Дом Слёзберга

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Славутасць
Дом Слёзберга

53°54′07″ пн. ш. 27°33′02″ у. д.HGЯO
Краіна  Беларусь
Горад
Дата пабудовы XIX ст.
Статус Ахоўная шыльда гісторыка-культурнай каштоўнасці Рэспублікі Беларусь. Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 711Е000001шыфр 711Е000001
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дом Слёзберга — будынак у Мінску, размешчаны ў квартале, які прымыкае да Верхняга Горада, па адрасе вуліца Рэвалюцыйная, 13. Пабудаваны ў XIX ст. з цэглы.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Праект фасада, зацверджаны Мінскай гарадской управай. Пасля 1881 года.

У XIX стагоддзі на гэтым зямельным пляцы існавала драўляная і мураваная забудова, якая моцна пацярпела падчас вялікага пажару 1881 года. Адразу пасля пажару мінскі мешчанін Давід Слёзберг звярнуўся ў Мінскую гарадскую ўправу з праектам на аднаўленне пашкоджанага пажарам мураванага двухпавярховага жылога дома, які выходзіў на Койданаўскую вуліцу, з надбудовай дадатковага паверха[1].

Паводле праекта гэта быў прамавугольны ў плане трохпавярховы будынак, накрыты двухсхільным дахам. З боку двара да яго прымыкаў двухпавярховы мураваны флігель, накрыты аднасхільным дахам. Сіметрычны па кампазіцыі галоўны фасад будынка, які выходзіў на Койданаўскую вуліцу, быў падзелены на ярусы прафіляванымі цягамі. У цэнтры знаходзілася праязная арка, перакрытая скляпеннямі. Над аркай на другім і трэцім паверхах былі балконы, упрыгожаныя дэкаратыўнымі кратамі. Абапал аркі былі змешчаны плоскія лапаткі. Такія ж лапаткі знаходзіліся на вуглах будынка. На першым паверсе былі прамавугольныя аконныя і дзвярныя праёмы, на другім і трэцім паверхах — лучковыя, аздобленыя прафіляванымі ліштвамі[1].

Паводле інвентарызацыі 1910 года большасць памяшканняў будынка выкарыстоўвалася пад жылыя кватэры, а на першым паверсе знаходзіліся розныя крамы і лаўкі[1].

Пасля 1920 года былы дом Слёзберга нацыяналізаваны і перароблены пад камунальныя кватэры. У гады Другой сусветнай вайны будынак не пацярпеў[1].

Пасля вайны ў выніку шматлікіх рамонтаў была цалкам зменена ўнутраная планіроўка будынка, а таксама замуравана праязная арка. Былі страчаны дэкаратыўныя краты балконаў[1].

У савецкі час знаходзіліся дзяржаўныя ўстановы[2].

Архітэктура[правіць | правіць зыходнік]

Дваровы фасад
Бакавы фасад

Трохпавярховая пабудова прымыкае да дома № 15, мае складаную замкнёную аб’ёмна-прасторавую кампазіцыю, накрыта двухсхільным дахам. Галоўны фасад сіметрычны, яго цэнтральная частка вылучана 2 плоскімі лапаткамі. Паміж 1-м і 2-м паверхамі праходзіць карнізны пояс. Аконныя праёмы 1-га паверха прамавугольныя, 2-га і 3-га — лучковыя з простым абрамленнем, на 2-м паверсе вокны дэкарыраваны прамымі сандрыкамі. Пад дахам праходзіць шматслойны карніз. Да правай часткі дома шчыльна прымыкае аднапавярховая прыбудова з высокай ступеньчатай атыкавай сценкай[2].

Зноскі

  1. а б в г д БУДЫНАК № 13 ДОМ СЛЁЗБЕРГА
  2. а б 271. Забудова вуліцы Рэвалюцыйнай // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1988. — Мінск. — 333 с.: іл. — ISBN 5-85700-006-8.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]