven in Nederland in de tweede helft der 18e eeuw (Den Haag 1909) 238—239.
• D. J. Balfoort, Het muziekleven in Nederland in de 17de en 18de eeuw (Den Haag 1981; 2de herz. dr.) 130.
• The Serenissima collection. History of Venice through medals, dl. III: XVIII century. Veilingcatalogus Arsantiqva, Londen 11-12-2003, p. 19.

Спасылкі

• DAVIA, Anna (італ.)
• Davia, Anna (1743-ca. 1810) (гал.)