Джордж Люстыг

Джордж Люстыг
рум.: Gheorghe Lusztig
Дата нараджэння	20 мая 1946(1946-05-20) (77 гадоў)
Месца нараджэння	Тымішаара, жудзец Тыміш, Каралеўства Румынія
Грамадзянства	ЗША  Румынія  Вялікабрытанія
Род дзейнасці	матэматык
Навуковая сфера	матэматыка
Месца працы	Масачусецкі тэхналагічны інстытут Уорыцкі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар філасофіі (1971)
Альма-матар	Прынстанскі ўніверсітэт Бухарэсцкі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Майкл Ацья і Уільям Браўдэр[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае матэматычнае таварыства
Узнагароды	грант Гугенхайма член Лонданскага каралеўскага таварыства медаль Браўэра[d] (1999) прэмія Коўла па алгебры[d] (1985) прэмія Шаа[d] (24 верасня 2014) прэмія Бервіка[d] (1977) прэмія Шаа ў галіне матэматычных навук[d] (2014) прэмія Стыла за выдатныя дасягненні на працягу ўсёй кар’еры[d] (2008) Прэмія Вольфа па матэматыцы (2022) правадзейны член Амерыканскага матэматычнага таварыства[d] (2013)

Джордж Люстыг (англ.: George Lusztig, рум.: Gheorghe Lusztig, нар. 20 мая 1946, Тымішаара, Румынія) — амерыкана-румынскі матэматык, прафесар Масачусецкага тэхналагічнага інстытута.

Біяграфія

Нарадзіўся ў Тымішаары ў венгерска-яўрэйскай сям’і.

У 1968 годзе скончыў Бухарэсцкі ўніверсітэт. Пазней у тым жа годзе з’ехаў з Румыніі ў Вялікабрытанію, дзе правёў некалькі месяцаў ва Уорыкскім і Оксфардскім ўніверсітэтах.

У 1969 годзе Люстыг пераехаў у ЗША, дзе на працягу двух гадоў працаваў з Майклам Ацья ў Інстытуце перспектыўных даследаванняў у Прынстане, штат Нью-Джэрсі.

У 1971 годзе атрымаў доктарскую ступень па матэматыцы пасля абароны доктарскай дысертацыі на тэму «Вышэйшая сігнатура Новікава і сямейства эліптычных аператараў» (англ.: Novikov's higher signature and families of elliptic operators) пад кіраўніцтвам Уільяма Браўдэра і Майкла Ацья.

Люстыг амаль сем гадоў працаваў ва Уорыкскім універсітэце, спачатку як стыпендыят (1971—1972), потым як выкладчык матэматыкі (1972—1974) і прафесар матэматыкі (1974—1978). У 1978 годзе Люстыг заняў пасаду старшыні Масачусецкага тэхналагічнага інстытута.

Уклад

Аўтар прац па тэорыі прадстаўленняў, у прыватнасці, аб’ектам, цесна звязаных з алгебраічнымі групамі, такімі як канчатковыя рэдуктыўныя групы, алгебра Геке, $p$-адычныя групы, квантавыя групы і групы Вейля. Па сутнасці, ён праклаў шлях для сучаснай тэорыі прадстаўленняў, прапанаваў фундаментальныя новыя канцэпцыі, у тым ліку разнастайнасці Дзяліня-Люстыга і палінома Каждана-Люстыга.

Навуковыя працы

Сярод навуковых прац Дж. Люстыга:

• George Lusztig. The Discrete Series of GL(n) Over a Finite Field. — Princeton: Annals of Mathematical Studies, 1974. — 104 p.
• George Lusztig. Characters of Reductive Groups over a Finite Field. — 1983. — P. 877—880. Архівавана з першакрыніцы 28 верасня 2013.
• George Lusztig. Introduction to quantum groups. — Birkhäuser, 1993. — 340 p. — ISBN 3764337125.

Узнагароды

• (1983) — член Лонданскага каралеўскага таварыства
• (1985) — прэмія Коўла па алгебры
• (1992) — член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
• (1999) — медаль Браўэра
• (2003) — ордэн «За верную службу»
• (2008) — прэмія Сціла за дасягненні ў галіне матэматыкі
• (2012) — член Амерыканскага матэматычнага таварыства
• (2014) — прэмія Шаа па матэматыцы
• (2022) — прэмія Вольфа па матэматыцы