Грабніца Леапардаў
| Славутасць | |
| Грабніца Леапардаў | |
|---|---|
 Леапарды, якія супрацьстаяць над банкетнай сцэнай у Грабніцы Леапардаў | |
| 42°14′55″ пн. ш. 11°46′18″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Месцазнаходжанне | |
| Скульптар | невядома[1] |
| Дата заснавання | 480 да н.э.[1] |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Грабніца Леапардаў (італ.: Tomba dei Leopardi) — гэта этруская пахавальная камера, званая так з-за леапардаў, якія супрацьстаяць, намаляваных над банкетнай сцэнай. Грабніца знаходзіцца ў межах Некропаля Мантэроці, які датаваны каля 480—450 да н. э[2].
Роспіс
[правіць | правіць зыходнік]Роспіс у Грабніцы Леапардаў з’яўляецца адной з найбольш добра захаваных фрэсак Тарквініі[3], і вядомы «сваёй ажыўленай афарбоўкай, і яе аніміраванымі жывапісаннямі, якія ўзбагачаны з дапамогай жэстаў»[4]. Гэта адзін з самых значных узораў этрускага пахавальнага мастацтва і мае памеры 3,52 × 3,30 × 2,16 м.
Удзельнікамі банкету з’яўляюцца «элегантна апранутыя» пары мужчына-жанчына з удзелам двух аголеных хлопчыкаў, якія нясуць прадметы сервіроўкі. Жанчыны малююцца са светлай скурай, а мужчыны — з цёмнай, у адпаведнасці з гендэрнымі канвенцыямі, прынятымі на Блізкім Усходзе, у Егіпце і архаічнай Грэцыі. Размяшчэнне трох пар апярэджвае трыкліній з раманскай сталовай[5]. Музыкі намаляваныя на сценах злева і справа ад банкета[5]. Справа комас з камастаў і музык падыходзіць да бяседы; злева шэсць музыкаў і носьбіты падарункаў з’яўляюцца ў больш велічным шэсці[6].
Чалавек на крайняй правай канапе трымае яйка, сімвал рэгенерацыі[5], а іншыя піруючыя трымаюць вянкі[7]. Падобная сцэна звычайна бярэцца прадстаўляць пахавальны баль нябожчыка ці сямейны банкет, які будзе праведзены ў гадавіну яго смерці. Яна прадстаўлена як свята жыцця[5], у той час як этрускія банкетныя сцэны ў больш ранніх магілах маюць больш змрочны характар[8]. Сцэна, здаецца, мае месца на адкрытым паветры, ля стройных дрэў і расліннасці, магчыма, пад навесам[9].
Хоць гэтыя фігуры выразна этрускія[5], стваральнік цэнтральнай сцэны абапіраецца на тэндэнцыі ў грэчаскім мастацтве і азначае сваёй працай пераход ад архаікі ў ранні класічны стыль у этрускім мастацтве[10]. Святочныя шэсці на левай і правай сценах больш прыкметна архаічныя і выкананы іншымі мастакамі[11].
Грабніца была выяўленая ў 1875 годзе. У 1920-х, Д. Г. Лоўрэнс апісаў роспіс у сваіх падарожных нарысах Sketches of Etruscan Places[12]:
|
Сцены гэтай маленькай грабніцы — танец сапраўднай асалоды. Пакой здаецца заселены дасюль этрускамі шостага стагоддзя да Нараджэння Хрыстова[13], яркімі, жыццярадаснымі людзьмі, якія, мусіць, жылі ў рэальнай паўнаце. Шэсці танцораў і музыкаў, якія рухаюцца на шырокім фрызе да пярэдняй сцяны грабніцы, сцяна, якая стаіць перад намі, калі мы ўступаем з цёмнай лесвіцы, і дзе бяседа адбываецца ва ўсёй красе… Гэта ўсё колер, і здаецца, што мы не пад зямлёй, а нейкім пакоі мінулых дзён. Так што ўсе колер, і мы, здаецца, не пад зямлёй зусім, але ў нейкім вясёлым памяшканні ў мінулым | 
|
Мастацка карціна разглядаецца як менш складаная і вытанчаная, чым знойдзеная ў Грабніцы Бігаў або ў Грабніцы Трыклінія[7].
Зноскі
- ↑ а б Make Lists, Not War — 2013.
- ↑ Fred S. Kleiner, A History of Roman Art (Wadsworth, 2010), p. xxxv; Otto J. Brendel, Etruscan Art (Yale University Press, 1995), p. 269; Luisa Banti, Etruscan Cities and Their Culture (University of California Press, 1973), p. 79.
- ↑ Kleiner, F., A History of Roman Art, p. xxxv.
- ↑ Stephan Steingräber, Abundance of Life: Etruscan Wall Painting (Getty Publications, 2006), p. 133.
- ↑ а б в г д Kleiner, A History of Roman Art, p. xxxv.
- ↑ Stephan Steingräber, Abundance of Life, p. 133. Гісторыя на трох сценах чытаецца справа налева, гэтак жа як і напісанае этрускай мовай.
- ↑ а б Steingräber, Abundance of Life, p. 133.
- ↑ Otto J. Brendel, Etruscan Art, p. 269.
- ↑ Kleiner, A History of Roman Art, p. xxxv; Brendel, Etruscan Art, p. 269.
- ↑ Brendel, Etruscan Art, p. 270.
- ↑ Steingräber, Abundance of Life, p. 134.
- ↑ D. H. Lawrence, Sketches of Etruscan Places and other Italian Essays in The Cambridge Edition of the Works of D.H. Lawrence, edited by Simonetta de Filippis (Cambridge University Press, 1992), pp. 47-48.
- ↑ Дата Лоўрэнса — стагоддзем раней, чым бягучы кансэнсус навукоўцаў, як адзначалася вышэй.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Вернер Келер, La civiltà etrusca, Garzanti, 1999, ISBN 88-11-67670-3 (pp. 226–228)
