Данатэла

Данатэла
Данатэла
	Donatello
	; Данатэла. Скульптура ва Уфіцы
Імя пры нараджэнні	Даната дзі Нікола дзі Бета Бардзі
Дата нараджэння	1386[…]
Месца нараджэння	Фларэнцыя, Фларэнційская рэспубліка;
Дата смерці	13 снежня 1466
Месца смерці	Фларэнцыя, Фларэнційская рэспубліка;
Месца пахавання	Базіліка Сан-Ларэнца;
Грамадзянства	Фларэнційская рэспубліка;
Род дзейнасці	скульптар, мастак
Жанр	рэлігійнае мастацтва[d], equestrian portrait[d], партрэт і міфалагічны жывапіс[d]
Мастацкі кірунак	Адраджэнне
Уплыў	Bicci di Lorenzo[d]
Уплыў на	Bertoldo di Giovanni[d], Agostino di Duccio[d] і Nanni di Banco[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Данатэ́ла (поўнае імя: Donato di Niccolò di Betto Bardi; каля 1386, Фларэнцыя — 13 снежня 1466) — скульптар-разьбяр эпохі Рэнесансу.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Раннія гады[правіць | правіць зыходнік]

Данатэла нарадзіўся ў Фларэнцыі або блізу яе паміж 1382 і 1387 гадамі у сям’і часальшчыка воўны. На працягу жыцця Данатэла працаваў у Фларэнцыі, Падуі і Сіене.

Вучыўся і спачатку працаваў з фларэнційскім жывапісцам і скульптарам Ларэнца Гіберці (руск.) (бел., карыстаючыся заступніцтвам багатага фларэнційскага банкіра Мартэлі (руск.) (бел.. З 1404 да 1407 года працаваў у майстэрні Жыберці ў Фларэнцыі.

Для заканчэння сваёй мастацкай адукацыі ездзіў з 1430 да 1433 года ў Рым, разам з вядомым архітэктарам Брунелескі, дзе вучыўся ў яго антычнай разьбе.Адна з яго першых прац — гарэльеф з дробназярністага каменя, які паказвае Дабравешчанне.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

З 1443 да 1453 ў Падуі. Выконваў заказы па разьбе скульптураў для фларэнційскіх цэркваў: скульптуры Давіда (італ.) (бел. (1408/1409 г.г.), св. Яна Евангеліста (італ.) (бел. (1408—1415), св. Іосіфа (1416). У Падуі стварыў помнік (італ.) (бел. з бронзы венецыянскаму кандацьеру Эразму да Нарні (1447) — першы конны помнік з часоў Антычнасці. У нашыя дні ён стаіць перад царквой св. Антонія ў Фларэнцыі.

Апошнія гады[правіць | правіць зыходнік]

Апошнія гады жыцця Данатэла правёў у Фларэнцыі, працуючы да старасці і памёр у 1466 годзе. Быў пахаваны з вялікай павагай у царкве Сан-Ларэнца, упрыгожанай яго працамі.

Значэнне творчасці[правіць | правіць зыходнік]

Дзейнасць Данатэла мела важнае значэнне для развіцця рэнесанснай разьбы і яе вызвалення ад уплываў готыкі.

Зноскі

↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118526693 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ artist list of the National Museum of Sweden — 2016. Праверана 23 кастрычніка 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22681075"></a>
↑ ^а ^б BeWeB Праверана 14 лютага 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q77541206"></a>
↑ ^а ^б ^в Union List of Artist Names
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110250907"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2494649"></a>
↑ ^а ^б ^в Avery C., McHam S. B. Donatello // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T023249
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103906106"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q810196"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56691875"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21431157"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
↑ ^а ^б ^в ^г RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Semper, «D., seine Zeit und Schule» (Вена, 1875);
H. Tschudi, «D. e la critica modenia» (Турын, 1887);
W. Bode, "Italienische Bildhauer der Renaissance (Б. 1887);
E. Muntz, "D. (у серыі манаграфій: «Les Artistes celebres», 1885).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Данатэла

[_dfab389f85325e7e-1] Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118526693 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_9263a10d8ab9cc8d-2] rtist list of the National Museum of Sweden — 2016. Праверана 23 кастрычніка 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22681075"></a>

[_03bbb5cfdc22b798-3] а ^б BeWeB Праверана 14 лютага 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q77541206"></a>

[_4efc70949ae985d8-4] а ^б ^в Union List of Artist Names
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110250907"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2494649"></a>

[_f543ae99d85ff69f-5] а ^б ^в Avery C., McHam S. B. Donatello // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T023249
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103906106"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q810196"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56691875"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21431157"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>

[_41aec33938a07b5b-6] а ^б ^в ^г RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[1]

[2]

[4]

[5]

[3]

[6]