Джон Пірпант Морган

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Морган.
Джон Пірпант Морган I
John Pierpont Morgan I
JohnPierpontMorgan.png
прадпрымальнік, банкір і фінансіст
Род дзейнасці прадпрымальнік, калекцыянер мастацтва, банкір, фінансіст
Дата нараджэння 17 красавіка 1837(1837-04-17)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 31 сакавіка 1913(1913-03-31)[1][2][…] (75 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Веравызнанне Епіскапальная царква
Бацька Junius Spencer Morgan[d][6]
Маці Juliet Pierpont[d][6]
Жонка Frances Louisa Tracy[d] і Amelia Sturges Morgan[d]
Дзеці Джон Пірпант Морган[d], Эн Морган[d], Juliet Pierpont Hamilton[d] і Louisa Pierpont Morgan[d]
Альма-матар
Аўтограф CAB 1918 Morgan John Pierpont signature.png
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джон Пірпант Морган I (англ.: John Pierpont Morgan I; 17 красавіка 1837, Хартфард, Канектыкут, ЗША — 31 сакавіка 1913, Рым, Каралеўства Італія) — амерыканскі прадпрымальнік, банкір і фінансіст.

Біяграфія і бізнес[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў сям’і Дж. С. Моргана, заснавальніка банкірскага дому «J.S. Morgan & Co» у Лондане, і Джульет Пірпант. Атрымаў адукацыю ў Гётынгенскім універсітэце.

З 1857 па 1861 гады Морган служыў у банку «Данкан, Шэрман & Кº» (Нью-Ёрк). У 1861 ажаніўся з Амеліяй Старджэс (1835—1862). Заўдавеўшы, Морган уступіў у 1865 годзе ў другі шлюб з Фрэнсіс Луіз Трэйсі (1842—1924), якая нарадзіла яму 4 дзяцей: Луізу Пірпант Морган (1866—1946), «Джэка» Пірпанта Моргана (1867—1943), Джульет Морган (1870—1952) і Эн Морган (1873—1952).

Пасля працы ў розных фірмах, у 1871 годзе Морган стаў партнёрам у кампаніі «Дрэксел, Морган & Кº» (разам з Энтані Дрэкселам). Пасля смерці партнёра ў 1893 годзе фірма была ператворана ў банкірскі дом «Дж. П. Морган & Кº» (Нью-Ёрк). У саюзе з залежнымі ад яго банкамі ў Філадэльфіі, Парыжы і Лондане, дом у той час з’яўляўся найбуйнейшай фінансавай кампаніяй у свеце.

Банк Моргана кантраляваў будаўніцтва чыгунак, удзельнічаў у стварэнні найбуйнейшай сталеліцейнай кампаніі «Ю. Эс. Стыл карпарэйшн» (U.S. Steel), электратэхнічнай фірмы «Джэнерал электрык», фінансаваў пасажырскія перавозкі ў Атлантыку.

У 1907 годзе Морган прадухіліў буйны банкаўскі крызіс, сабраўшы пул прыватных інвестараў для ліквідацыі банкаўскай панікі[9][10].

Морган і Грамадзянская вайна ў Амерыцы (1861—1865)[правіць | правіць зыходнік]

Джон Морган у маладыя гады

Падчас Грамадзянскай вайны ў ЗША (1861—1865 гг.) Морган спекуляваў зброяй. Пазней справу пра спекуляцыю зброяй расследавала камісія Кангрэса, але Морган пазбег адказнасці, калі скарыстаўся сувязі ва ўрадзе і ўнёс 300 долараў афіцыйных адступных[11].

Калекцыянер і мецэнат[правіць | правіць зыходнік]

Морган вядомы як калекцыянер карцін, кніг і іншых твораў мастацтва, многія з якіх дарыў «Метраполітэн-музею» (Нью-Ёрк), фундатарам і прэзідэнтам якога з’яўляўся асабіста. Пасля смерці Моргана яго сын у 1924 годзе адкрыў у Нью-Ёрку бібліятэку Пірпанта Моргана і прызначыў першым яе дырэктарам асабістага бібліятэкара бацькі Белу да Коста Грын (1883—1950).

Морган таксама вядомы як найбуйнейшы мецэнат: акрамя «Метраполітэн-музея», ён ахвяраваў велізарныя сумы на Амерыканскі музей прыродазнаўчай гісторыі, школу Гротан (штат Масачусетс), Гарвардскі ўніверсітэт (асабліва яго Медыцынскую школу), працоўныя школы (эквівалент савецкіх ПТВ).

У 1901 годзе вылучыў грошы Ніколу Тэслу на будаўніцтва асвятляльнай сістэмы на Манхэтэне.[12]

У кіно[правіць | правіць зыходнік]

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ а б в г various authors Dictionary of National Biography / L. Stephen, S. Lee — London: 1885.
  2. ↑ а б J.P. Morgan // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ а б John Pierpont Morgan // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118784889 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
  5. ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118784889 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 14 жніўня 2015.
  6. ↑ а б Kindred Britain
  7. ↑ LIBRIS — 2009. Праверана 24 жніўня 2018.
  8. ↑ а б Google Books — 2005.
  9. ↑ Праца для кампетэнтных Морганаў
  10. ↑ Кангрэс не даў бы ні цэнта на выратаванне Lehman Brothers Архівавана 17 снежня 2009.
  11. ↑ Howard Zinn. 'A People’s History of the United States. New York: Perennial, 2003. p.255 ISBN 0-06-052837-0
  12. ↑ «Нікола Тэсла: Уладар свету». Аўтар і рэжысёр Віталь Праўдзіўцаў

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Джон_Пірпант_Морган&oldid=4205006"