Джон Бэкус

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Джон Бекус
англ.: John Warner Backus
John Backus.jpg
Дата нараджэння 3 снежня 1924(1924-12-03)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 17 сакавіка 2007(2007-03-17)[3][1][2] (82 гады)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці матэматык, спецыяліст у галіне інфарматыкі
Навуковая сфера Інфарматыка
Месца працы
Альма-матар Калумбійскі універсітэт
Член у
Узнагароды і прэміі
Commons-logo.svg Джон Бекус на Вікісховішчы

Джон Бэкус (англ.: John Warner Backus[5], 3 снежня 1924 года — 17 сакавіка 2007 года) — амерыканскі навуковец ў галіне інфарматыкі. Ён быў кіраўніком каманды, якая распрацавала першую высокаўзроўневую мову праграмавання ФАРТРАН, вынаходнікам формы Бэкуса — Наура, адной з самых універсальных натацый, якія выкарыстоўваюцца для вызначэння сінтаксісу фармальных моў.

У 1977 годзе быў удастоены Прэміі Цьюрынга

за глыбокі, уплывовы і працяглы ўклад у распрацоўку практычных высокаўзроўневых праграмных сістэм, найперш цераз яго працу над ФАРТРАНам, і за плённыя публікацыі па фармальных працэдурах спецыфікацыі моў праграмавання

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Бэкус нарадзіўся ў Філадэльфіі, рос у Уілмінгтоне (Дэлавэр). Скончыў школу Хіл (англ.: Hill School) у Потстаўне (англ.: Pottstown) У 1942 паступіў ва Універсітэт Вірджыніі для вывучэння хіміі, аднак быў адлічаны на другім курсе за пропускі заняткаў. Пасля гэтага быў прызваны на Ціхаакіянскі флот ЗША, аднак пры медаглядзе ў яго выявілі пухліну чарапной косці, якая была паспяхова выдалена, а ў галаву ўманціравана пласціна. Пазней яна была заменена на больш надзейную, зробленую па праекце самога Джона.

Пасля службы ў войску ў час Другой сусветнай вайны Бэкус трапіў у Нью-Ёрк, дзе стаў вучыцца ў радыётэхнічнай школе. «Тады граніцаю маіх імкненняў, — прызнаваўся ён пазней, — было зрабіць высакаякасную гукаўзнаўляльную прыладу». Аднак адзін з выкладчыкаў пераканаў Бэкуса працягнуць адукацыю, і ён паступіў у Калумбійскі ўніверсітэт.

У 1950 годзе Джон Бэкус, ужо маючы ступень магістра матэматыкі, прыйшоў у фірму IBM. Яму было тады 25 гадоў. Неўзабаве ён узначаліў групу, якая распрацоўвала інтэрпрэтатар «Speedcoding» для камп'ютара IBM 701 - першую мову высокага ўзроўню для машын IBM, - а пазней прыняў удзел у стварэнні ўдасканаленага варыянта гэтай машыны, мадэлі IBM 704. У 1953 годзе Бэкус прапанаваў стварыць для камп'ютара IBM 704 мову, якая дазваляла б запісваць каманды амаль у звычайнай алгебраічнай форме, і кампілятар для яе. Гэта прапанова скора знайшла падтрымку, бо ў фірме шукалі шляхі павелічэння збыту сваіх камп'ютараў і таму імкнуліся зрабіць іх больш прывабнымі і «сяброўскімі» для карыстальніка.

Джон Бэкус атрымаў прэмію Цьюрынга 17 кастрычніка 1977 года за стварэнне мовы высокага ўзроўню, праграмы на якой бы мелі зручны для чалавека выгляд, і транслятара, які пераводзіў бы каманды высокага ўзроўню ў машынны код. Прапанова аб распрацоўцы гэтага сродка ўзаемадзеяння з ЭВМ была ўпершыню агучана ў 1953 г. А ўжо праз год свет убачыў першы афіцыйны дакумент, у якім знайшлі адлюстраванне ідэі Бэкуса. Першая версія Фартрана стала даступнай у 1957 г. Яшчэ праз год тэрмін FORTRAN стаў абазначаць цэлую групу моў праграмавання, што прымяняліся перш за ўсё ў навуковых разліках. Аднак інтарэсы Бэкуса былі значна шырэй, чым толькі перапрацоўка існуючых стандартаў: ён прымаў актыўны ўдзел у стварэнні іншай папулярнай мовы праграмавання — Алгол[6].

Джон Бэкус адначасова распрацаваў спецыяльную сістэму азначэнняў для моў праграмавання. Неўзабаве гэты спосаб запісу назвалі нармальнай формай Бэкуса ці БНФ. Пазней дацкі навуковец Пітэр Наур ўнёс удакладненні ў методыку Бэкуса, і гэтую форму сталі называць формай Бэкуса — Наура, пры гэтым скарачэнне засталося ранейшым — БНФ.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ 1,0 1,1 MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 John Backus // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ http://www.nytimes.com/2007/03/19/obituaries/20cnd-backus.html?ex=1331956800&en=9ca47a40690462bb&ei=5088&partner=rssnyt&emc=rss
  4. ↑ NNDB — 2002.
  5. ↑ John Warner Backus.
  6. ↑ Fortran

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Перліс (1966) • Уілкс (1967) • Хэмінг (1968) • Мінскі (1969) • Уілкінсон (1970) • Макарці (1971) • Дэйкстра (1972) • Бахман (1973) • Кнут (1974) • Ньюэл + Сайман (1975) • Рабін + Скот (1976) • Бэкус (1977) • Флойд (1978) • Айверсан (1979) • Хоар (1980) • Код (1981) • Кук (1982) • Томпсан + Рычы (1983) • Вірт (1984) • Карп (1985) • Хопкрафт + Тар'ян (1986) • Кок (1987) • Сазерленд (1988) • Кэхэн (1989) • Карбата (1990) • Мілнер (1991) • Лэмпсан (1992) • Хартманіс + Стэрнс (1993) • Фейгенбаўм + Рэдзі (1994) • Блюм (1995) • Пнуэлі (1996) • Энгельбарт (1997) • Грэй (1998) • Брукс (1999) • Яо (2000) • Далеч + Нюгорд (2001) • Рывест + Шамір + Адлеман (2002) • Кэй (2003) • Серф + Кан (2004) • Наур (2005) • Ален (2006) • Кларк + Эмерсан + Сіфакіс (2007) • Ліскоў (2008) • Тэкер (2009) • Вэліант (2010) • Пэрл (2011) • Мікалі + Гольдвасер (2012) • Лэмпорт (2013) • Стоўнбрэйкер (2014) • Дзіфі + Хелман (2015)

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Джон_Бэкус&oldid=3363769"