Гідроксіапатыт

Гідроксіапатыт
Формула	Ca5(PO4)3(OH)
Статус IMA	renamed mineral (Rn)[d]
Фізічныя ўласцівасці
Колер	Бясколерны, белы, шэры, жоўты, жоўта-зялёны
Колер рысы	белы колер
Цвёрдасць	5
Спайнасць	Недасканалая паводле (0001) і {1010}
Злом	ломкі
Шчыльнасць	3,14–3,21 (вымераная), 3,16 (разліковая) г/см³
Сінгонія	Гексаганальная, гексаганальна-дыпірамідальны від сіметрыі
Аптычныя ўласцівасці
Паказчык пераламлення	nω = 1,651, nε = 1,644
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гідроксіапатыт — мінерал Ca₅(PO₄)₃(OH) з групы апатыту, гідраксільны аналаг фторапатыту і хлорапатыту. З’яўляецца асноўным мінеральным складнікам касцей (каля 50 % ад агульнай масы косці) і зубоў (96 % у эмалі). У медыцыне сінтэтычны гідроксіапатыт выкарыстоўваецца як напаўняльнік, які замяшчае часткі страчанай косці (у траўматалогіі і артапедыі, хірургіі кісці), і як пакрыццё імплантатаў, спрыяльнае нарастанню новай косці. У стаматалогіі гідроксіапатыт ужываецца ў зубных пастах для рэмінералізацыі і ўмацаванні зубной эмалі.

Беспазваночныя некрафагі разбураюць гідроксіапатыт касцей, каб дабрацца да пажыўных рэчываў — раствараюць кіслотамі і свідруюць, ці толькі раствараюць, як, напрыклад, многашчацінкавыя чарвякі роду Osedax

У 2012 годзе было высветлена, што з гідроксіапатыту складаецца і рабочая паверхня нагасківіц буйнога драпежнага ракападобнага Odontodactylus scyllarus, які валодае самым імклівым ударам сярод усіх жыхароў Зямлі.

Спасылкі

• Гидроксилапатит (руск.). GeoWiki.
• Hydroxylapatite (англ.). Mindat.
• Apatite-(CaOH) Mineral Data (англ.). Mineralogy Database.
• Hydroxylapatite // Handbook of Mineralogy : (en). — Ver. 1. — Mineral Data Publishing, 2005.