Гнаявік веснавы

	Гнаявік веснавы
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Жывёлы
Падцарства:	Эўметазоі
Без рангу:	Двухбакова-сіметрычныя
Без рангу:	Першаснаротыя
Без рангу:	Ecdysozoa
Без рангу:	Panarthropoda
Тып:	Членістаногія
Падтып:	Трахейнадыхальныя
Надклас:	Шасціногія
Клас:	Насякомыя
Падклас:	Крылатыя насякомыя
Інфраклас:	Навакрылыя насякомыя
Надатрад:	Насякомыя з поўным метамарфозам
Атрад:	Жукі
Падатрад:	Разнаедныя
Інфраатрад:	Scarabaeiformia
Надсямейства:	Scarabaeoidea
Сямейства:	Сапраўдныя гнаевікі
Падсямейства:	Землякопы
Род:	Trypocopris
Від:	Гнаявік веснавы
Міжнародная навуковая назва
	Geotrupes vernalis Linnaeus, 1758
Сінонімы
	Geotrupes autumnalis Erichson, 1848 ; Geotrupes caucasicus Schneider & Leder, 1878 ; Geotrupes insularis O. Schneider, 1898 ; Geotrupes laevis Haworth, 1812 ; Geotrupes politus Mulsant, 1842 ; Geotrupes splendens Mulsant, 1842 ; Geotrupes sulzeri Gistl, 1857 ; Geotrupes timotheus Gistl, 1857 ; Geotrupes varians Mulsant, 1842 ;
EOL	146125

Гнаявік веснавы (Trypocopris vernalis ці Geotrupes vernalis) — насякомае атраду цвердакрылыя (Coleoptera), сямейства пласцініставусыя (Scarabaeidae).

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Даўжыня жука 14-20 мм. Пярэдняспінка ў густых буйных і дробных кропках. Верх бліскучы, сіні, чорна-сіні, ярка-зялёны, радзей чорны з матавымі надкрыламі, ніз сіні або зялёны.

Пашырэнне[правіць | правіць зыходнік]

Пашырэнне: Еўропа (акрамя крайняй поўначы Скандынаўскага і паўднёвай часткі Іберыйскага і Апенінскага паўастравоў). Вядомы з Малой Азіі і Ірана. У Беларусі трапляецца спарадычна па ўсёй тэрыторыі, рэдкі від, колькасць якога скарачаецца.

Месцы пражывання: адкрытыя месцы, лясы. Жыве ў глыбокіх земляных норах пад кучамі конскага і каровінага гною.

Асаблівасці біялогіі[правіць | правіць зыходнік]

Цыкл развіцця доўжыцца каля года. Норы рые пад кучамі высахшага гною, на дне робіць ячэйкі, куды самка адкладвае яйкі. Лічынкі жывяцца гноем да наступлення халадоў. Перазімаваўшыя лічынкі працягваюць жывіцца гноем да акуклівання. Максімальная актыўнасць у чэрвені.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. ISBN 5-85700-095-5