Гепард (Acinonyx jubatus) — драпежная жывёла з сямейства каціных, з’яўляецца самай хуткай жывёлай на Зямлі, дасягае хуткасці 110 кіламетраў у гадзіну[1] за тры секунды, хутчэйшая за амаль усе гоначныя аўтамабілі[2]. Паводле іншых даных максімальная хуткасць гепардаў дасягае 93 км/г[3][4]. Насяляюць большую частку афрыканскага кантынента, асабліва шмат іх на поўдні ад Сахары.
Мае зграбнае цела, ногі доўгія, хвост доўгі. Мех грубы і невысокі, у круглыя чорныя кропачкі дыяметрам 2-3 см, жывот белы, без кропак, хвост упрыгожаны таксама плямкамі і канчаецца афарбоўкай у выглядзе чорных кругоў. Невялікая авальная галава з высока пастаўленымі вачыма.
Дарослы важыць ад 40 да 65 фунтаў. Даўжыня цела ад 115 да 135 см, а даўжыня хваста да 84 см. Самец трохі большы за самку, але, улічваючы, што існуюць вялікія адрозненні ў памерах жывёл, цяжка вызначыць, хто з’яўляецца мужчынам, хто жанчынай.
Гепарды жывуць у адкрытых і прасторных месцах, дзе ёсць шмат здабычы, гэта паўпустыні і саваны. У Намібіі гепарды жывуць на травяністых раўнінах, саванах з густой расліннасцю і ў горных мясцовасцях. Жывуць у Афрыцы, а даўней жылі нават у Індыі. Таксама былі выяўлены на паўночным захадзе Ірана, ацэнкавая колькасць каля 50 асобін. Існуе пяць падвідаў гепарда: чатыры жывуць у Афрыцы і адзін у Іране.
Гепарды знаходзяцца пад пагрозай знікнення як віда. З усіх іншых буйных каціных найцяжэй размнажаюцца ў няволі.
Самкі дасягаюць палавой сталасці маючы 24 месяцаў жыцця, а самцы ў 12 месяцаў. Спароўванне адбываецца на працягу года.
Самкі нараджаюць па 3 — 5 кацянят, цяжарнасць працягваецца ад 90 да 98 дзён. Кацянё пры нараджэнні важыць ад 150 да 300 грамаў. У адрозненне ад некаторых іншых катоў, гепарды-дзіцяняты нараджаюцца з пятністай афарбоўкай.
Смяротнасць застаецца высокай на працягу першага тыдня жыцця, да 90 % смярцей прыходзіцца на забойства львамі, гіенамі і нават арламі.
Гепарды могуць жыць больш за 20 гадоў, з узростам губляюць гнуткасць і хуткасць.
Зноскі
↑Найбольшая гепардава хуткасць, якую зафіксавалі, 105 км/г. Cheetah, Luke Hunter and Dave Hamman, (Struik Publishers, 2003), pp. 37-38
