Даніэл Карлтан Гайдузек

З пляцоўкі Вікіпедыя
Перайсці да навігацыі Перайсці да пошуку
Даніэл Карлтан Гайдузек
англ.: Daniel Carleton Gajdusek
Daniel Carleton Gajdusek 2bw.jpg
Дата нараджэння 9 верасня 1923(1923-09-09)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 12 снежня 2008(2008-12-12)[6][3][…] (85 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці урач, вірусолаг, біёлаг, антраполаг
Навуковая сфера вірусалогія
Альма-матар
Член у
Узнагароды
Commons-logo.svg Даніэл Карлтан Гайдузек на Вікісховішчы

Даніэл Карлтан Гайду́зек (англ.: Daniel Carleton Gajdusek, 9 верасня 1923, Іонкерс, ЗША — 12 снежня 2008, Тромсё, Нарвегія) — амерыканскі педыятр, вірусолаг і эпідэміёлаг. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне ў 1976 годзе разам з Б.Бламбергам «за адкрыцці, якія датычацца новых механізмаў паходжання і распаўсюджвання інфекцыйных захворванняў».

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Рочэстэрскі ўніверсітэт (1943). З 1949 года ў Гарвардскім універсітэце, у 1954 годзе — у Пастэраўскім інстытуце ў Тэгеране, у 1955—1957 гадах у Інстытуце медыцынскіх даследаванняў у Мельбурне, з 1958 года ў Нейралагічным цэнтры Нацыянальнага інстытута здароўя (ЗША).

У 1950-х гадах Гайдузек раскрыў інфекцыйную прыроду нейралагічнага захворвання куру, распаўсюджаную ў той час сярод жыхароў Новай Гвінеі племені фарэ. Жывучы доўгі час сярод абарыгенаў племені і вывучаючы гэтую хваробу, ён звязаў з'яўленне захворвання з традыцыяй канібалізму — з'ядання мозгу памерлых. Ён лічыў, што куру выклікаецца «латэнтным вірусам». Аднак, пазней высветлілася, што інфекцыйны агент куру — прыён, г.зн. нармальны бялок арганізма, які прыняў патагенныя ўласцівасці з-за змены канфармацыі.

Аўтар навуковых прац па вірусалогіі, эпідэміялогіі, педыятрыі, генетыцы і эвалюцыі чалавека ў ізаляваных папуляцыях. Стваральнік вучэння пра павольныя вірусныя інфекцыі чалавека (хваробы з працяглым інкубацыйным перыядам і пашкоджаннем ЦНС).

Член Амерыканскай акадэміі навук і мастацтваў, Нацыянальнай АН ЗША, Амерыканскай акадэміі неўралогіі.

Зноскі

  1. ↑ 1,0 1,1 Гайдузек Даниел Карлтон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 25 лютага 2017.
  2. ↑ D. Carleton Gajdusek // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Daniel Carleton Gajdusek // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ D. Carleton Gajdusek dies at 85; Nobel Prize winner identified exotic disease, was unrepentant pedophile // Los Angeles Times — LA: 2008. — ISSN 0458-3035; 2165-1736
  5. ↑ Evidence zájmových osob StB (EZO)
  6. ↑ D. Carleton Gajdusek, Who Won Nobel for Work on Brain Disease, Is Dead at 85 // The New York Times / D. Baquet — Manhattan, NYC: The New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2008. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X Праверана 20 студзеня 2021.
  7. ↑ Daniel Carleton Gajdusek // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag Праверана 9 кастрычніка 2017.
  8. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #139766863 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 14 жніўня 2015.
  9. ↑ http://www.contracostatimes.com/california/ci_11248858
  10. ↑ Goudsmit J. Obituary: Daniel Carleton Gajdusek (1923-2008). // Nature / M. Skipper — NPG, Springer Science+Business Media, 2009. — Vol. 457, Iss. 7228. — P. 394. — ISSN 1476-4687; 0028-0836 — doi:10.1038/457394A
  11. ↑ https://twas.org/directory/gajdusek-daniel-carleton

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.4: Варанецкі - Гальфстрым / Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш. - Мн.: БелЭн, 1997. - 480 с.: іл.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Даніэл_Карлтан_Гайдузек&oldid=3625127"