Дзірк ван Гогендорп

Дзірк ван Гогендорп
нідэрл.: Dirk van Hogendorp
Дата нараджэння	3 кастрычніка 1761(1761-10-03) ці 11 кастрычніка 1761(1761-10-11)
Месца нараджэння	Генвліт[d], Нісевард[d], Паўднёвая Галандыя, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў
Дата смерці	29 кастрычніка 1822(1822-10-29) (61 год)
Месца смерці	Рыа-дэ-Жанэйра, Рыа-дэ-Жанэйра
Бацька	Willem van Hogendorp[d]
Маці	Carolina Wilhelmina van Haren[d]
Дзеці	Carel Sirardus Willem van Hogendorp[d]
Грамадзянства	Рэспубліка Злучаных правінцый
Званне	генерал-лейтэнант
Бітвы/войны	Напалеонаўскія войны Вайна за баварскую спадчыну[d]
Узнагароды і званні
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дзірк ван Гогендорп (нідэрл.: Dirk van Hogendorp; 3 кастрычніка 1761(1761-10-03) ці 11 кастрычніка 1761(1761-10-11), Генвліт^[d] — 29 кастрычніка 1822(1822-10-29), Рыа-дэ-Жанэйра) — галандскі дзяржаўны дзеяч, дыпламат, удзельнік Напалеонаўскіх войнаў.

Біяграфія

Дырк ван Гогендорп нарадзіўся 3 кастрычніка 1761 года ў Генвліце. У 1773 годзе, калі яго бацькі пераехалі ў Ост-Індыю, дзе яго бацька быў прызначаны губернатарам Явы, Гогендорп разам са сваім братам Гейсбертам Карэлам (будучым міністрам замежных спраў Нідэрландаў) быў адпраўлены на навучанне ў Берлінскі кадэцкі корпус. У 1777 годзе ён знаходзіўся ў Кёнігсбергу на практычных занятках, а ў 1778 годзе ў бітвах з аўстрыйцамі атрымаў свой першы баявы вопыт.

У 1782 годзе Гогендорп у кампаніі з Жур’енам дэ ла Граўерам (бацькам знакамітага марскога пісьменніка) здзейсніў плаванне да берагоў Паўночнай Амерыкі, дзе ў той час ішла вайна за незалежнасць, а затым і ў Паўднёвую Атлантыку, дзе наведаў Востраў Святой Алены.

Прыбыўшы ў галандскую факторыю на Мыс Добрай Надзеі, Гогендорп сустрэў там іншага свайго аднакашніка — будучага фельдмаршала графа Ёрка фон Вартэнбурга.

З мыса Добрай Надзеі Гогендорп адправіўся ў Ост-Індыю і, прыбыўшы ў 1784 годзе на Яву, сустрэўся пасля адзінаццацігадовай расстання са сваімі бацькамі.

Дзірк ван Гогендорп (1803).

У Ост-Індыі Гогендорп неаднаразова прымаў удзел у паходах супраць мясцовых плямёнаў Малакі, Селангора і іншых. У 1786 годзе прызначаны памочнікам галандскага рэзідэнта ў Бенгаліі.

Праз некаторы час Гогендорп рэзка раскрытыкаваў існуючую сістэму кіравання Ост-Індскімі калоніямі, карупцыю каланіяльнай адміністрацыі, кантрабанду і крайнюю бестурботнасць у рыштунку ост-індскіх канвояў у Еўропу. Ён першым падняў пытанне пра англійскія нелегальныя опіумныя гандлі ў краінах Індыйскага акіяна і ў Кітаі.

За сваю публічную дзейнасць Гогендорп быў у 1798 годзе арыштаваны, але ў наступным годзе збег на дацкім судне ў Еўропу. Вярнуўшыся ў Галандыю ён выдаў шэраг брашур, у якіх выкрывае каланіяльныя парадкі.

Прыцягнуты да працы па рэарганізацыі Галандскай Ост-Індскай кампаніі, Гогендорп быў прызначаны генерал-губернатарам у Батавію, аднак на пасаду ўступіць не паспеў, паколькі ў 1802 годзе рушыў услед указ аб прызначэнні яго паслом у Санкт-Пецярбургу. З 1805 года быў паслом у Венк, і затым Берліне.

У 1807 годзе Гогендорп быў прызначаны ваенным міністрам ва ўрадзе Луі Банапарта, але займаў гэтую пасаду нядоўга, паколькі атрымаў прызначэнне паслом у Мадрыд.

З 1810 года Гогендорп быў генерал-ад’ютантам Напалеона і генерал-губернатарам Кёнігсберга, у студзені 1811 года ўзведзены ў дывізіённыя генералы.

Падчас вайны 1812 года Гогендорп быў прызначаны 8 ліпеня Віленскім генерал-губернатарам і генерал-губернатарам літоўскіх дэпартаментаў, а пасля выгнання французаў атрымаў такую ж пасаду ў Гамбургу (у чэрвені 1813 года).

Падчас Ста дзён Гогендорп падтрымаў Напалеона і быў камандзірам Нантскай крэпасці, але пасля паразы пры Ватэрлоа яму было забаронена вяртацца ў Нідэрланды і Гогендорп з’ехаў у Бразілію, дзе купіў невялікую кававую плантацыю.

Дзірк ван Гогендорп памёр 22 кастрычніка 1822 года ў горадзе Рыа-дэ-Жанейра.

Літаратура

• Военный энциклопедический лексикон. 2-е изд. Т. IV. СПб., 1853