Гердуцішкі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Вёска
Гердуцішкі
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 1773
Паштовыя індэксы
222313
Аўтамабільны код
5
Гердуцішкі на карце Беларусі ±
Гердуцішкі (Беларусь)
Гердуцішкі
Гердуцішкі (Мінская вобласць)
Гердуцішкі

Герду́цішкі[1] (трансліт.: Hierduciški, руск.: Гердутишки) — вёска ў Маладзечанскім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Гарадоцкага сельсавета.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Знаходзіцца за 28 км на паўднёвы ўсход ад горада Маладзечна, 50 км ад Мінска, на р. Бярэзіна (прыток Нёмана).

Назва[правіць | правіць зыходнік]

Назва Гердуцішкі адыменнага паходжання, ад балцка-літоўскага антрапоніма (колішняга імя) Gerdutis. У ім асновa Gerd- (яна таксама выкарыстоўвалася ў двухасноўных імёнах тыпу Gerd-vil’as, Gerd-vain’as) і антрапанімічны суфікс -ut-.

Паблізу Гердуцішак вёскі з адыменнымі назвамі балцка-літоўскага паходжання Гойжава, Кукелі, Вілуцавічы (апошнія дзве няісныя), ад антрапонімаў Gaižys, Kukelis, Vilutis (усе вядомыя як прозвішчы ў сучаснай літоўскай антрапаніміі).

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

У XVIII ст. вёска вядома як прыватная ўласнасць у Мінскім ваяводстве ВКЛ. У 1781 г. 53 жыхары, вёска належала пану К. Дзядзерку.

Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793) у Расійскай імперыі. У канцы XVIII ст. вёска ў Вілейскім павеце Мінскай губерні. У 1800 г. уласнасць памешчыка К. Шабоўскага. У 2-й пал. XIX ст. ў складзе Сарочынскага маёнтка. У 1857 г. 27 сялянскіх душ, у Гарадоцкай воласці Вілейскага павета Віленскай губерні, уласнасць памешчыка Багарэвіча. Непадалёку знаходзіўся засценак (6 сялянскіх душ), уласнасць памешчыцы Цеханоўскай.

З лютага да снежня 1918 г. вёска акупіравана войскамі Германіі. Са студзеня 1919 года ў БССР, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР. У час польска-савецкай вайны з ліпеня 1919 года да ліпеня 1920 года і з кастрычніка 1920 года занята польскімі войскамі.

З 1921 года вёска, маёнтак i засценак у складзе Польскай Рэспублікі, належалі да Віленскага ваяводства, Вілейскага павета (з 1927 года Маладзечанскага павета), гміны Гарадок[2][3]. Побач з маёнткам размяшчаўся вадзяны млын.

З 1939 года ў БССР, з 15 студзеня 1940 года ў Маладзечанскім раёне Вілейскай вобласці, з 12 кастрычніка 1940 года ў Гарадоцкім сельсавеце. З канца чэрвеня 1941 г. да пачатку ліпеня 1944 г. акупіраваны нацыстамі. З 20 верасня 1944 года ў Маладзечанскай, з 20 студзеня 1960 года ў Мінскай абласцях.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

  • 1800 год — 114 жыхароў, 15 двароў.
  • 1866 год — 71 жыхар, 9 двароў[4].
  • 1921 год — 143 жыхары, 26 двароў[5].
  • 1931 год — 184 жыхары, 31 двор[6].
  • 1969 год — 251 жыхар.
  • 2010 год — 62 жыхары, 33 гаспадаркі.

Зноскі

  1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
  2. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1938, wolumin — 1, s. 6.
  3. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf Архівавана 27 красавіка 2022.
  4. http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_II/560
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej — Tom VII — Część II — Ziemia Wileńska — Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923, s 80.
  6. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1938, wolumin — 1, s. 27

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]