Гужавы транспарт

Запрэжка арлоўскіх рысакоў (Імператар Аляксандр III у адкрытым ландо). Карціна М. Я. Свярчкова, 1888

Сані з вупражжу. Слаўнае, 2002

Калёсы, запрэжаныя двухгорбымі вярблюдамі. Расія, 1942

Гужавы транспарт (ад слова гуж — скураная альбо вяровачная пятля ў вупражы) — від вупражнога транспарту, як грузавога, так і пасажырскага, у якім транспартныя сродкі (павозкі) прыводзяцца ў рух жывёламі.

У якасці цяглавых жывёл выкарыстоўваюцца коні, валы, буйвалы, аслы, мулы, сабакі, алені. У залежнасці ад тыпу хадавой часткі адрозніваюць калёсны і санны гужавы транспарт. У тым выпадку, калі груз замацоўваецца на самой жывёле, гавораць пра ўючны транспарт, які лічыцца асобным відам транспарту. Згодна з Венскай канвенцыяй аб дарожных знаках і сігналах, знак забараняе рух як гужавога, так і ўючнага транспарту на дадзенай дарозе (не забараняючы верхавую язду).

Гісторыя

Перавозка піва, Германія, 2006

Гужавы транспарт да сярэдзіны XIX стагоддзя быў асноўным відам сухапутнага транспарту, у сярэдзіне XIX стагоддзя шырокае распаўсюджанне атрымала чыгунка, а ў пачатку XX стагоддзя — аўтамабілі. Тым не менш гужавы транспарт заставаўся важным відам транспарту да Другой сусветнай вайны, пасля чаго ён быў выцеснены матарызаванымі відамі транспарту.

З пачатку XXI стагоддзя гужавы транспарт выкарыстоўваецца ў сельскай мясцовасці, а ў краінах, якія развіваюцца доля гужавога транспарту па-ранейшаму застаецца высокай.

У многіх турыстычных гарадах конныя экіпажы выкарыстоўваюцца для катання турыстаў.

Літаратура

• Гужевой транспорт // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
• Гужевой санитарный транспорт / Степанов А. П. // Большая медицинская энциклопедия : в 30 т. / гл. ред. Б. В. Петровский. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — Т. 6 : Гипотиреоз — Дегенерация. — 632 с. : ил.