Дымка

К. П. Брулоў. Вершніца. 1832

Дымка (ад руск.: Дымка — смуга) — лёгкая напаўпразрыстая, злёгку маршчыністая, звычайна аднатонная шаўковая тканіна газавага або крэпавага перапляцення, якая выкарыстоўвалася ў жаночым адзенні. Уласцівасці тканіны, падобнай на лёгкі ранішні туман, абумовілі яе назву.

Пік папулярнасці дымкі прыпадае на мяжу XVIII—XIX стагоддзяў і першую траціну XIX стагоддзя. З яе шылі ў асноўным бальныя сукенкі. У «Вайне і міры» Л. М. Талстога згадваюцца белыя дымкавыя сукенкі на ружовых чахлах, з ружанамі ў карсажы. Дымку расшывалі металічнай ніткай або шоўкам. У «Апавяданнях бабулі», успамінах Л. П. Яньковай, запісаных Д. Д. Благаво, сустракаюцца сукенкі «з вялікімі букетамі па белай дымцы». У апавяданні «Паўлін» М. С. Ляскова у «лёгкі эфірны хітон з расквечанай фарбамі ў цень смугі» была апранутая Люба. Фамусаў у «Горы ад розуму» А. С. Грыбаедава заўважае: «Умеюць жа сябе прыбраць / Тафціцай, аксамітам, дымкай». У XIX стагоддзі бальныя сукенкі з дымкі ўжо насілі толькі зусім маладыя дзяўчаты, маладыя жанчыны апраналіся ва ўзорыстыя шаўкі. Дымку пачалі выпускаць і ў цёмных танах. У 1830-я гады дымка ішла на аздабленне адзення, на капялюшыкі і хусткі. У А. Ф. Вельтмана ў рамане «Сэрца і думка» згадваецца дымкавы раскошны капялюшык, абабіты рушамі з шаўковага цюлю. У другой палове XIX стагоддзя дымкай пачалі называць гатункі вуалі і крэпу, а таксама шалікі на жаночых цыліндрах для верхавой язды і жалобныя пакрывалы. Сучасныя тканіны тыпу дымкі ўжо называюць газам.

Літаратура

• Беловинский Л. В. Дымка // Иллюстрированный энциклопедический историко-бытовой словарь русского народа. XVIII — начало XIX в. / под ред. Н. Ерёминой. — М.: Эксмо, 2007. — С. 187. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 978-5-699-24458-4.
• Глинкина Л. А. Дымка // Иллюстрированный словарь забытых и трудных слов русского языка: ок. 7000 единиц: более 500 ил. / Л. А. Глинкина; худож. М. М. Салтыков. — М.: Мир энциклопедий Аванта+, 2008. — С. 100. — 432 с. — ISBN 978-5-98986-208-5.
• Кирсанова Р. М. Дымка // Костюм в русской художественной культуре 18 — первой половины 20 вв.: Опыт энциклопедии / под ред. Т. Г. Морозовой, В. Д. Синюкова. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1995. — С. 96—97. — 383 с.: ил. с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-144-0.
• Кирсанова Р. М. Дымка // Розовая ксандрейка и драдедамовый платок: Костюм — вещь и образ в русской литературе XIX в. / под ред. Э. Б. Кузьминой. — М.: Книга, 1989. — С. 82—83. — 286 с. — 55 000 экз. — ISBN 5-212-00130-7.